Jean Starobinski
Jean Starobinski (Geneva, Suitza, 1920ko azaroaren 17a - Morges, Suitza, 2019ko martxoaren 4a) suitzar medikua eta saiakeragilea izan zen.
Biografia
aldatuPsikiatria eta psikoanalisian aditua.
Idatzi zituen literatura-kritikari buruzko saiakerek frantsesezko kritika berriaren aditu inportantenetako bat bihurtu zuten. Literatura-eskolak eman zituen Baltimoreko Unibertsitatean (1953-1957), eta gero Genevakoan.
Eskolak emateaz gainera, literaturari buruzko artikuluak idatzi zituen La Nouvelle Revue Française eta Tel Quel literatura-aldizkari ospetsuetan. Handik gutxira bere garaiko kritikari onentsuenetzat hartu zuten. Oso ongi baliatu zuen psikoanalisiaz eta psikiatriaz zuen jakitate handia bere kritika-lanari ikuspegi berezia emateko.
Lanik aipagarrienak: Montesquieu par lui même (1953, Montesquieu beraren arabera), Jean-Jacques Rousseau: La transparence et l'obstacle (1958, Jean-Jacques Rousseau: gardentasuna eta eragozpena); L'inventión de la liberté (1964, Askatasunaren asmakizuna); Portrait de l'artiste en saltimbanque (1970, Artista-ibiltariaren erretratua); 1789: les emblèmes de la raison (1973, 1789: Arrazoiaren ezaugarriak); Trois fureurs (1974, Hiru grina); L'oeil vivant II: la rélation critique (1979, Begi biziduna II: kontakizun kritikoa); Montaigne en mouvement (1983, Mountaigne mugimenduan). Bere libururik arrakastatsuena, baina, L'oeil vivant (1961, Begi biziduna) izan zen, Corneille, Racine, Montesquieu, Rousseau eta Stendhalen lanei buruzko azterketa zorrotza bezain sakona.
Liburuak
aldatu- Montesquieu par lui-même, 1957.
- L'œil vivant, 1961.
- Histoire du traitement de la mélancolie, des origines à 1900, 1960.
- L'Invention de la liberté, 1964.
- Portrait de l'artiste en saltimbanque, 1970.
- La relation critique, 1970.
- 1789: les emblèmes de la raison, 1973.
- Trois fureurs. Essais, 1974.
- Les mots sous les mots: les anagrammes de Ferdinand de Saussure, 1971.
- Montaigne en mouvement, 1982.
- Table d'orientation, 1989.
- Le remède dans le mal. Critique et légitimation de l'artifice à l'âge des Lumières, 1989.
- La mélancolie au miroir. Trois lectures de Baudelaire, 1989.
- Diderot dans l'espace des peintres, 1991.
- Largesse, París, RMN, 1994.
- Action et réaction. Vie et aventures d'un couple, 1999
- La poésie et la guerre, chroniques 1942-1944, 1999.
- Le poème d'invitation, Ginebra, 2001.
- Les enchanteresses, 2005.
- La parole est moitié à celuy qui parle, 2009.
- L'Encre de la mélancolie, 2012
- Accuser et séduire, 2012
- Diderot, un diable de ramage, 2012
- La Beauté du monde - La littérature et les arts, 2016
Erreferentziak
aldatu- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.