Verlan (verlan = lan ver = l'envers), frantsesaren argot hizkera bat da. Honetan frantsesezko jatorrizko hitzen silaba atzetik aurrera itzularazten dira.

Hitz eraketak

aldatu

Batzutan itzularazteaz gain, silabak ere kentzen zaizkio problème ("arazo") = bléme (verlan) hitzaren kasuan.

Verlan hizkeran hitz berriak sortzeko aldaketa hauek jazotzen dira:

  • Hitzaren azken bokala kentzea.
  • Hitzaren banaketa edo mozketa.
  • Atzetik aurrera itzularaztea.
  • Hitzaren azken silabaren elipsia.

Historia

aldatu

Verlan hizkeran Bigarren Mundu Gerraren ondoren, Paris hiriburuaren inguruko auzune txiroetan erabiltzen hasi zen. Ordutik aurrera kulturan batez ere musika, zinema eta telebistaren bidez hedatu da, eta auzune apaletako gazteek oso erabilia da, bai Pariz nahiz Frantziako hiri nagusienetan.

Verlan hizkera oso dinamikoa den kale hizkera da, eta etengabeko eraldaketan.

Erabilera

aldatu

Verlan hizkeran frantsesezko esaldietako hitz solteetan erabiltzeaz gain aditzetan ere erabili eta hauek deklinatzen dira. Adibidez:

  • Rigoler (Barre egin) = Golri (Verlan) = Je golri (nik barre egiten dut) = J´ai golri (nik barre egin nuen) = Je vais golri (Barre egitera noa) = Golri! (Barre egin!) = Je rigolerais (Nik barre egingo nuke)

Re-verlan

aldatu

Gaur egun re-verlan hizkera ere badago, hizkera oraindik eta gehiago eraldatuz, alegia, verlan hizkerako hitza berriz atzetik aurrera itzularaztea. Adibidez, frantsesezko flic ("polizia") = feuf (verlan) = feuk (birverlan), honen helburua jada keuf hitzaren esanahaia ezagutzen duten poliziek feuk hitz berriaren esanahia ez ulertzea da.

Beste adibide batzuk:

  • Arab ("Arabiarra") = Beur (Verlan) = Rebeu (Re-verlan)
  • Femme ("Emakume") = Meuf (Verlan) = Femeu (Re-verlan)

Adibideak

aldatu
Frantsesez Verlanez Euskaraz
Merci Cimer Eskerrik asko
Bonjour Jourbon Kaixo
Future Turfu Etorkizuna
Métro Tromé Metroa
Bizarre Zarbi Arraroa
Femme Meuf Emakume
Mec Keum Tipo
Mère Reum Ama
Père Reup Aita
Fête Teuf Festa
Maison Sonmai Etxe
Flic Keuf Polizia
Rigoler Golri Barre egin
Voiture Turevoi Auto
Pas Ap Ez
Herbe Beuher Belar (droga)
Tomber Béton Erori
Moche Cheum Itsusi
Niquer Kénn' Larrua jo
Cigarette Garetteci Zigarro
Manger Géman Jan
Noir Renoi Beltz
Marissa Ssarima Neska / Bitxi
Yasí Siya Orain bai
Ce soirs Soirce Arrats honetan
Vas-y! Zyva! Goazen!

Esaldiak

aldatu
  • Mon mec mate les autres meufs dans la rue = Nire mutilagunak kalean beste neskei begiratzen die = mec (tipo / mutil) = meufs (emakumeak/neskak)
  • Attetion, v'la les keufs! = Adi, poliziak badatoz! = vo'la (voila, honatx) + keufs (poliziak)
  • Mon mec mate les autres meufs dans la rue = Nire mutilagunak
  • Va te coucher, relou! = Joan hadi ohera, atorrantea! = lourd (astuna) = relour (atorrante / gogaikarri)

Zinema

aldatu

Kanpo estekak

aldatu