Alex Ferguson

Sir Alex Ferguson
	Irudi gehiago
; UNICEFen borondate oneko enbaxadorea	;
; UNICEFen borondate oneko enbaxadorea
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Alexander Chapman Ferguson
Jaiotza	Govan eta Glasgow, 1941eko abenduaren 31a; (82 urte) (82 urte)
Herrialdea	Erresuma Batua
Lehen hizkuntza	ingelesa
Familia
Seme-alabak	ikusi Darren Ferguson (en) ;
Hezkuntza
Heziketa	Broomloan Road Primary School (en) ; Govan High School (en)
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	futbolaria, futbol entrenatzailea, autobiografialaria, idazlea eta managerra
Ibilbidea
	Parte-hartzailea UEFAko Txapeldunen Liga ;
Posizio edo espezialitatea	aurrelaria
Altuera	180 zentimetro
Jasotako sariak	ikusi Britainiar Inperioko Ordenaren komendadorea (1995) ; Britainiar Inperioko Ordenaren ofiziala (1985) ; Knight Bachelor (1999) ;
Izengoitia(k)	Fergie

Sir Alexander Chapman Alex Ferguson, baita Sir Alex edota Fergie ezizenez ezaguna (1941eko abenduaren 31, Glasgow) eskoziar futbol entrenatzailea eta futbolari ohia da. 1986. urtetik gaur egun arte Manchester United talde ospetsuko entrenatzailea ere bada.

Haurtzaroa eta gaztaroa

Alex Ferguson Glasgow hiriko Govan auzo langile batean jaio zen. Bere aita, Alexander Beaton Ferguson, ontzigintzan lan egiten zuen eta bere ama, Elizabeth Hardie, etxekoandrea zen. Gobernuaren industriaren itzalpean hazita, Fergusonek lan egiteko eta diziplinatzeko balore sendoak bereganatu zituen txikitatik.

Gaztetan, Fergusonek futbola maite zuen. Bera eta bere anaia, Martin, sarritan aurkitzen ziren kaleko futbol partidetako protagonistak. Gaztetan, bere lehen futbol klubari batu zitzaion, Harmony Row Boys' Club. Han bere gaitasunak garatzen hasi zen, bereziki aurrelari gisa.

Futbolari ibilbidea

Fergusonen jokalari ibilbidea 1960an hasi zen, Queen's Park taldean. 16 urte besterik ez zituela, bere lehen partida jokatu zuen. Bertan, bere lehen denboraldian, 20 gol sartu zituen, baina taldeak ez zuen partidak irabazten.

Ondoren, St. Johnstone taldean jokatu zuen eta bere gol sena erakutsi zuen berriro. Hala ere, Fergusonek nahi zuen esanguratsua izatea eta Dunfermline Athleticera joan zen 1964an. Han, 66 partidatan 45 gol sartu zituen, bere talentua argi utziz.

1967an Rangersera, bere haurtzaroko ametsa zen talde eskoziarrera, joan zen. Bertan ere bere onena erakutsi zuen, baina Dundee Uniteden aurkako final batean egindako akats bat dela eta, taldetik aldentzea erabaki zuten.

Fergusonen jokalari ibilbidea Falkirk eta Ayr United taldeetan amaitu zen. Bere futbolari ibilbidea ez zen hain ezaguna izango, baina entrenatzaile gisa izandako arrakastak erabat aldatu zuen bere patua.

Entrenatzaile hasierak

Futbolari gisa bere azken urteetan, Fergusonek entrenatzaile lanak hasi zituen. East Stirlingshire taldea 1974an zuzentzen hasi zen, 32 urte zituela. Bere entrenatzaile estiloa berehala nabarmendu zen: zorrotza, diziplinatua eta garaipenari oso lotua.

1974an ere, St. Mirren taldeak kontratatu zuen. Bertan, talde gazte eta esperientziagabe bat hartu zuen, baina bere lidergoarekin, taldea Eskoziako bigarren mailako titulua irabaztera bultzatu zuen 1977an.

Aberdeen garaia

St. Mirrenetik kaleratu ondoren, Fergusonek Aberdeengo entrenatzaile postua hartu zuen 1978an. Hemen, benetan frogatu zuen bere trebetasuna. Garai hartan, Celtic eta Rangers ziren Eskoziako futbolaren jaun eta jabe, baina Fergusonek Aberdeenekin haien hegemonia haustea lortu zuen.

Aberdeenekin hiru Eskoziako Liga txapelketa, lau Eskoziako Kopa eta Europako Errekopa bat irabazi zituen 1983an, Real Madrilen aurka finalean garaipena lortuz. Aberdeen garaian, Fergusonen entrenatzaile estiloa osatu zen: diziplina zorrotza, joko fisikoa eta taktika zehatzak.

Manchester United

1986ko azaroan, Manchester Unitedek Fergusoni deitu zion. Taldeak zailtasunak zituen eta 1967tik ez zuen liga txapelketa irabazi. Hasiera ez zen erraza izan, baina Fergusonek bere ikuspegia eta diziplina ezarri zituen poliki-poliki.

1990eko FA Kopa irabazi ondoren, Manchester Unitedek goranzko bidea hasi zuen. Fergusonek gazte jokalariak sustatu zituen, besteak beste, Ryan Giggs, David Beckham eta Paul Scholes bezalako izarrak.

1992-93 denboraldian, Manchester Unitedek Premier League irabazi zuen 26 urteko hutsunearen ondoren. Honek hasiera eman zion garai arrakastatsu bati. Fergusonek taldeari 13 Premier League titulu, bost FA Kopa, bi UEFA Txapeldunen Liga eta beste hainbat trofeo eman zizkion.

Estilo eta filosofia

Fergusonen entrenatzaile estiloa diziplina zorrotza eta lidergo sendoa ziren. Bere jokalariak beti prest zeuden lan gogorra egiteko eta beti taldearen interesak lehenesten zituen. Gainera, jokalarien arteko lehiakortasuna bultzatzen zuen, beti onena emateko.

Fergusonek ere taktika aldetik moldagarritasuna erakutsi zuen. Ez zuen taktika finko bat erabiltzen, baizik eta aurkarien eta egoeren arabera aldatu egiten zen. Honek bere taldeak beti prest egon zitezen ahalbidetu zuen.

Ondarea eta erretiroa

Sir titulua jaso zuen, Erresuma Batuko monarkiak emandako ohore handienetako bat. Titulu hau, 1999an eman zioten, Manchester United-eko entrenatzaile ohiak, futbolaren historian izan duen eragin handia eta lortutako lorpen bikainak aitortzeko.

2013an, 71 urte zituela, Alex Fergusonek erretiroa hartu zuen Manchester Unitedeko entrenatzaile postutik. Bere azken denboraldian, Premier League irabazi zuen berriro ere. Bere erretiroa futbol munduan eragin handia izan zuen, bere ondarea handia eta errespetatua baita.

Fergusonen ondarea ez da soilik garaipenetan eta tituluetan neurtzen, baizik eta futbolari belaunaldi berri batentzako inspirazio iturri ere izan da. Bere liburuak eta hitzaldiak mundu osoko entrenatzaile eta jokalarientzat gida bihurtu dira.

Ibilbidea

Jokalari gisa

Queen's Park
St Johnstone Dunfermline
Glasgow Rangers
Falkirk Ayr United

Entrenatzaile gida

East Stirlingshire
1982-1986: Aberdeen
1986-2013: Manchester United

Kanpo estekak

Sir Alex Fergusoni buruzko orrialdea (Ingelesez)

Datuak: Q44980
Multimedia: Alex Ferguson / Q44980