Mary Lowndes

Artista britainiarra, sufragista

Mary Lowndes (Dorset, 1856ko abenduaren 30a - Londres, 1929ko otsailaren 28a) beirateen artista britainiarra izan zen, eta Lowndes and Drury beirate estudioa eta tailerra sortu zituen 1897an. Arts and Crafts mugimenduan eragin handiko liderra izan zen, ez bakarrik beirate-lanagatik eta estudio-tailer arrakastatsuagatik, baita beste emakume artista batzuei beirateetarako ateak irekitzeagatik ere. Mugimendu sufragistan aktiboki parte hartu zuen. Artists' Suffrage Leagueko presidente gisa jardun zuen, eta mugimenduari laguntzeko kartelak sortu zituen.

Mary Lowndes

Bizitza
JaiotzaDorset eta Poole Keynes (en) Itzuli1856ko abenduaren 30a
Herrialdea Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua
HeriotzaBuxted (en) Itzuli eta Londres1929ko otsailaren 28a (72 urte)
Hezkuntza
HeziketaSlade School of Fine Art (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakglass artist (en) Itzuli eta editorea
MugimenduaArts and Craftsa

Lehen urteak eta lana

aldatu

Lowndes 1857an jaio zen. Richard Lowndes zen bere aita, Sturminster Newton herriko (Dorset) Santa Maria elizako erretorea. Bere arte-prestakuntza Londresko Slade School of Fine Art-en jaso zuen.[1] Lowndesek bere arte-ikasketak amaitu zituenean, Henry Holiday beira-diseinatzaile ezagunaren laguntzaile bihurtu zen. Haren estudio-tailerrean lan egin zuen, beirate-enkarguetarako diseinuak egiten. Holidayrentzat lanean ziharduen bitartean, Lowndesek bere kabuz ikasi zituen beirate-teknikak. Margotu zuen lehen leihoa Hinton St. Mary herriko (Dorset) San Pedro elizarako bi argiko leihoa izan zen, Feed my sheep izenekoa, 1893an amaitua.

Lowndes Chelsean bizi zen, eta bertan lan egiten zuen, bere estudioa baitzuen diseinuetan lan egiteko, baina inguruan ez zegoen lantegirik beirateen bere lana osatzeko. Southwarkera bidaiatzen zuen, Britten and Gilson-en estudio-tailerrera, non koloretako kristalak aukeratzen zituen bere enkarguetarako, kristalak pintatzen zituen eta leihoetako pizte eta kristalak gainbegiratzen zituen. Lowdes James Powell & Sonsentzat beirateak diseinatzen aritu zen 1887tik 1892 arte.[1]

Lowndes, 1890eko hamarkadan, beirateetan profesionalki lan egin zuen lehen emakumeetako bat izan zen. "Emakumeek, amateurrek, normalean, leihoak diseina ditzakete noizean behin, baita leihoen exekuzioan parte hartu ere, baina gutxitan edo inoiz ez zuten arte osoa modu independentean praktikatu lanaldi osoko lan profesional gisa".

Lowndes eta Drury

aldatu
 
Sturminster Newton, Dorset (1906)

Britten and Gilson-en tailerrean lanean ari zela, Lowndesek Christopher Whall beira-egile ezaguna ezagutu zuen. Lowndesek bere beirate berritzaileak miresten zituen, eta bere lehen lanek haren eragin artistikoa erakusten dute. 1897an, Whallen laguntzarekin, Lowndesek bere ikasteko tailerra ezarri zuen Alfred J. Duryrekin. Drury Britten and Gilson-en tailerreko langileburua izan zen, eta, Arte eta Ofizioen Eskola Zentralean (Central School of Arts and Crafts), beiragileen irakaslea Whallekin batera.

Chelseako estudio-tailer berriari 'Lowndes and Drury' izena eman zioten. Lowndesek eta Druryk estudio handi batentzat lan egitearen esperientzia partekatutik garatu zuten 'Lowndes and Drury' enpresa berria, hain zuzen, Arts and Crafts mugimenduari lotutako artista independenteen eskola berriaren beharrak asetzeko. Estudio-tailerrak instalazio teknikoak eskaini zituen, artistek beirate-enkarguen etapa guztietan lan egin ahal izan zezaten, diseinutik hasi eta beirak, pintura eta esmaltatzea hautatu arte.

