Jiuquan (txinera sinplifikatuz: 酒泉; pinyineraz: Jiǔquán), Gansu probintzian kokatutako prefektura mailako hiria da. Guztira, 962.000 biztanle inguru dauzka eta 193.974 kilometro karratuko azalera.

Jiuquan
Prefektura mailako hiria
Administrazioa
Estatu burujabe Txinako Herri Errepublika
Txinako probintziaGansu
Izen ofiziala酒泉市
Posta kodea735000
Geografia
Koordenatuak39°44′13″N 98°30′18″E / 39.73695°N 98.50489°E / 39.73695; 98.50489
Map
Azalera168080.24 km²
Altuera1.483 m
Demografia
Biztanleria1.095.947 (2010)
Dentsitatea6,52 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia937
Ordu eremuaUTC+08:00
Matrikula甘F
jiuquan.gov.cn

Historia aldatu

Aurrez Fulu izena izan zuen eta K.a. 111 urtean sortu zen, Hexi korridoreko Jadezko Atearen ondoan hain zuzen ere, Zetaren Bidean barna[1]. Hasieran ekialdeko Han dinastiaren prefetura izan zen, ondoren Sui dinastiaren menpe gelditu zen eta Suzhou edo Suchow izena hartu zuen. Azkenik Tang dinastiak Jiuquan komandantzia izena eman zion[2]. 624 urtean Jiuquan konderria eratu zen.

763 urtean Tibetar inperioak eskuratu zuen. 842an inperioa desegin zenean Uigur leinuak eskuratu zuen harik eta Ekialdeko Xia dinastiak inguratu eta konkistatu zuen arte. Zetaren Bideari esker aberastu egin zen eta Gansu probintziako hiriburua ere izan zen sarritan[1]. Dunhuang hiriak garrantzia handia hartu zuen garai hartan.

1607an Bento de Góis portugaldar jesuitaren espedizioa iritsi zen. Bento de Góis bera erahil egin bazuten ere espedizio honek Katai eta Txina herrialde bera zirela frogatu zuen[3].

XIX mendearen erdialdera Dungan matxinadan erabat suntsiturik gelditu zen baina Zuo Zongtan generalak azkar berreraiki zuen 1873an[1].

Banaketa administratiboa aldatu

Geografia eta Klima aldatu

Kokapena aldatu

Gansu probintzia luzeko mendebaldeko muturra osatzen du. Itsasoaren mailatik 1.500 metrotako altueran kokaturik dago basamortu kontinental baten erdian.

Klima aldatu

      Datu klimatikoak (Jiuquan (1971−2000))      
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) −1.6 2.3 9.1 17.4 23.2 26.8 28.6 27.8 22.7 15.3 6.5 −0.1 14.8
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) −14.9 −11.3 −4.4 2.8 8.4 12.7 14.7 13.4 8.2 1.2 −6.1 −12.6 1.0
Pilatutako prezipitazioa (mm) 1.2 1.4 4.8 3.7 7.9 14.8 20.5 19.7 8.8 2.3 1.6 1.1 87.8
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) 2.0 2.0 2.6 2.1 3.0 5.8 7.9 6.5 3.2 1.3 1.5 1.9 39.8
Eguzki orduak 219.0 211.5 240.6 259.0 293.3 283.0 279.1 276.9 267.5 265.1 227.1 208.6 3030.7
Hezetasuna (%) 53 45 40 35 37 47 53 52 51 47 49 56 47.1
Iturria: China Meteorological Administration 2009-03-30

Ondasun nabarmenak aldatu

Iruditegia aldatu

Ikus, gainera aldatu

Erreferentziak aldatu

  1. a b c Baynes, T.S.; Smith, W.R., eds. (1887). Su-chow. Encyclopædia Britannica, 22 (9th ed.), New York: Charles Scribner's Sons, 617 or..
  2. (Ingelesez) Xiong, Victor Cunrui. (2009). Historical Dictionary of Medieval China. Rowman & Littlefield ISBN 9780810860537. (Noiz kontsultatua: 2019-09-16).
  3. Winchester, Simon. (2008). The Man Who Loved China. HarperCollins, New York. ISBN 978-0-06-088459-8..

Kanpo estekak aldatu