María Villén, jaiotzaz María Vicenta Silvestra (edo Silvestre) Villén del Rey (Burgos, 1871ko abenduaren 31Valentzia, 1961eko azaroaren 8a) burgostar pedagogoa eta irakaslea izan zen, Valentziako Eskola Normaleko zuzendaria, Bigarren Errepublikako maistra.[1][2][3]

María Villén
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakMaría Vicenta Silvestra Villén del Rey
JaiotzaBurgos1871ko abenduaren 31
Herrialdea Espainia
HeriotzaValentzia1961eko azaroaren 8a (89 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakpedagogoa eta irakaslea
Enplegatzailea(k)Escuela Normal de Valencia (en) Itzuli

Biografia aldatu

María Vicenta Silvestra (edo Silvestre) Villén del Rey jaio zen, eta María Villén izenez ezaguna izatera iritsi zen. Irakasle-ikasketak egin zituen.[4]

Maistra ibilbidea aldatu

Maistra izan zen Avila, Segovia, Madril, San Cristóbal de La Laguna, Jaén, Kordoba eta Lugoko eskola normaletan. 1923an, matematikako irakasle numerario sartu zen Valentziako Eskola Normalean.

Irakaskuntzako Langileen Federazioan (FETE) afiliatua, Langileen Batasun Orokorraren barruan, eta zuzendaritzako kide izatera iritsi zen.[5]

Espainiako Bigarren Errepublikako lehen biurtekoan, Valentziako Normaleko zuzendari izendatu zuten 1932ko abenduaren 1etik. Biurteko beltza hasi eta gero, 1933ko apirilaren 20ko Agindu batek Melillako Normalera matematikako irakasle titular gisa eramatea diktaminatu zuen (ekintza errepresiboa, ikasle-taldeak protesta-gutun bat bidali izana izan zuena). Valentzia utzi behar izan zuen 1934ko martxoaren 8ko ministro-aginduaren bidez, eta Melillara eraman zuten 1934ko irailaren 19an. 1936ko apirilera arte egon zen han. Fronte Popularraren garaipenarekin Valentziara itzuli zen, eta, 1936ko abuztuaren 18ko ministro-aginduaren bidez, Valentziako Eskola Normaleko zuzendari izendatu zuten, eta Valentziako Irakaskuntzako Langileen Federazioak omenaldia egin zion. Federazio horretako kide eta buruzagi ezaguna zen.[6] Eskolako zuzendari gisa, Valentziako Eskola Kolonien Batzarreko kide izan zen 1927, Probintziako Diputazioko establezimenduen Eskola Patronatuko eta Valentziako Kultur Patronatuko kide. Irakasle Eskolan sartzeko ikastaroetako epaimahaietako buru ere izan zen 1936an.

Gerra ostean, lan gabe, soldata gabe aldatu

Valentziako hiriburuan egon zen, Espainiako gerra zibila amaitu arte, eta 39. urteko apirilaren 21ean, behin-behinean, bertan behera utzi zuten lan gabe eta soldata gabe. Penintsulatik irten zen, baina Afrika iparraldeko kontzentrazio-eremu batean harrapatu eta atxiki zuten. Kasuan kasuko batzordeek arazia eta irakaskuntzan aritzeko ezgaitua, antza, ikasle ohien laguntza jaso zuen.

Heriotza aldatu

Valentzian hil zen 1961eko azaroaren 8an, 89 urte zituela.

Erreferentziak aldatu

Bibliografia aldatu

  • Valentziako Unibertsitateko Artxiboa (A.Uno.V.), Artxibo Orokorra, 1388/58 zk.ko kaxak.

Kanpo estekak aldatu