Antso

gizonezko izena
Antso
Antso Nafarroako erregea.
Antso Nafarroako erregea.
Datuak
Sexua Gizonezkoa
Jatorria Euskalduna
Antzeko izenak Antxo, Santso, Santxo eta Santzo
Izenaren eguna Ekainaren 5a

Antso euskarazko gizonezko izena da.

Historia aldatu

Latinezko Sanctius izenetik atera zen, (sanctus, santu), San(t)zo eta San(t)so bitarteko zirela [1]. Nafarroako hainbat erregeren izena izanik, nahiko famatua izan zen Erdi Aroan.

Antsoren Erdi Aroko patronimikoa Sanoitz zen.[2][3][4][5]

Euskaraz hitz berean bi txistukari daudenean hasierakoa galdu daiteke: Antsoren hasierako s (Santso) edo Gipuzkoako atoz, atozte bezala, zatoz, zatozte ordez. Beste batzuetan hitz barrukoa desagertu da: Sanoitz (Santsoitz), ugazaba (hitzaren jatorria ugaz + asaba omen da) edo Plaentxia bezala (gaztelaniaz: Placencia, orain Soraluze)[2].

Izen hau Antsoain herri izenaren eta Antsorena deituraren jatorria da.

Beste hizkuntzetan aldatu

Pertsonak aldatu

Erreferentziak aldatu

  1. Euskaltzaindia: "Antso", Euskal Onomastikaren Datutegia.
  2. a b Koldo Mitxelena. (1990). Fonética histórica vasca. Donostia: ASJU, 293 or..
    « El nombre Anso ( < Sanso) tiene como patr. Sanoyz, atestiguado con frecuencia en documentos medievales de Navarra: la pérdida de la sibilante interior fue suficientemente antigua para que su -n- aparezca tratada como intervocálica en vizc. ant. Saonch Sánchez < *Sãõch < *Sãõitz. »

  3. Larry Trask. (1997). The History of Basque. Londres: Routledge, 345 or..
    « The usual patronymic suffix was -iz ~ -itz, derived from the Latin genitive ending -IS. Among the numerous patronymics attested are Enecoiz (from the personal name Eneko), Berascoiz ~ Erascoyz (from Berasko), Sanoiz (from Sanso, with dissimilatory loss of the second sibilant), Miqueleiz (from Mikele) and Ortiz (from Orti, a Basque form of the Spanish name Fortuni), but there are many others. »

  4. Koldo Mitxelena. (1969). Notas lingüísticas a "Colección diplomática de Irache". FLV, 37 or..
    « Hay por ello motivo bastante para sospechar que Garcia Sanz de las Eras, nombre de un collazo de la Montaña (105, siglo XIII), puede no ser sino la versión de G. Sanoiz Larrainetaco. »

  5. Koldo Mitxelena. (1975). Distribución defectiva y evolución fonológica. Studia Hispanica in Honorem R. Lapesa III. Madril.
    « en forma específicamente vasca, siempre Semero, patr. Semeroyz, como Anso ‘Sancho’, patr. Sanoyz »

Kanpo estekak aldatu