Diana Krall
Diana Jean Krall (Nanaimo, Kanada, 1964ko azaroaren 16a) kanadar piano-jotzailea, konpositorea, jazz-abeslaria eta ekoizlea da.[1][2] Gutxienez bi Grammy sari eta hamar Juno sari irabazi ditu, urrezko bederatzi disko, platinozko hiru eta platinozko zazpi.[3] Zortzi albumekin Billboardeko jazz albumen top-ean debuta egin zuten Jazz abeslari bakarra da.[4][5]
| Diana Krall | |
|---|---|
 (2008) | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Nanaimo (en)  , 1964ko azaroaren 16a (59 urte) |
| Herrialdea |  Kanada |
| Familia | |
| Ezkontidea(k) | Elvis Costello |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | The Royal Conservatory of Music (en) Berklee College of Music |
| Hizkuntzak | ingelesa |
| Irakaslea(k) | Jimmy Rowles (en) Don Thompson Alan Broadbent (en) |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | jazz singer (en) , jazz pianist (en) eta kantugilea |
| Lantokia(k) | New York |
| Jasotako sariak | ikusi
|
| Genero artistikoa | jazza smooth jazz (en) |
| Ahots mota | kontraltoa |
| Musika instrumentua | pianoa ahotsa musika teklatua |
| Diskoetxea | Justin Time Verve Records (en) |
| dianakrall.com | |
                | |
6 milioi diskotik gora saldu ditu Estatu Batuetan eta 15 milioi mundu osoan. Guztira, beste edozein jazz artistek baino disko gehiago saldu zituen 1990eko eta 2000ko hamarkadetan. Mundu mailako ospea lortu zuen 2004. urtean eta 2009ko abenduaren 11n, Billboard aldizkariak 2000-2009 hamarkadako jazz artista izendatu zuen.[6]
2023ko abenduan iragarri zen 2024ko Donostiako Jazzaldiko artistetako bat izango zela.[7] Sarrera guztiak agortu ziren Donostiako 48. Jazzaldiaren Diana Krallen uztailaren 28ko emanaldirako.[8]
Bizitza
aldatuDiana Krall musikari familia batean jaio zen Nanaimo herrian, Kanadako Columbia Britainiarreko Vancouver uharteko arrantzale herri txiki batean. Michelle ahizparekin hazi zen musika giroan: amona jazz abeslaria zen, eta gurasoek, Adellak eta Jimek, pianoa jotzen zuten. Aitak biltzen zituen Fats Wallerren dozenaka diskoak, lau urte zituenetik, piano eskolak hartzen hasi zenetik, notaz nota erreproduzitzen saiatzen zen. Horiexek izan zen bere lehen eragin musikal kontzientea. Oso gazterik joan zen familiarekin Vancouver hirira, eta han bere goi eskolako jazz bandarekin bat egin zuen. Hamabost urte zituela, Vancouverreko hainbat jatetxetan jotzen zuen. Adin horretan, instrumentista gisa oso eroso sentitzen zen arren, musikariaren eta pianistaren rola gero eta gehiago erakartzen zuen, Roberta Flack edo Nina Simone, garai hartako artista miretsien modura.
Hamazazpi urterekin, 1981ean, Vancouverreko Nazioarteko Jazz Jaialdiko beka bat irabazi zuen Bostongo Berklee College of Music entzutetsuan ikasteko. Bertan, hiru urtez ikasi eta bizi izan zen, eta ondoren jaioterrira itzuli zen.[9] Nanaimon, bere gau-aurkezpenetako batean, Ray Brown (Ella Fitzgeralden senar ohia) kontrabaxu-jotzaile ospetsuaren arreta erakarri zuen, zeinak, bere talentuaz txundituta, kamerinoan agertu eta bere mentore eta managerra izatea proposatu baitzion. Diana Krallek onartu egin zuen proposamena, eta 2004ko uztailera arte, Brown hil arte, iraun zuen harreman profesionala hasi zen. Azken horrek Los Angelesera bizitzera joateko konbentzitu zuen, eta han, Kanadako gobernuaren beka bati esker, Jimmy Rowles piano-jotzailearen babespean jarraitu zuen ikasten, Hollywood Bowl kontzertu-areto mitikoaren zuzendaria. Irakasle eta ekoizle ezagunak ezagutu zituen han, eta kantuan ere hasi zen. 1990ean, Toronton denboraldi bat eman ondoren, berriro New Yorkera joan zen bizitzera, eta bertan bere hirukotea osatu eta Stepping Out lehen diskoa argitaratu zuen Justin Time zigilu diskografiko txikiarekin. 1994an Only Trust Your Heart albuma atera zuen Tommy LiPumaren ekoizpenarekin. 1996an ekin zion lehen nazioarteko birari, Ameriketako Estatu Batuetan, Kanadan, Europan eta Japonian, eta All for You: A Ofertation to the Nat King Cole Trio lana aurkeztu zuen, Nat King Coleren omenez. Bere hurrengo lanak, 1997ko Love Scenes albumak, garai guztietako jazz izarren artean kokatu zuen. 1999an platinozko lehen diskoa lortu zuen, When I Look in Your Eyes albumaren milioi askoko salmentengatik eta bere lehen Grammy saria.
