Wiener Neustadt

Wiener Neustadt; Wiener Neustadt
	Austriako estatutu-hiria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Austria
Austriaren banaketa administratiboa	Austria Beherea
Alkatea	Klaus Schneeberger
Izen ofiziala	Wiener Neustadt
Jatorrizko izena	Wiener Neustadt
Posta kodea	2700
Geografia
Koordenatuak	47°49′00″N 16°15′00″E / 47.8167°N 16.25°E
Azalera	60,94 km²
Altitudea	265 m
Mugakideak	Theresienfeld, Eggendorf, Lichtenwörth, Neudörfl, Katzelsdorf, Lanzenkirchen, Schwarzau am Steinfeld, Breitenau (Austria), Sankt Egyden am Steinfeld, Weikersdorf am Steinfelde, Bad Fischau-Brunn, Wöllersdorf-Steinabrückl, Felixdorf, Wiener Neustadt District (en) , Mattersburg District (en) eta Neunkirchen District (en)
Demografia
Biztanleria	44.461 (2017ko urtarrilaren 1a); 0 (2017)
Dentsitatea	730 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera	1194
Telefono aurrizkia	2622
Ordu eremua	UTC+01:00, UTC+02:00 eta Europa Erdialdeko Ordua
Hiri senidetuak	Harbin, Desenzano del Garda eta Monheim am Rhein
Matrikula	WN
	wiener-neustadt.at eta wiener-neustadt.at

Wiener Neustadt (alemanez de ahoskatua; euskaraz: «Vienako Lurraldeko herri berria»; bavarieraz: Weana Neistod, ˈvɛɐ̯nɐ ˈnɔɪ̯ʃtɔt ahoskatua) Austriako ipar-ekialdeko hiria, Austria Behereko probintzia federalean, Fischa ibaiaren ertzean, Viena hiriaren hegoaldean. 35.050 biztanle. Industria (tresneria mekanikoa, ehungintza, burdinbiderako gaiak, papergintza) da ekonomia-jarduera nagusia. Aipagarriak dira XIII. mendeko dukearen gaztelua, XV. mendeko San Jurgi eliza, XIII. mendeko Ama Birjinaren eliza gotikoa eta XV. mendeko abadia zistertarra. 1192an sortu zuten hiria, eta turkiar eta hungariar buruzagi militarren topagunea izan zen maiz.^[1]

Historia

Inguruko eskualdea Pittengo konderriarena izan zen, 1158an Ottokar III.a Estiriakoa margraveak heredatu zuena. Ottokartarren dinastia Ottokar IV.a bere semea hil zenean, Estiriako Dukerria Babenbergtarren austriar etxera pasa zen, Georgenbergeko Itunean adostu zuten bezala. Leopoldo V.a Austriakoa dukeak sortu zuen hiria 1194an,^[2] eta Hungariako mugatik gertu zegoenez, Rikardo I.a errege ingelesaren askapenaren ondorioz jasotako erreskatearekin gotorleku baten eraikuntza finantzatu zuen. 1241ean, mongol eskuadroi txiki batek Neustadt eraso zuen Europako mongol inbasioan zehar.

Wiener Neustadtek hiri-pribilegio garrantzitsuak lortu zituen, hiriak aurrera egin zezan. Estiriaren zati izaten jarraitu zuen, 1278ko Marchfeldeko guduaren ondorioz Habsburgoko etxearen eskuetan erori zena eta 1379an Austriako Barne dukerri bihurtu zena. XV. mendean, hiriak biztanleria-hazkundea izan zuen, Frederiko III.a Habsburgokoa bertan bizi zelako eta 1469an Wiener Neustadteko elizbarrutia sortu zutelako.^[3]

Demografia

Klima

Datu klimatikoak (Wiener Neustadt (1971–2000))
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	19.0	19.6	25.3	27.0	30.7	34.5	36.9	37.4	33.5	25.6	20.9	19.7	37.4
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	3.2	5.5	10.1	15.2	20.5	23.2	25.7	25.4	20.6	14.8	7.8	4.2	14.7
Batez besteko tenperatura (ºC)	-0.8	0.7	4.6	9.2	14.5	17.6	19.7	19.1	14.6	9.1	3.5	0.5	9.4
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	-4.2	-3.1	0.2	4.1	8.6	11.9	13.8	13.5	9.9	5.0	0.3	-2.6	4.8
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	-24.9	-24.4	-23.4	-5.8	-1.4	0.8	4.2	4.4	0.3	-9.1	-17.8	-21.7	-24.9
Pilatutako prezipitazioa (mm)	25.5	25.3	38.0	43.0	70.5	81.9	80.1	70.6	55.9	35.7	42.0	30.5	599.0
Prezipitazio egunak (≥ 1.0 mm)	5.6	5.4	7.2	7.7	9.4	10.5	8.8	8.6	7.4	5.7	6.9	6.7	89.9
Eguzki orduak	64.0	92.8	133.7	170.8	218.9	214.6	240.8	225.8	166.4	125.1	68.9	51.9	1773.7
Hezetasuna (%)	70.8	63.9	55.7	50.4	52.3	53.0	49.6	50.3	55.1	60.1	69.8	72.9	58.7
Iturria: Zentralanstalt für Meteorologie und Geodynamik^[4]