Elena Maseras
María Elena Maseras Ribera (Vilaseca, Tarragona, 1853ko maiatzaren 25a – Mahón, Menorca, 1905eko abenduaren 4a), Elena Maseras izenaz ezagunagoa, kataluniar medikua, pedagogoa eta irakaslea izan zen. Bartzelonako Unibertsitateko Medikuntza Fakultatean 1872-73 ikasturtean matrikulatu zen lehen emakumea izan zen.
| Elena Maseras | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Vila-seca, 1853ko maiatzaren 25a |
| Herrialdea |  Katalunia |
| Heriotza | Maó, 1905eko abenduaren 4a (52 urte) |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Bartzelonako Unibertsitatea |
| Hizkuntzak | gaztelania katalana |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | medikua eta irakaslea |
Biografia aldatu
Mediku-familia batean jaio zen, eta medikuntzarekiko familia-gustua jaso zuen oinordetzan; bokazio hori arte-batxilergoa kalifikazio bikainekin amaitzean erabaki zuen. Medikuntza ikasketak egitea ez zen erraza izan; izan ere, garai hartan, emakumeak ezin ziren joan ofizialki unibertsitatera, eta entzule gisa baino ezin zitezkeen joan (azterketetarako eskubiderik gabe). Titulua lortzeko, etxean bertan ikas zezaketen, irakasleen tutoretzapean, eta gero Sustapen Ministerioaren baimen berezia eskatu behar zuten.
Maserasek, beraz, hasieran eskola pribatuak jaso behar izan zituen, eta ezin izan zen unibertsitatean sartu Narciso Ikatzak, Terapeutikako katedradunak, bere gelan onartu zuen arte, Amadeo I. erregeak, Errege Agindu baten bidez, emakumeek Medikuntza ofizialki ikasteko aukera baimendu ondoren. Ikaskideek txaloz hartu zuten lehen sarrera.[1] Bartzelonako Unibertsitateko Medikuntza Fakultatean, 1872-73 ikasturtean, emakume gisa ofizialki matrikulatutako lehena izan zen; beste batzuk lehenago sartu ziren, baina gizonezko jantzita.
Neba-arreba gazteenetako bik ere Medikuntza ikasi zuten.
1878an amaitu zituen ikasketak Maserasek, eta 1879ko otsailaren 1ean baimena eskatu zuen lizentziaturako azterketa egiteko. Emakume izateak nahasmen handia eragin zuen organo burokratikoetan, eta hiru urte baino gehiago behar izan zuten baimena emateko. 1882ko ekainean lortu zuen, eta urriaren 25ean azterketa egin eta bikain kalifikazioa lortu zuen. Hala ere, ez dago jakiterik doktoregoa egin zuen, baina itxarote-denbora ez zuen alferrik galdu, eta irakasle-ikasketak egitea erabaki zuen, handik aurrera irakaskuntza, bere bizi-lana bokazio hartuta.[1] Dolors Aleu Riera eta Martina Castells Ballespí izan ziren 1882an Medikuntzan lizentziatu eta doktoratu ziren lehen emakumeak.
Emakume izateagatik zituen zailtasun burokratikoek bultzatuta eta Irakasle-ikasketak amaituta, maistra-lana egin zuen lehenik Villanueva eta Geltrun (Bartzelona), eta gero Mahonen (Menorca). Han, klaseak emateaz gain, El Pueblo herriko egunkariko kolaboratzaile aritu zen, eta Kataluniako Juegos Florales izenekoak sustatzen saiatu zen, fruitu barik. Hitzaldietan, Maserasek oinarrizko higienea sustatzen zuen, "Higienea emakumearen kulturarekin harmonian" (1904) eta "Higienea eskolan" (1905) erabilita.[1] 1905eko abenduaren 4an, María Elena Maseras Ribera Menorkako Mahon herrian hil zen bihotzeko gaixotasun baten ondorioz.
Oihartzun mediatikoa aldatu
Batxilergoa egin zuenetik, Maserasek atentzioa eman zuen, nazio eta eskualde mailako zenbait egunkaritan lortu zuen balentria aipatu baitzuten (horietatik batzuk Bartzelonatik oso urrun zeudenak, Crónica de Badajoz edo Diario de Córdoba esatebaterako).[2][3][4][5]
Aintzatespenak aldatu
- 2006ko martxoaren 8tik, Bartzelonako Zabalguneko kale batek bere izena du.
- Rovira eta Virgili Unibertsitateko Berdintasunaren Behatokiak Maria Elena Maseras saria ematen du, "Irakaskuntzan eta ikerketan genero-ikuspegia sustatzeko, eta, hala, unibertsitateko komunitateko estamentu eta funtzio guztietan gizon-emakumeen arteko diskriminazioak zein desberdintasunak ezabatzeko".
- 2016. urtean Vila-secan (Tarragona) "Maria Elena Maseras Centre d'Estudis Vila-secans" sortu zen.[6]
- 2019ko urriaren 2tik, Miguelturrako (Ciudad Real) 5 zenbakia duen ikastetxe publikoak "María Elena Maseras" du izena.[7]
Erreferentziak aldatu
- ↑ a b c La primera dona que estudia una carrera universitària a l'Estat espanyol, MBC
- ↑ El Menorquín : órgano republicano federal de la isla de Menorca: Año IV Epoca Segunda Época Número 898 - 1872 julio 14
- ↑ Crónica de Badajoz : periódico de intereses morales y materiales, de...: Año IX Número 612 - 1872 julio 13
- ↑ Diario de Córdoba de comercio, industria, administración, noticias y avisos: Año XXIII Número 6569 - 1872 julio 12
- ↑ La Correspondencia de España : diario universal de noticias: Año XXIII Número 5339 - 1872 julio 10
- ↑ info@irmu.org, Institut Ramon Muntaner. «Es crea el nou Centre d'Estudis Vila-secans Maria Elena Maseras» www.irmu.org.
- ↑ «III - Otras disposiciones y actos» Diario Oficial de Castilla-La Mancha 2 de octubre de 2019.
Kanpo estekak aldatu
- Elena Maseras i Ribera–Metges Katalanen galeria katalanez
- Azucena Martin. (2016/11/10). Elena Maseras, Espainiako unibertsitateko lehen emakume-ikaslea. 2019/03/05, Omikronokoa.
- Gema Valentzia. (2018/01/26). Emakume haiek ezin zutenean, Maria Elena Maserasek Espainiako unibertsitatean ikasi zuen lehen emakumea izatea lortu zuen. 2019/03/05, Tribus Ocultas - ATRESMEDIA.
- Esther R. (2016/03/03). María Elena Maseras: medikuntzarako unibertsitatean matrikulatutako lehen emakumea. 2019/03/05, Europako ESPS Eskola Parasanitarioa.
Datuak: Q5644093
Multimedia: Maria Elena Maseras i Ribera / Q5644093