Diana Krallen musika telesailetan Sex and the City esaterako eta The Score eta Otoño en Nueva York filmetan ere entzuten hasi zen. 2000. urtean, Britainiar Kolunbiaren Ordena jaso zuen, probintzia horren eta mundu osoan Kanadako kulturaren enbaxadore gisa egindako lanarengatik. 2001ean The Look of Love albuma argitaratu zuen, Frank Sinatraren omenez eta Londresko Orkestra Sinfonikoaren laguntzarekin, Claus Ogerman musikari eta moldatzaile beteranoaren zuzendaritzapean, bere kutunetako bat. Arrakasta handia izan zuen album horrek, eta bi Grammy sari eskuratu zituen. 2002an bere lehen zuzeneko diskoa argitaratu zuen, Live in Paris, Parisko Olympia aretoan errezitaldi batzuetan grabatua. Urte hartako maiatzean, bere ibilbide artistikoaren gorenean zegoenean, bere bizitzako kolperik gogorrena jaso zuen: Adelle amaren heriotza, minbizi batek jota. Familiako tragedia horrek 2004ko The Girl in the Other Room albumeko konposizio sentikorrak sortu zituen, eta Diana Krall minbiziaren aurkako borrokalari aktibo eta ezaguna bihurtu zuen. Album horretako sei doinuren letrak Elvis Costello musikari britainiarraren laguntzarekin idatzi zituen; 2002an ezagutu zuen Costello, Grammy sarien banaketan. Harreman hori, hasieran profesionala eta gero sentimentala, funtsezkoa izan zen artistaren norabide aldaketan; izan ere, artistak ez zuen inoiz konposizio propiorik aurkeztu.
Bizitza pertsonala
aldatuDiana Krall eta Elvis Costello 2003ko abenduan ezkondu ziren. 2006ko abenduaren 6an izan zituzten lehen seme-alabak New Yorken, Dexter Henry Lorcan eta Frank Harlan James bikiak. Haiekin bidaiatzen du bere bira guztietan, eta bere ardura nagusia dira, bere ibilbideari egindako aitortzetatik harago, Grammy sarietatik harago. Horren harira, hauxe esan zuen egindako elkarrizketa batean: "...ez dut Grammyaren arabera lan egiten, badakit jende askok egiten duela, baina gaur gauean geratzen naizen hotelean umeentzako igerilekurik ba ote dagoen pentsatzen pasatzen dut: hori da nire agendako jarduera nagusia". Senarrarekin duen harremanari dagokionez, Bogotako El Tiempo egunkariko Carlos Solanori eskainitako elkarrizketa berean honakoa aipatu zuen: "...berak ez du inolako eraginik nire musikan, baina etengabe inspiratzen nau. Egiten dugunaren zaleak gara biok, beraz, ezin dugu elkar askorik ikusi. Bera ere biran dabil, eta ni neurean nabil; beraz, bakoitza bere aldetik joatea erabaki dugu, minutuero ahalik eta gehien gozatzen saiatuz".