 
Holy Innocents Church, Lamarsh, Essex (1896)

Hasieran, bazkide bakoitzak 30 libera esterlinako inbertsioa egin zuen. Lowndesek, halaber, 200 libera esterlinako mailegua eman zuen, eta 280 libera esterlinako mailegu gehigarriak eman zituzten Lowndesen bikotekide Barbara Forbesek, Alice Vivian Kaye bere izebak eta JF Pearson bere lagunak. Enpresa berria lau emakume hauek finantzatu zuten lehen urteetan, Druryren inbertsio txikiarekin batera.

Lowndesek negozio berria Druryrekin kudeatu zuen, baina tailerreko diseinatzaile nagusia ez izatea erabaki zuen. Tailerretako beste bezero batzuek bezala, instalazioak erabili zituen batez ere bere beirate-enkarguetan lan egiteko. Bere beiratea oso preziatua zen, eta, une hartan, eskari handia zuen. Bere lana Ingalaterrako eta Galesko parrokietan ikus daiteke.[1]

1906an, instalazio handiagoak behar zirela-eta, Lowndesek eta Druryk Glass House sortu zuten Lettice Streeten (Fulham). Lettice Street 9, 10, 11 eta 12ko eraikina Lowndesek eta Druryk enkargatutako obretarako beirateen estudio gisa ezarri zen, artista independenteen erabilerarako. Christopher Whallek eta Druryk diseinatutako beirateen estudioa eta tailerra zen. Glass Housek artista asko erakarri zituen, hala nola Wilhelmina Geddes eta Robert Anning Bell. XX. mendearen hasieran, Arts and Crafts mugimenduari lotutako beirateen estudio-tailer garrantzitsuena ei zen.[2]

 
Sufragioaren aldeko afixa, 1909

1890eko hamarkadan, Lowndes Women's suffrage movementen (Emakumeen sufragioaren aldeko mugimendua) sartu zen, delakoan. 1899an, Londresko Emakumeen Nazioarteko Biltzarrean izan zen. 1907ko urtarrilean, Lowndesek The Artists 'Suffrage League (ASL) jarri zuen, kartel dramatikoak, postalak, Gabonetako txartelak eta ekitaldi sufragistetarako pankartak sortzeko. Lowndes ASLko presidente bihurtu zen, eta Barbara Forbes, bere bikotekidea, izan zen idazkaria.[3]

 
Lowndesko pankarta, Elizabeth Fry kartzela-erreformatzailearen ohorez

1903 eta 1914 bitartean, emakumeen sufragioaren mugimenduak erabilitako metodoak aldatzen hasi ziren, eta adierazpen publikoetan eta propagandako beste jarduera batzuetan parte hartzen. Lowndesek, artista eta beirateen diseinatzaile gisa, forma ausartak erabiltzea eta kolore biziak eta biziak maite izatea sustatu zuen, konbinazio deigarriak erabiliz: berdea eta urdina, magenta eta laranja.[3] Gida bat idatzi zuen 1910ean, emakumeei beren estandarteak eta pankartak sortzen laguntzeko, eta hau esan zuen sufragioaren estandarteei buruz: "Ez duzu irakurri nahi, maitatu nahi duzu". Aukeratu morea eta urre-kolorea anbiziorako, gorria adorerako, berdea luzaroan laztandutako itxaropenetarako... Aitorpen bat da". Pankarta horiek irudi femeninoekin diseinatu ziren, hala nola loreekin, lanpara piztuekin, maskorrekin, eguzki-izpiekin, bihotz hegodunekin, eta emakume heroieak ohoratzeko, hala nola Boadea, Elizabeth Fry, Florence Nightingale, Marie Curie, Josephine Butler, Jane Austen, Mary Wollstonontrafte, Charlotte Brontë, eta baita 'Victoria, erregina eta ama' ere. Pankarta eta bandera horiek ehunka eta milaka eraman zituzten garai hartako ekitaldi sufragistetan: 1909an, Londresko Emakume Handien desfilea; 1910ean, Hyde Parken mitina; 1911n, Espetxetik Herrira; 1913an, Emakumeen Sufragiotik Erromesaldia, eta, urte berean geroago, Emily Wilding Davison mugimendu sufragistaren martiriaren hileta-prozesio handian (Wilidingek erregearen zaldiaren azpira bota zuen bere burua Epsomeko Derbyan). Lowndesen jatorrizko pankarten diseinuak biltzen dituen albuma (paperean akuarelan, eta, askotan, oihalezko laginekin) London School of Economicsen Emakumeen Liburutegian dago.

