Ayacuchoko gudua (gaztelaniaz: batalla de Ayacucho) Ameriketako Espainiar lurraldeen independentzia gerretako (1809-1826) lurreko azken gatazka handia izan zen, Espainiar Inperioak Hego Amerikan zuen nagusitasunaren amaiera ekarri zuena. 1824ko abenduaren 9an gertatu zen, Peruko Pampa de Quinuan (Ayacuchon).[1]

Ayacuchoko gudua
Peruko Independentzia Gerra
Ameriketako Espainiar lurraldeen independentzia gerrak
Data1824ko abenduaren 9a
LekuaAyacucho, Peru
Koordenatuak13°02′33″S 74°07′54″W / 13.0425°S 74.1317°W / -13.0425; -74.1317
EmaitzaArmada askatzailearen garaipen erabakigarria
Gudulariak
 Kolonbia Handia
 Peru
 Espainia
Buruzagiak
Kolonbia Handia Antonio José de Sucre
Peru José de La Mar
Peru Agustín Gamarra
Espainia José de la Serna
Espainia José de Canterac
Indarra
5.780​-8.500 soldadu
1-2 artilleria-pieza
6.906​-9.310 soldadu
14 artilleria-pieza
Galerak
370 hildako 1.800 hildako
Artikulu hau guduari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Ayacucho (argipena)».

Bertan azpiratu zituen Sucre jeneralak Espainiaren gudarosteak (1824), eta Hego Amerikaren independentzia bermatuko zuen garaipena lortu zuen.[2] Horrela, Espainiak Hego Amerikan zuen armadarik handiena desegin zen eta, kapitulazioaren ondorioz, baita Peruko Erregeorderria ere.[3]

Hala ere, Espainiak ez zion bere jabetzari formalki uko egin 1836. urtera arte eta Peru aitortzen zuen ituna 1879ko abuztuaren 14an sinatu zuen Parisen.

Erreferentziak

aldatu
  1. (Gaztelaniaz) Basadre Grohmann, Jorge. Historia de la República del Perú. (8. argitaraldia) Lima: Diario La República ISBN 9972-205-62-2..
  2. Lur entziklopedietatik hartua.
  3. (Gaztelaniaz) Mangin, Charles. (1982). «La independencia de la América del Sur y la batalla de Ayacucho» Revista Bolivar 1 (1): 29-45..

Ikus, gainera

aldatu
  Artikulu hau Peruko historiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.


Kanpo estekak

aldatu