Kimikan, alkalia (arabieratik: Al-Qaly القلي, القالي) elementu metaliko alkalino edo lurralkalino baten gatz ioniko basikoa da. Alkalien ezaugarri nagusia da uretan disolbatzen diren konposatu basikoak (7.0 baino handiagoa den pH-dun konposatuak) direla. Askotan, alkalino izenondoa base hitzaren sinonimo gisa erabiltzen da, batez ere base disolbagarrietan hitz egitean. Izan ere, Arrhenius-ek azidoen eta baseen arteko erreakzioen inguruan zuen teoria jarraitzen zuten lehen base ezagunak alkaliak izan ziren. Brønsted-Lowry teoria sortu zenetik, alkali hitza goian aipatutako definizioaren barruan sartzen diren gatzak soilik izendatzeko erabiltzen da.

Propietateak aldatu

Alkalien ur-disoluzioek hainbat ezaugarri komun dauzkate:

  • Disoluzio kontzentratu samarrek (10-3 M gainetik daudenek) 10etik gora dagoen pH-a daukate. Honek esan nahi du fenolftaleina gardenari arrosa kolorea ematen diotela.
  • Disoluzio oso kontzentratuak substantzia kaustikoak dira (erredura kimikoak eragiten dituzte).
  • Disoluzio alkalinoak irristakorrak edo xaboitsuak dira, azaleko gantz azidoen saponifikazioaren ondorioz.
  • Alkaliak uretan disolbagarriak dira normalean, nahiz eta zenbait substantzia, esaterako bario karbonatoa, soilik disolbatzen diren ur-disoluzio azidoetan.

Gatz alkalinoak aldatu

Gatz basiko asko gatz alkalinoak dira, adibidez:

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu