Hanibal (punikoeraz: 𐤇𐤍𐤁𐤏𐤋, ḤNBʿL)[1], Polibiok Hanibal Monomako bezala bereizten zuen (grezieraz: Ἁννίβας Μονομάχος, Hanníbas Monomákhos), Hanibal Kartagoko jeneral handiaren lagun eta langile ofiziala zen. Bere epitetoak Bakarrik borrokatzen duena edo Gladiadore esan nahi du. Ospetsua da gaizki profetizatu zuelako Espainiatik Italiarako martxan kartagotarrek hornidurarik gabe geratuko zirela eta kanibalismora jo beharko zutela. Hanibal Barkak ezin izan zuen Monomakoren aholkuak jarraitu. Hanibal Monomakoren istorioa Polibioren Historien IX liburuan ematen da[2].

Hanibal Monomako
Bizitza
HerrialdeaAntzinako Kartago
Jarduerak
Jarduerakofizierra
Zerbitzu militarra
Adar militarramilitary of ancient Carthage (en) Itzuli
Parte hartutako gatazkakBigarren Gerra Punikoa

Biografia aldatu

Polibiok gizon gogor eta odol egarri gisa deskribatzen du, aurretik Hamilkar Barkari egotzitako krudelkeria askoren egilea, erromatar propaganda agian. Horien artean, aipatzen den bakarra da Hanibali gomendatu ziola bere tropei kanibalismoa praktikatzen irakasteko Alpeak ezezagunetan hornidurak gordetzeko. Testuaren arabera, Hanibalek proposamena burutsua zela aitortu zuen, baina ez berak eta ez bere agintariek ezin izan zuten praktikan jarri[2]. Istorio hau lotu liteke Erromak Capuako biztanleei abian jarritako propaganda Hanibalekin bat egin ez dezaten saiatzeko, Haníbalen armadako mertzenario hispano eta galiarrek giza haragia jaten zutela esanez[3]. Ezezaguna da zer ibilbide jarraitu zuen Hanibal Monomakok bere bizitzan zehar, nahiz eta Polibiok proposatu zuen Hanibalek Italian egin zituen ekintza krudelenetakoak beste Hanibal honen lana izan zirela, gutxienez borroka haietan parte hartu zuela adieraziz. Iturriek ez dute aipatzen Hanibalekin Alpeak zeharkatu zituen edo geroago Magon edo Bomilkar itsas ontzietakoekin iritsi zen.

Interpretazio garaikideak aldatu

Polibio Hanibal Monomakoari buruzko iturri historiko bakarra dela kontuan hartuta, Giovanni Brizzi historialari italiarrak liburu bat argitaratu zuen 2011n, non pertsona horren interpretazio berri bat proposatzen baitzuen. Bere ikuspegiaren arabera, Monomako ez zen inoiz existitu, baina Hanibalen alter ego moduko bat zen, Sosilo Lazedamoniakoa kronikariaren irudikapenak sortua, Italiako espedizioan zehar kartagotar jeneralarekin batera eta bere patroiaren nortasunarenaren alde iluna modu literarioan irudikatu nahi izan zuelako[4].

Erreferentziak aldatu

  1. HUSS (1985): 565. or.
  2. a b THAYER, Bill. The Histories of Polybius, Book IX Bill Thayerren Web orria. 2020.10.19an kontsultaturik
  3. Livio 22, 5, 11-12
  4. BRIZZI, Giovanni (2011): Metus Punicus: studi e ricerche su Annibale e Roma (italieraz). Imola: Angelini. 43 or.; 49-50. {{ISBN|978-88-87930-67-2}}.

Bibliografia aldatu

  • HUSS, Werner (1985): Geschichte der Karthager, Munich: C.H. Beck, ISBN 9783406306549. (alemanez)

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu