Pocha Lamadrid
| Pocha Lamadrid | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Ciudad Evita (en)  , 1945eko apirilaren 17a |
| Herrialdea |  Argentina |
| Heriotza | Ciudad Evita (en) , 2021eko irailaren 27a (76 urte) |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | aktibista |
María Magdalena «Pocha» Lamadrid (Ciudad Evita, Argentina,1945eko apirilaren 17a - íbid. 2021eko irailaren 27a) ekintzaile afroargentinarra izan zen, eta «Afrika Bizi» gobernuz kanpoko erakundearen sortzailea.[1][2]
Biografia aldatu
María Magdalena Lamadrid 1945eko apirilaren 17an jaio zen Ciudad Evitan, Buenos Aireseko metropoli-eremuan.[3] Erregeordetzaren garaian Rio de la Platako eskualdera eramandako esklabo zuluen ondorengo afroargentinarren bosgarren belaunaldia izan zen.[4] Bere herenaitona esklabo liberto bat izan zen, Gregorio Aráoz de Lamadrid jeneralarekin lan egin zuena, eta haren abizena hartu zuen, garai hartako esklabo libertoen ohitura zen bezala.[5]
50eko eta 60ko hamarkadetan, Tina Lamadrid izebak sortutako «Las Mulatas de Ébano» musika-taldeko kide izan zen.[6] Hala ere, bizitza artistikoa utzi zuen alde batera: «handi ikusten zaituzte, lodi ikusten zaituzte eta paisaiaren zati zaren auzora etortzen zara». Geroago, etxeko lanetan aritu zen.[3][5]
Lamadrid 2021eko irailaren 27an hil zen, 76 urte zituela, jaiotzen ikusi zuen herrian. Urte horretako azaroko ospakizunak, Afroargentinartasunaren Hilabetea eta Afroargentinarren eta Afro Kulturaren Eguna, Pocha Lamadriden oroimenari eskainiak izan ziren argentinar gobernuaren eskutik.[1][7]
Militantzia aldatu
1996an, Lamadridek Garapenerako Banku Interamerikarreko ikertzaile talde batekin lan egin zuen, Argentinako gizartearen sustrai afrikarrak ikertu nahian. Ondoren, 1997ko apirilean, «Africa Vive» gobernuz kanpoko erakundea sortu zuen, «afroargentinar, eta afrikar komunitatearen balioak berreskuratzeko eta gure herrialdeko afrikarren ondorengoak oraindik biktima diren diskriminazioaren eta ahanzturaren aurka borrokatzeko» lan egiten duena.[8] Miriam Gomes Argentinako Elkarte Caboverdeanoko presidenteak esan zuenez, Pocha arrazakeriaren aurka borrokatzera bultzatu zuena zera izan zela: "11 edo 12 urterekin lanera irten eta gure neska-mutilekin, zaharrekin, zer gertatzen zen ikustea izan zen. Bi muturrek kezkatu zuten beti, afro zahartzaroak eta afro haurtzaro eta nerabezaroak».[3]
2001ean, Lamadridek Bueno Aires Hiriko Herriaren Defentsa Erakundearekin lan egin zuen afroargentinar biztanleriaren zentsu bat egiteko hiriburu federalean, urte horretan egin zen errolda nazionalarekin batera. Errolda horrek (1869tik aurrera egindako aurreko errolda guztiek bezala) ez zuen autodeskribapen etnikoari edo arrazari buruzko galderarik egin.[9] Lamadrid beraren arabera, 2002rako bi milioi argentinar afroondorengo baino gehiago zeuden, baina horietako askok ez zuten beren burua halakotzat hartzen, Argentinako gizartean txertatutako nozio arrazisten ondorioz.[10][11]
2002an, bere izena ezaguna egin zen Ezeizako Pistarini Ministroa Nazioarteko Aireportuan gertakari arrazista bat izan ondoren. Panamako konferentzia batean parte hartzeko hegazkin bat hartzen saiatzean, aduanako ofizial batek atxilotu zuen, pasaportearen baliozkotasuna zalantzan jarri zuelako, Lamadrid "argentinarra eta beltza" izatea ezinezkoa zelako.[10][12]
Lamadrid eta Africa Viveko militantziak afroargentinarren autoidentifikazioa 2010eko errolda nazionalean kontuan hartuko zuen galdera bat sartzen lagundu zuen. 2015. urtean, Buenos Aireseko Hiri Autonomoko "pertsonalitate nabarmena" izendatu zuten Porteña Legegintzaldiak.[3][13]
Erreferentziak aldatu
- ↑ a b (Gaztelaniaz) https://www.facebook.com/casarosadaargentina. (2021-11-03). «Somos nuestra herencia: Mes de la Afroargentinidad y de la Cultura Afro» Argentina.gob.ar (Noiz kontsultatua: 2023-06-09).