Diskografia
aldatuEstudioko diskoak
aldatu- 1989 (2002) - Heartdrops - (TCB, unauthorized) w/ Vince Benedetti
- 1993 - Stepping Out - (Justin Time Records)
- 1994 - Only Trust Your Heart - (GRP Records)
- 1996 - All for You: A Dedication to the Nat King Cole Trio - (Impulse! Records)
- 1997 - Love Scenes - (Impulse! Records)
- 1999 - When I Look in Your Eyes - (Verve Records)
- 2001 - The Look of Love - (Verve Records)
- 2002 - Live in Paris - (Verve Records)
- 2004 - The Girl in the Other Room - (Verve Records)
- 2005 - Christmas Songs - (Verve Records)
- 2006 - From This Moment On - (Verve Records)
- 2007 - The Very Best of Diana Krall - (Verve Records) - Bilduma
- 2008 - "Doing All Right" Jazzaldia Festival (Inmortal)
- 2009 - Quiet Nights - (Verve Records)
- 2012 - Glad Rag Doll - (Verve Records)[10]
- 2014 - Wallflower - Verve Records
- 2017 - Turn Up the Quiet - Verve Records
- 2018 - Love is Here to Stay Tony Bennettekin- (Verve Records/Columbia Records)
- 2020 - This Dream of You - Verve Records
Zuzeneko diskoak
aldatu- 2002 - Live in Paris - (Verve Records)
- 2004 - Live at the Montreal Jazz Festival - (Verve Records)
- 2009 - Live in Rio - (Eagle Eye Productions)
Filmografia
aldatu| Urtea | Izenburua | Rola | Oharrak |
|---|---|---|---|
| 1999 | At First Sight | Abeslaria | "Mack The Knife" abestu zuen. |
| 1997–1998 | Melrose Place | Bere burua | "A Shot in the Dark" (6. denboraldia, 8. atala, krediturik gabe) "Ball N' Jane" (7. denboraldia, 4. atala) |
| 2001 | Jazz Seen: The Life and Times of William Claxton | Bere burua.[11] | Dokumentala |
| 2003 | Anything Else | Bere burua | "It Could Happen to You" abestu zuen. |
| 2003 | De-Lovely | Musika-interpretea. | "Just One of Those Things" abestu zuen. |
| 2005 | Mississippi Rising | Bere burua | TBko dokumentala |
| 2008–2009 | Spectacle: Elvis Costello with... | Bere burua | "Tony Bennett" (1. denboraldia, 5. atala) "Diana Krall Interviewed by Elton John" (1. denboraldia, 12. atala) |
| 2009 | Public Enemies | Abeslaria | "Bye Bye Blackbird" abestu zuen. |
| 2017-2019 | Pete the Cat | Pete Momen ama (ahotsa) | 1. denboraldian baino ez (KT Tunstall-ek ordezkatua) |
Ohoreak
aldatu
Kanadako ohoreak
aldatuJaiotza-ohoreak
aldatu
Officer of the Order of Canada – 2005[12]
Probintzien eta lurraldeen ohoreak
aldatu
Columbia Britainiarreko Ordenako kidea – 2000[13]
.jpg)
Ohorezko doktoregoak
aldatuHonorary Ph.D. (Fine Arts) from the University of Victoria.[14]
Beste sari eta aintzatespen batzuk
aldatu- 2004an Canada's Walk of Fame-rako indukzioa (Kanadako Ospearen pasealekua) [15]
- 2008an Nanaimo Harbourfront Plazari Diana Krall Plaza izena eman zioten.[16]
- Multiple Myeloma Research Foundationeko Administrazio Kontseiluko ohorezko kidea[17]
- Steinway & Sons Artist, Steinway pianoekin soilik grabazio saioetan, kontzertuetan eta agerpen publikoetan.
Erreferentziak
aldatu- ↑ Susaeta, Igor. (2012-12-17). «Diana Krallek Donostiako Jazzaldian joko du uztailaren 28an» Berria (Noiz kontsultatua: 2020-10-08).
- ↑ Levi, Úrsula. (4 de noviembre de 2023). ‘Escucho desde Domi & JD Beck hasta Bad Bunny’: Diana Krall. Bogotá, Colombia.
- ↑ Arenales, Juliana Valentina. (17 de agosto de 2023). La artista de jazz Diana Krall vendrá por primera vez a Colombia este 25 de noviembre. Bogotá, Colombia: Editorial La República.
- ↑ «Diana Krall» Orquesta Filarmónica de Los Ángeles.
- ↑ «Chart History Diana Krall» Billboard.
- ↑ "Best of the 2000s – Artists of the Decade" positions 51–60, Billboard.
- ↑ «Rufus Wainwright, Diana Krall eta John Zorn, Donostiako 2024ko Jazzaldiko artisten artean» Berria 2023-12-14 (Noiz kontsultatua: 2024-07-24).
- ↑ «Diana Krallek Donostiako 48. Jazzaldiaren azken egunean joko du» Berria 2012-12-18 (Noiz kontsultatua: 2024-07-24).
- ↑ In Step With: Diana Krall. Parade Magazine 25 de abril de 2004.
- ↑ «'Glad Rag Doll' kaleratuko du Diana Krall abeslariak» Berria 2012-09-15 (Noiz kontsultatua: 2020-10-08).
- ↑ Cast list for Jazz Seen at IMDb
- ↑ Order of Canada. Archive.gg.ca 2009-04-30.
- ↑ orderbceditor. (2009-01-15). 2000 Recipient: Diana Krall | Order of BC. Orderofbc.gov.bc.ca.
- ↑ University of Victoria, Victoria, British Columbia, Canada, Media releases. Communications.uvic.ca 2003-11-03.
- ↑ Canada's Walk of Fame celebrating Inductee Diana Krall. Canadaswalkoffame.com 1964-11-16.
- ↑ Nanaimo Harbourfront Plaza Renamed. .
- ↑ Honorary Board. Themmrf.org.
Datuak: Q155879
Multimedia: Diana Krall / Q155879
