Jacob van Ruysdael
Jacob van Ruysdael holandar pintorea izan zen (Haarlem, 1628 - Haarlem, 1682). Bere aita Izaäck Goyer eta osaba Salomon van Ruysdaelekin egin zituen pinturako ikasketak. Gaztetandik ezagutu zitzaion paisaiak pintatzeko zuen dohaina. 1646. urtekoak ditu lehenengo lanak, hemezortzi urte zituela hasi zen, beraz, lanean.
| Jacob van Ruysdael | |
|---|---|
.jpg) | |
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Jacob Isaackszoon Van Ruisdael |
| Jaiotza | Haarlem, 1628 |
| Herrialdea |  Zazpi Herbehere Batuen Errepublika |
| Lehen hizkuntza | nederlandera |
| Heriotza | Haarlem, 1682ko martxoaren 10a (53/54 urte) |
| Hobiratze lekua | Grote Kerk (en)  |
| Familia | |
| Aita | Isaack van Ruisdael |
| Familia | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | nederlandera |
| Irakaslea(k) | Salomon van Ruysdael |
| Ikaslea(k) | ikusi
|
| Jarduerak | |
| Jarduerak | margolaria, grabatzailea, landscape painter (en) , akuafortista, artista grafikoa eta marrazkilaria |
| Lantokia(k) | Amsterdam |
| Lan nabarmenak | ikusi
|
| Kidetza | Haarlem Guild of St. Luke (en) |
| Mugimendua | Barrokoko margolaritza |
| Genero artistikoa | paisaia margolaritza |
  | |
 | |
.jpg)
1650ean Alemaniara joan zen, eta hango ikuspegiak margotu zituen: Bentheimeko gaztelua (1653) eta Braunschweigeko ur-jauzia. Eragin handia izan zuten bi lan horiek XIX. mendeko pintore frantses eta holandarrengan.
1657. urtean Amsterdamen hartu zuen egoitza, garai hartako Haarlemgo beste hainbat artista bezalaxe, eta Medikuntzako ikasketak amaitu zituen han. Hainbat urtetan Hobbema marrazkilaria izan zuen ikasle eta zerbitzari. Ondorengo urteetan hiri-ikuspegiak (Haarlem, Amsterdam) eta itsas ikuspegiak pintatu zituen. Orduko lan nagusiak: Dresdeko hilerri judua, Ur-lasterra eta Egmonteko hondartza.
Van Ruysdaelen lehenengo lanak erabat grafikoak ziren; zenbaitetan, grabatzaile batek eginak ematen dute horietako askok. Lan horietan Ruysdaelen bizitzan ohikoak izan ziren gaiak ikus zitezkeen: dunak, zuhaitzak, basoak, urtegi-bazterrak hostoz beterik. Lehenengo aldiko lanak gogorrak eta zehatzak ziren alde batetik, eta, bestetik, beldurgarriak eta kezkatiak. Garai horretako lan nagusiak 1646-1647 urteen bitarteko paisaiak ditu: Sasitza (Paris, Louvre), Urtegi-bazterra (Budapesteko Museoa).
1650eko hamarralditik aurrera Ruysdaelen lanek ikuspegi orokorragoa hartu zuten, eta masa handiak erakusten zituen. Handitasunez betetako estilo hori, oso zaindua eta sakona, Ibai-paisaia lanean (1649, Edinburgoko National Gallery) eta Bentheimeko gaztelua-ren bertsioetan (1651, Bacon Bilduma; 1653, Beit Bilduma) antzeman daiteke argi eta garbi. Arkitektura-osagai nagusiak zubiak, ur-errotak, gazteluak ziren, eta erabateko oreka lortzen zuen gizakiaren eta naturaren artean. Garai horretakoa da Dresdeko hilerri judua ospetsua, zeinean heriotzaren zeinuen eta bizitzaren osagaien artean elkarrizketa miresgarria lortu baitzuen.
1653. urtetik aurrerako lan gutxik dute data idatzirik, eta horrexegatik, oso zaila da Van Ruysdaelen lanen kronologia zehatza egitea. Artistak zein gai hautatu, aldatu egiten da artistaren estiloa. Oro har, kolore finak, ez oso beroak eta ez oso ilunak erabiltzen zituen, baina hirietako ikuspegiak edo aintzirak marrazten zituenean, hodeiz betetako zeruak erakusten zituen. Azken efektu hori Amsterdamen bizi izan zen garaikoa dela dirudi. Dena dela, zenbait paisaiatan agertzen diren pertsonaiei esker, zehaztu daitezke 1660ko hamarraldiko zenbait lanen data, esate baterako, Wijkeko errota.
Van Ruysdelek eragin handia izan zuen XVIII. mendeko paisaiagileetan, eta bere lana oinarri-oinarrizkoa izan zen paisaiagile erromantikoentzat.
Erreferentziak aldatu
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Datuak: Q213612
Multimedia: Jacob Isaacksz. van Ruisdael / Q213612
