Agaricus benesii edo Agaricus squamulifer Agaricaceae familiako perretxiko espezie bat da.[1] Jateko ona da, haragitsua eta errendimendu onekoa.

Agaricus benesii
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaAgaricaceae
GeneroaAgaricus
Espeziea Agaricus benesii
Pilát, 1951
Mikologia
 
orriak himenioan
 
himenioa askea da
 
saprobioa da

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Deskribapena aldatu

Kapela: 6 eta 10 cm bitarteko diametrokoa, globo-erdi formakoa, gero hemisferikoa erdialdea zapaldua duela; kolore zuri garbia, batzuetan lehorteagatik pitzatua. Ezkatatxo zurbil edo arre ugariz estalitako ertza.

Orriak: Estu, gaztetan haragi zurbil kolorekak, ondoren ilundu egiten dira; ertz antzua, zurixka.

Hanka: 6 eta 10 cm bitarteko garaierakoa eta 2 eta 3 cm bitarteko lodierakoa, zilindrikoa edo pixka bat lodiagoa oinarrirantz, solidoa, muinduna, zuria, kapelaren ertzean dituen ezkatatxoen antzekoak ditu oinarrian. Eraztun zuria, bikoitza, koska zuri lodiz apaindua.

Haragia: Trinkoa, gogorra, lodia, gorriz edo gorri-azenario kolorez tindatzen da ebakitzean, batez ere oinaren kanpoaldetik gertu dauden zatietan. Usain garratz samarra du.[2]

Etimologia: Agaricus terminoa grekotik dator, perretxikoa, esan nahi duen "agarikón" hitzetik

Jangarritasuna aldatu

Jateko ona da, baina gogor samarra eta lehorra.[3]

Nahasketa arriskua aldatu

Ezaugarri nagusiak direla eta: kapela zuria, ebakitzean gorritzen den haragi gogorra eta kapelaren ezkatatxoek, nahastezina egiten dute.

Sasoia eta lekua aldatu

Udaberritik negura arte. Talde handiak osatzen ditu. Nahiko arrunta da mendietan. Basoetako soilguneetan, zuhaitzak (koniferoak) dituzten larreetan edo zelaietan

Banaketa eremua aldatu

Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Europa, Errusia, Japonia.[4]

Erreferentziak aldatu

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 326 or. ISBN 84-404-0530-8..
  3. (Gaztelaniaz) Palazon Lozano Fernando. (2006). Setas para todos. Jose Luis Añanos Echo Editorial Pirineo, 328 or. ISBN 84-87997-86-4..
  4. Agaricus benesii: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak aldatu