- ↑ (Ingelesez) Gomes, Miriam GomesMiriam; Pagliarini, Andre PagliariniAndre. (2016). «Lamadrid, María Magdalena “Pocha”» Dictionary of Caribbean and Afro–Latin American Biography (Oxford University Press) doi:. ISBN 978-0-19-993579-6. (Noiz kontsultatua: 2023-06-09).
- ↑ a b c d (Gaztelaniaz) Delgado, Ali. (2022-04-28). «Pocha Lamadrid, una matriarca de la lucha antirracista en Argentina» El Grito del Sur (Noiz kontsultatua: 2023-06-09).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Pocha Delamadrid, la mujer que visibilizó a la comunidad negra y llevó adelante el primer censo de afrodescendientes en Argentina» GENTE Online 2021-11-08 (Noiz kontsultatua: 2023-06-09).
- ↑ a b (Gaztelaniaz) Heguy, Silvina. (2021-09-27). «Murió Pocha Delamadrid, la mujer que visibilizó a la comunidad negra argentina» elDiarioAR.com (Noiz kontsultatua: 2023-06-09).
- ↑ Geler, Lea;, Yannone, Carmen. (2022). «De los Diamantes Negros a las Mulatas de Ébano. Mujeres afroargentinas, arte y la construcción de espacios de negritud públicos en Buenos Aires (1950 a 1980)». Mora (Buenos Aires).
- ↑ (Ingelesez) «Los afrodescendientes de Argentina tratan de hacerse ver» AP NEWS 2021-11-26 (Noiz kontsultatua: 2023-06-09).
- ↑ (Gaztelaniaz) Porteña, Equipo de Agenda. (2022-07-25). «Proponen homenajear a “Pocha” Lamadrid en San Telmo» Agenda Porteña (Noiz kontsultatua: 2023-06-09).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Proponen homenajear a la activista afro "Pocha" Lamadrid con una placa recordatoria en Plaza Dorrego» La Urdimbre 2022-08-09 (Noiz kontsultatua: 2023-06-09).
- ↑ a b (Gaztelaniaz) «Mujer discriminada: ?fue horrible lo que viví?» infobae (Noiz kontsultatua: 2023-06-09).
- ↑ (Gaztelaniaz) Sinay, Javier. (2021-03-10). «La comunidad invisibilizada de 2 millones de personas que lleva a preguntarse: ¿es Argentina un país racista?» RED/ACCIÓN (Noiz kontsultatua: 2023-06-09).
- ↑ (Gaztelaniaz) Clarín.com. (2002-08-24). «Una mujer denunció que la discriminaron por ser negra» Clarín (Noiz kontsultatua: 2023-06-09).
- ↑ [file:///C:/Users/ikastaroa/Downloads/INADI_Argentina-Tambien-Es-Afro.pdf «Argentina también es Afro». ] Instituto Nacional contra la Discriminación, la Xenofobia y el Racismo., 67 or..
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q115666479
