Konposizio (arte bisualak)
Konposizioa artearen plangintza da, arte-lan batean elementuak edo osagaiak jartzea edo antolatzea, edo diseinuaren elementuak hautatzea eta kokatzea, lanaren barruan diseinuaren printzipioen arabera. Ikuslearen erantzuna laguntzen du; artelana estetikaren barruan sartzen da (begia asetzen du), lanaren barruko elementuak konposizio orekatu batean ordenatzen badira[1]. Hala ere, badira artista batzuk nahiago dutenak konposaketa tradizionalaren arauak hautsi, ikusleei erronka eginez oreka nozioak berriz aztertu eta arte lanen barruan elementuak diseinatzeari, Salvador Dali kasu. Artearen elementuen antolaketa bezala ere pentsa daiteke, artearen printzipioen arabera.
Konposizio terminoak, funtsean, "Antolatu" esan nahi du. Edozein artelan, musikatik idazketara, pentsamendu kontzientearekin batera moldatzen edo osatzen da. Diseinu osoko elementuak, oro har, elkarrekin erlazionatzen dira, eta, aldi berean, artelan osoarekin. Bi konposizio mota nagusi daude: informala (pisuan eta tentsioan oinarritua) eta formala edo simetrikoa, ez hain maiz. Konposizioa kanon artistikoarekin ere erlazionatzen da: adibidez, aurpegi atsegin baten marraztea. Diseinu grafikoan eta autoedizioan, konposizioa Multimediako elementuen konbinazioa da, horrela webgunera konektatzea eragiten dutenak.
Konposizioa funtsezko printzipiotzat hartu zen Europako artean XX. mendearen hasierara arte, dadaismo kontzeptua desagertu ondoren grafikoki baztertu zenean. Estetika formalistaren oinarria, non konposaketa bakarrik nagusi den, motela eta oso landua izan zen, irudian sortutako esanahiaren nagusitasunak alboratua. Konposizioaren nagusitasuna, artelanaren egituratzaile gisa, XIX. mendeko akademizismoarekin eta Arte Ederrekin lotzen da, arau horiek onartzen ez dituen arte garaikidearekin baino gehiago (objektua, performancea, instalazioa, ikus-entzunezko arteak, etab.).
Garaikidetasunean, konposizioaren garrantziaren oinarria Gestalten psikologian dago, XX. mendearen hasieran garatua. Ikusizko arteen osaera gizakiaren berezko jarduerak dira, eta, horien bidez, premia estetiko eta praktiko jakin batzuk asetzen dira. Sortze-ekintzarako beharrezkoak diren elementu kontzeptual, bisual eta teknikoak ordenatzeko aukera ematen duen unitate organikoa osatzen dute. Arte bisualen konposizioa plastika bat komunikatzeko modu totala da, pertzepzio bisuala komunikazio hori eskuratzeko bitarteko egokiena da[2][3].
Erreferentziak aldatu
- ↑ Dunstan, Bernard, 1920-. (1979). Composing your paintings. Studio Vista ISBN 0-8008-1803-2. PMC 5904842. (Noiz kontsultatua: 2020-12-15).
- ↑ Pino, Georgina.. (2002). Las artes plásticas. (1a ed. argitaraldia) Editorial Universidad Estatal a Distancia ISBN 9977641200. PMC 54313046. (Noiz kontsultatua: 2020-12-15).
- ↑ Pérez Bermúdez, Carlos.. (2000). Lo que enseña el arte : la percepción estética en Arnheim. Universitat de València ISBN 84-370-4716-1. PMC 46331051. (Noiz kontsultatua: 2020-12-15).
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q462437
Multimedia: Composition / Q462437
