Gliptika
Gliptika hitza Grezieraz γλυπτός, harri bitxiak edo txanponak eta dominak egiteko altzairuzko moldeak egiteko artea da. Antzinaroatik gaur egunera hiru fase nagusi izan ditu:
- Lehenengoan, piktogramak grabatzeko harri gogorretan eginak, ziligu gisa goi-mailako dignatario, apaiz edo erregeentzat eginak. Lehen aldi honek bi zibilizazio handienak eta zaharrenak hartzen ditu barne: Antzinako Egiptokoa eta Sumerrena .
- Bigarren aldiaren hasieran feniziarrak, antzinako Grezia eta etruskoak erabili zuten. Herri horietan gliptika benetako artea izaten hasi zen.
- Gliptikaren goren aldia Periklesen mendeko Grezian eta Antzinako Erromako Augustoren erregealdian eman zen. Greziarrek, batez ere forma eta ingeradaren ezaugarrien garbitasuna bilatzen zuten marken edertasun gisa; erromatarrek, aldiz, harri finaren koloreak eta gardentasuna bilatzen zuten.
Jaspe harriz egindako zilindro zigilua eta sortutako estanpazioa. Uruk, K.a.ko V. milurtekoa
Horrela grabatuta historiak utzi digun harrien artean hauek ditugu:
- Dioscorides grabatzailearen Demostenoak.
- Hiloko Zezena
- Akiles Panofiloren lira jotzen
- Solonen Marmokak
- Aspasioren Minerva
- Julia de Evodo edo Michelangeloren Ziligua izenarekin ezagutzen dena
