Hamar mila kristauen martirioa

Hamar mila kristauen martirioa
Jatorria
Sortzailea(k)	Albrecht Dürer
Sorrera-urtea	1508
Izenburua	Marter der zehntausend Christen
Mugimendua	German Renaissance (en)
Komisarioa	Frederiko III.a Saxoniakoa
Ezaugarriak
Materiala(k)	olio-pintura eta transferred on canvas (en)
Dimentsioak	99 () × 87 () cm ;
Genero artistikoa	arte sakroa
Egile-eskubideak	jabetza publiko
Deskribapena
Iconclass	11H(ACHATIUS)61
Kokapena
Lekua	Kunsthistorisches Museum ; All Saints' Church, Lutherstadt Wittenberg (en)
Bilduma	Kunsthistorisches Museum
Inbentarioa	GG_835
Jabea	Frederiko III.a Saxoniakoa, Antoine Perrenot de Granvelle eta Rodolfo II.a Germaniako Erromatar Inperio Santukoa

Hamar mila kristauen martirioa (alemanez: Marter der zehntausend Christen) Albrecht Dürer margolari bavariarraren lana da. 1506an margotu zuen eta gaur egun Vienako Kunsthistorisches Museumen ikus daiteke. Ezaugarri askorengandik ez da artista horren oso ohiko lana.^[1]

Historia aldatu

Margolan hau Dürerri Frederiko III.a Saxoniakoak enkargatu zion. Errege horrek Wittenbergko jauregian, gela berezi batean, martiri horien erliki asko omen zituen eta obra horrekin hornitu nahi zuen.

Gaia aldatu

Martirologio erromatarrean bi dira gertaera honen antzeko pasarteak. Batean, martxoaren 18an ospatua, Dioklezianoren aginduz, Nikomedian gertatu omen zen. Informazio hauen jatorria martirologio greziar zahar batean dago, Sirleto kardinalak itzulita eta Henricus Canisiusek argitaratuta. Baina margolanean agertzen diren borreroek ez dute erromatar itxura; horregatik, pentsatzekoa da hau ez dela, bestea baizik: Xapur II.ak, sasandar erregea, Ararat mendian 10.000 soldadu gurutzatzea agindu omen zituen, Hadriano eta Antonino Pio enperadore erromatarren garaian. Horren eguna ekainaren 22an. Azken kondaira hau grezieratik itzuli omen zen Anastasio antipaparen eskutik. Margolan honetan borreroek janzten dituzten arropen arabera bigarren aukera hau izan daiteke egokiena.

Azterketa aldatu

Dürer eta Conrad Celtis margolanaren erdian agertzen dira, garaiko arropaz jantzita.

Oihanaren zehaztasunak.

Margolanak sarraski baten irudiak aurkezten ditu. Borreroek ekialdeko jantziak daramate; hori ez da kasuala zeren eta urte haietan otomandarren mehatxua oso bizia baitzen. Musulmanek kristauak era desberdinetan torturatzen eta hiltzen dituzte: muruak mozten, ezpataz, gurutzatuak, harrikatuak... Gehienak, izan ere, harkaitzetatik amilduak dira; hara ailegatzeko ilara luze bat ikusten da, harkaitzetara igotzeko. Kristauak biluzik edo ia biluzik agertzen dira.

Margolanaren erdian bi irudi anakronikoak ikusten dira, garaiko arropaz jantzita. Bat, Dürer margolariak bera da eta bestea Conrad Celtis idazlea eta humanista izan daiteke; beste batzuen ustez, besteak beste Joachim von Sandrart, Willibald Pirckheimer izan daiteke. Dürerrek darama eskuetan kartel bat non haren izena eta margolanaren data irakur daitekeen. ^[2]

Elementu ez-ohikoak aldatu

Asko dira Dürerren obran ohikoak ez diren elementuak. Hauexek dira batzuk:

Giza-talde handi bat agertzea: Normalean erretratuak edo talde txikiak margotzen zituen. Lan honetan 140 irudi zenbatu daiteke.
Oihanaren paisaia: zuhaitz bihurrituak, mediak...

Erreferentziak aldatu

Kanpo estekak aldatu

(Gaztelaniaz):Artehistoria webgunekoa komentarioa.

Datuak: Q664038
Multimedia: Marter der zehntausend Christen (Dürer, painting) / Q664038

[1] ttps://es.pinterest.com/pin/516506650996387097/

[2] ttps://cronicasdelhelesponto.wordpress.com/2016/06/19/el-martirio-de-los-diez-mil-cristianos-de-alberto-durero/

[1]

[2]