Ukraineraren transliterazioa

Ukrainera zirilikoaren transliterazio sistema oso aldakorra izan daiteke, segun eta ukrainerazko alfabeto zirilikoa zein hizkuntzatara egokitu nahi den, eta normalean hizkuntza bakoitzak bere arauak izaten ditu alfabeto zirilikoa egokitzeko.

Ukrainerazko alfabetoa, letra larriz.
Lviv hiriaren izena seinale batean, I letra zirilikoarekin (errusieraz ez dagoen hizkia)

Errusieraren transliterazioaren antzekoa da letra gehienekin, baina bada ukraineraz errusieraz agertzen ez den letrarik, hala nola i latinoaren antza duten i eta ï letrak (и zirilikoaz gain, hau da gure i letraren hiru parekide).

Transliterazio taula aldatu

Euskaltzaindiak 156. arauan[1] alfabeto zirilikoaz idatzitako izenak euskarara aldatzeko transkripzio-sistema eman zuen, eta taula honetan jasoa dago ukrainierari dagokion informazioa. Berezitasun bat baimentzen du Euskaltzaindiaren sistemak: Ukrainerazko ж, х, ц, ч eta ш kontsonanteak bikoiztuta daudenean, bakundu egin daitezke transliterazioa erraztearren. Adibidez: Запоріжжя →Zaporizhia translitera daiteke.

Ukrainerazko alfabeto zirilikoa Transliterazioa
Larri Xehe ital. izena soinua (NAF)
А а а A /a/
Б б б be /b/
В в в ve /v/
Г г г he /ɦ/
Ґ ґ ґ ge /g/
Д д д de /d/
Е е е e /ɛ/
Є є є je /jɛ/
Ж ж ж zhe /ʒ/[2]
З з з ze /z/
И и и i (y) /ɪ/
I i i i /i/
Ї ї ї ï (ji) /ji/
Й й й jot /j/
К к к ka /k/
Л л л el /l/
М м м em /m/
Н н н en /n/
О о о o /o/
П п п pe /p/
Р р р er /r/
С с с es /s/
Т т т te /t/
У у у u /u/
Ф ф ф ef /f/
Х х х kha /x/
Ц ц ц tse /ʦ/
Ч ч ч txe /ʨ/
Ш ш ш xa /ʂ/
Щ щ щ stxa /ɕː/
Ь ь ь ikur leuna /◌ʲ/
apostrof /◌ʲ/
Ю ю ю ju /ju/
Я я я ja /ja/
euskara ISO ingelesa frantsesa gazt.
a a a a a
b b b b b
v v v v v
h h h h h
g g g g g
d d d d d
e, je, ie[3] e e, ye e, ie, ïe, é ye, ie, e
je, ie[4] ê ye, ie ie ye, ie
zh[5] ž zh j zh
z z z z z
y i y y y
i i i i i
i, ji[6] ї i, yi ї, yi i, yi
(), j, i[7] j i —, ï i
k k k k k
l l l l l
m m m m m
n n n n / -ne[8] n
o o o o o
p p p p p
r r r r r
s s s s, ss s
t t t t t
u u u ou u
f f f f f
kh[5] h kh kh j
ts[5] c ts ts ts
tx[5] č ch tch ch
x[5] š sh ch sh
stx šč / ŝ shch chtch shch
[9] — / '
[9]
iu, ju[4] ju / û yu ou, ïou, iou yu, iu
ia, ja[4] ja / â ya a, ia, ïa, ya ya, iu

Erreferentziak aldatu

  1. «156 Araua - Euskaltzaindiaren Arauak» www.euskaltzaindia.eus (Noiz kontsultatua: 2022-03-01).
  2. ahoskatzen da mendebaldeko bizkaieraz jakin bezala edo frantsesez jupe bezala
  3. Hitz hasieran J gehitu, bokal ondoren tokatzen bada I gehitu
  4. a b c Hitz hasieran J-rekin, gainerakoan I-rekin
  5. a b c d e Bikoiztua badago, bakundu daiteke, hala nola Запоріжжя →Zaporizhia, eta ez derrigor Zaporizhzhia
  6. Hitz hasieran ji, gainerakoan i
  7. ez da transkribatzen <ий> edo <ый> amaieretan; hitz hasieran J eta gainerakoan I (i)
  8. hitz amaieran -ne
  9. a b Ez da transkribatzen.

Kanpo estekak aldatu