Áurea Lucinda Javierre

artxibozain eta historialaria

Áurea Lucinda Javierre Mur (Teruel, 1898ko abuztuaren 24aMadril, 1980ko martxoaren 1a) artxibozaina eta historialaria izan zen, eta Artxibo Historikoak antolatzen egindako lanagatik nabarmendu zen.

Áurea Lucinda Javierre
Bizitza
JaiotzaTeruel1898ko abuztuaren 24a
Herrialdea Espainia
HeriotzaMadril1980ko martxoaren 13a (81 urte)
Familia
Anai-arrebak
Hezkuntza
HeziketaZaragozako Unibertsitatea
Madrilgo Unibertsitatea
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakartxibozaina eta historialaria
Enplegatzailea(k)National Historical Archive (en) Itzuli
KidetzaSecció Històrico-Arqueològica de l’Institut d’Estudis Catalans (en) Itzuli
Artxibozain, Liburuzain eta Arkeologoen Kidego Fakultatiboa
Espainiako Artxibo Historiko Nazionala

Ibilbidea aldatu

Huescako Irakasle Eskolan graduatu zen eta Filosofia eta Letren karrera ikasi zuen Zaragozako Unibertsitatean, eta bertan lizentziatu zen 1918an.[1] 1927an, Madrilgo Unibertsitate Zentralean Duquesa de Gerona Matha de Armanyach Geronako Dukesari eskainitako doktorego-tesia defendatu zuen.[2] 1930ean, doktore-mailara iritsi zen Aragoiko lehen emakumea izan zen.[2]

1921ean, Artxibozain, Liburuzain eta Arkeologoen Kidego Fakultatiboan sartu zen oposizioz, eta haren izendapena 1921eko uztailaren 21eko Errege Aginduan islatu zen.[2] Artxibozainen Kidegoko fakultatiboaren lehen destinoa Villanueva eta Geltruko Balaguer Museoko Liburutegia izan zen, Bartzelonan, 1922ra arte.[2] Hortik, Aragoiko Koroaren Artxibora igaro zen 1935 arte. Herri Lan Ministerioaren Artxiboan jarraitu zuen 1935eko urtarriletik apirilera bitartean, eta Artxibo Historiko Nazionalean, 1935eko apiriletik 1968ko abuztuan erretiratu zen arte.[2]

Azken zentro horretan, Ordena Militarren Ataleko burua eta zuzendaria izan zen, titularra ez zegoelako, 1946an. Urte batzuetan, Artxiboen Zuzendaritza Nagusiak antolatutako artxibozain eta liburuzainen prestakuntza teknikorako ikastaroetan eta Madrilgo Filosofia eta Letren Fakultateko Doktoretza ikastaroetan eman zituen eskolak.[2] Bere lanaren ondorioz, bizitza profesional osoan arduratu zen artxiboen kontserbazio eta zaharberritze dokumentalarekin zerikusia zuten lanez (garai hartan Espainiako artxiboak ez ziren horretaz arduratzen).

Espainiako gerra zibila Zaragozan harrapatu zuen, altxamendu militarrari atxiki zitzaion hirian. Javierrek, konbikzio katoliko kontserbadorekoak, militar matxinatuei lagundu zien, uniformeak josi zituen soldaduentzat eta Soldaduarentzako Irakurketa Zerbitzua antolatu zuen ospitale eta fronte militarretan, Serafina Javierre ahizparekin batera, 1936ko irailaren hasieratik.[3] 1937ko azaroaren 17tik, pertsona errepublikanoen errepresioarekin zuzeneko lotura zuen lanpostu batean aritu zen eta, 1939ko urtarrilaren 28tik, Bartzelonan egon zen.[2]

Italiara bidaiatzen saiatu zen, Londresera eta Parisera saiatu ondoren, dokumentuak kontserbatzeko metodoak ikertzeko, baina ezin izan zen joan. Azkenik, 1939an, Vatikanora, Napolira eta Sienara joan zen pergaminoak, kodexak eta gainerako dokumentu zaharrak zaharberritu eta kontserbatzeko modua ikasteko.[2]

Aintzatespenak aldatu

1941ean, bere lan historiko eta biografikoetako bat saritu zen, María de Luna andreari buruzkoa (Martín el Humano jaunaren ezkontidea).[4] Historiako Errege Akademiak Cartagenako Conde Fundazioari buruzko bekekin pentsionatu zuen, bai eta CSICeko Jerónimo de Zurita Institutuak ere, tenplario, sanjuanista, isilpeko eta santiaguistetan oinarritutako ikerketetan laguntzeko.[4]

Haren ponentziak eta komunikazioak balio historiko handikoak dira, eta Aragoiko Koroaren Historia Biltzarretan sartuak zeuden, Estudios Sardos-en kongresu eta asteetan, Tarentoko Sull’Etá Aragonese deritzenetan.[4] Beste aitzindari batzuekin gertatzen den bezala, Javierre ez zen sakon aztertu, nahiz eta bideak irekitzeagatik eta XX. mendeko 20ko hamarkadan feminismo katolikoari egindako ekarpenengatik bere garaikideen artean aintzatespena izan.[4]

Javierre bere taldeko kolektiboei buruzko hiztegi bibliografikoetan eta lan entziklopedikoetan sartu zen. Artxibozain eta historialari lanetan aritzen zen.[4]

Lanak aldatu

  • 1930 – Matha de Armanyach, duquesa de Gerona (1373-1378). Historia Akademiako Historia Errege Boletina (BRAH), Madrid
  • 1942 – María de Luna, Aragoiko Erregina, Madrid, Consejo Superior de Investigaciones Científicas.
  • 1945 – Privilegios reales de la Orden de Montesa en la Edad Media. Catálogo de la serie existente en el Archivo Histórico Nacional, Madrid, Blass.
  • 1948 – Pruebas de ingreso en la Orden de San Juan de Jerusalén. Catálogo de las series de caballeros, religiosos y sirvientes de armas, existentes en el Archivo Histórico Nacional. Madrid, Diana Artes Gráficas.
  • 1949 Guía de la sección de Órdenes Militares, Madrid, Diana Artes Gráficas.
  • 1949 – Guía de la Sección de Órdenes Militares, Madrid, Patronato Nacional de Archivos.
  • 1958 – Catálogo de los documentos referentes a los conventos de Santiago Calatrava y Alcántara que se conservan en el archivo secreto del Consejo de las Órdenes Militares, Madrid, Junta Técnica de Archivos, Bibliotecas y Museos.
  • 1976 – Los religiosos en la Orden de Santiago, Madrid, Servicio de Publicaciones del Ministerio de Educación y Ciencia.[1]

Erreferentziak aldatu

  1. a b «Aurea Lucinda Javierre Mur | Real Academia de la Historia» dbe.rah.es.
  2. a b c d e f g h Domingo, Luis Blanco. (2019-05-30). «Una archivera en tiempos convulsos: la actividad de Áurea Javierre en la Biblioteca de la Universidad de Zaragoza durante la Guerra Civil Española (1936-1939)» Revista General de Información y Documentación 29 (1): 11–39.  doi:10.5209/rgid.64548. ISSN 1988-2858..
  3. Abierto, Oficina de Participación, Transparencia y Gobierno. «Legados de Mujer. Ayuntamiento de Zaragoza» www.zaragoza.es.
  4. a b c d e «Centro del Libro de Aragón» www.centrodellibrodearagon.es.

Kanpo estekak aldatu