Lowndesek, halaber, aktiboki parte hartu zuen sufragisten mugimendu nazionalean, eta National Union of Women's Suffrage Societieseko batzorde betearazlean lider izan zen.[4]

The Englishwoman's Review aldizkari feministako batzordeko kidea izan zen, eta erregularki parte hartu zuen aldizkarian.

Bizitza pertsonala

aldatu

Lowndeseko bikotea Barbara Forbes izan zen, Lowndesek sortutako Artists 'Suffrage Leagueko idazkaria. Bizitza osoan, Lowndesek asma kronikoa izan zuen.

Lowndes 1929an hil zen, eta Buxteden (East Sussex, Ingalaterra) lurperatu zuten. Diru kopuru bat utzi zion Forbesi, baita bere argazki, grabatu, marrazki eta estudioko gauza guztiak eta The Englishwoman Ltd-eko akzioak ere.

Beirate-lan hautatuak

aldatu
  • All Saints' Church, Childwall, Liverpool
  • Holy Innocents, Lamarsh, Essex (a scheme of three windows over several years)
  • Holy Trinity, Aberaeron, Ceredigion
  • St Andrew, Boxford, Berkshire
  • St Andrew, Meonstoke, Hampshire
  • St Andrew, Ufford, Cambridgeshire (the entire chancel scheme)
  • St Christopher, Haslemere, Surrey
  • St Erme, St Erme, Cornwall
  • St George's Church, Altrincham, Cheshire
  • St John the Baptist, Snape, Suffolk
  • St John the Baptist, Wittersham, Kent
  • St Leonard, Heston, London
  • St Margaret, Mountain Ash, Rhondda Cynon Taff
  • St Mark, Marylebone, London
  • St Mary, Ewshot, Hampshire
  • St Mary, Linton, Cambridgeshire
  • St Mary, Pimlico, London
  • St Mary, Spittal, Pembrokeshire
  • St Mary, (Sturminster Newton), Dorset - 2 windows
  • St Mary, Welwyn, Hertfordshire
  • St Mary and St Blaise, Boxgrove, Sussex
  • St Peter, Great Cheverell, Wiltshire
  • St Peter, Henfield, Sussex
  • St Peter, Machynlleth, Powys
  • St Peter, Shropham, Norfolk
  • St Tydecho, Cemaes, Powys
  • St Yeghiche (Armenian), Kensington, London

Hil ondoko aintzatespena

aldatu

Lowndesen izena eta irudia (eta sufragioa babestu zuten beste 58 emakumerenak) 2018an inauguratutako Millicent Garrett Fawcett-en estatuaren idulkian daude, Parliament Squaren, Londresen.[5]

Galeria

aldatu

Erreferentziak

aldatu
  1. a b c «Mary Lowndes (1857-1929)» Stained Glass in Wales.
  2. The Glass House, Hammersmith and Fulham. British Listed Buildings. Retrieved 10 September 2012.
  3. a b Lisa Tickner "Banners and Banner-Making". In Vanessa R. Schwartz and Jeannene M. Przyblyski, "The Nineteenth Century Visual Culture Reader". Routledge, 2004, London and New York.
  4. Lago, Mary. (1995). Christiana Herringham and the Edwardian Art Scene. University of Missouri Press. p. 287 ISBN 0826210244
  5. Millicent Fawcett statue unveiling: the women and men whose names will be on the plinth. iNews.

Kanpo estekak

aldatu