Pepa Caballero

margolari espainiarra

 

Pepa Caballero

Bizitza
JaiotzaGranada, 1943
Herrialdea Espainia
HeriotzaMálaga2012ko uztailaren 22a (68/69 urte)
Hezkuntza
HeziketaRoyal Academy of Fine Arts of Saint Isabel of Hungary (en) Itzuli
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakfemale painter (en) Itzuli

Pepa Caballero (Granada, 1943Malaga, 2012), Josefa Caballero Castro, arte abstraktuko espainiar margolaria izan zen. Malagako Palmo Kolektiboan parte hartu zuen emakume bakarra izan zen. Talde horren sortzaileetakoa. Taldearen hizkera abangoardista planteamendu konbentzionaletatik eta komertzialetatik urruntzen zen.

Ibilbide profesionala aldatu

Pepa Caballero Granadan jaio zen eta Malagan bizi izan zen El Palo auzunean, 1973tik hil zen arte. 1953an Granadako Arte eta Lanbide Eskolan graduatu zen, han pintura eta modelaketa ikasi zituen.[1] 1968an Arte Ederretan lizentziatu zen Santa Isabel de Hungariako (Sevilla) Arte Ederren Errege Akademian. Marrazketa-irakasle aritu zen Andaluziako Irakaskuntza Ertaineko zentroetan.

1985ean, Malagako Diputazioak bere mural bat babestu zuen Malagako El Palo auzunerako, gaur egun zutik dirauen soho abangoardista txiki bat.[2][3]Salvador Allende etorbideko murala Caballerok margotu zuen Pepe Canela bizilagunarekin batera, zirriborroa hormara eraman baitzuen. Pepak esan zigun, "nire lehen ideia horma biluzia bere ingurunean integratzea izan zen". Benetako maitasunez hartzen du gaia; bueltak ematen dizkio; paretari hainbat puntutatik eta hainbat ordutan begiratzen dio; konponbideak aztertzen ditu, eta bazter uzten ditu txoko horretarako “onena” den zerbait bilatzeko. Azkenik, eguzki-sarrerako argi-tonuak gogoratzea erabaki da. Bere hitzak El Copo aldizkariak jaso zituen 1986ko maiatzean 56. alean.[4]

Pepa Caballerok hirurogeita hamarreko hamarkadaren hasieratik hil zen arte hogei bat banakako erakusketa egin zituen, eta berrogeita hamar bat erakusketa kolektibotan parte hartu zuen, gehienak Palmo taldeko kide gisa. 1990ean Carmen de Julián galeriako margolari gisa erakutsi zuen bere lana ARCOn, eta 2002an eta 2004an Malagako Diputazio Probintzialarekin. 2004an ere parte hartu zuen Estampa-Madrilen, Ediciones Suelekin. Beste jarduera aipagarri batzuk dira poesia-liburuetan eta barnealdeen dekorazioan ilustratzaile gisa eta zenbait film dokumentaletan parte hartzea.

Palmo kolektiboa aldatu

1979an sortu zen, Jorge Lindell artistarekin eta Malagako beste hamabi margolarirekin batera, Palmo Kolektiboa, Malagako kultura-historiako arte-talde garrantzitsuenetako bat. Artista horien hizkera abangoardistak planteamendu konbentzionaletatik eta komertzialetatik urruntzen ziren.[5][6] Interes plastiko arruntez definitutako talde bat baino gehiago ziren, haren interesak surrealismotik hasi, abstrakzio geometrikora eta informalismora zihoazelako, berez ia artista-kooperatiba bat zen, bere lanak kolektiboaren babesean kudeatzeaz eta zabaltzeaz arduratzen zena. Pepa Caballerok kolektiboan izandako parte-hartzea etengabea izan zen 1987ko abenduan desegin zen arte.[6]

80ko hamarkadan, Palmo Taldeko zenbait artista, besteak beste, Dámaso Ruano, Joaquín Lobato eta Pepa Caballero berak "Por un cambio de imagen" kultur proiektuan parte hartu zuten, Malagako Palo Auzunearen estetika suspertzeko. Leku horretan, "artea demokratizatzeko eta hirurogeita hamarreko hamarkadaren amaieran diktaduraren ondoren birsortze-prozesuan zegoen hiri baterako trantsizio artistikoa bultzatzeko ekoizpenak alderatzeko gune komuna da" ,hamarkada batzuk geroago, Leticia Crespillo arte-historialariak pintura-esperientziari buruzko kultura-kronika batean seinalatu zuen.[7][5] Biziberritze kanpaina Auzoko bizilagunen elkartea antolatu zuen, Pepa Caballero partaide zen, lurzoruaren espekulazioak hondatutako auzoa edertzeko zen.[8]

Estiloa aldatu

Caballerok erabiltzen duen kolore-paleta bere lanaren ezaugarrietako bat da. Castaños Alések idatzi zuen laster abstrakzio geometrikora bideratu zuela bere lana.[9] Pepa Caballeroren lanaren beste alderdi garrantzitsu batzuk hauek dira: formatua eta dimentsioa, artistak argiari ematen dion garrantzia bere lanetan ikusten den gai gisa, eta ratioaren eta proportzioaren sistema klasikoekiko lilura. Koadro gehienak handiak dira, eta ehun eta hogeita hamar zentimetro luze eta laurogeita hamar zentimetro zabal izatera irits daitezke, nahiz eta batzuk handiagoak izan. Oinarrizko unitatea mihiseak dira, eta, diseinatu eta pintatu ondoren, hainbat modutan multzokatzen dira. Konposizio batzuk diptikoak dira, baina gehienak triptikoak dira, eta konposizio- eta kolore-aldaketak dituzteTecla Lumbrerasen iritziz. Itsasoaren presentziaz liluratuta, haren lanak abstrakzio geometrikotik edaten du, Kandinski bezalako pintoreen hildoari jarraituz naturan gertatzen diren argi-aldaketei erreferentzia eginez. Palmo Kolektiboan abstrakzioaren adierazleetako bat izan zen, Dámaso Ruanorekin, Jorge Lindellekin eta Manuel Barbadillorekin batera, garaikidetasun kontzeptu beraren bidez elkartuta.

Obra aldatu

Bere lana honako museo eta erakunde andaluziar hauen bildumetako bat da: Marbellako Udalaren arte-bilduma (Malaga); Malagako Diputazio Probintzialaren arte-bilduma; Zamorako Unibertsitate Ikastetxearen bilduma; Marbellako Grabatu Espainol Garaikidearen Museoa (Malaga); Arte Eder eta Arkeologikoen Museoa (Malaga); Herriaren Adiskideen Elkarte Ekonomikoaren Bilduma (Malaga) Unicaja Fundazioaren Arte Bilduma (Malaga)[10] MACVAC bilduma, Museu d'Art Contemporani Vicente Aguilera Cerni de Vilafamés, Castelló. Eta 2020tik aurrera Malagako Unibertsitateko Arte Bilduman dago haren lana.

Sariak eta aintzatespenak aldatu

Ikus gainera aldatu

Erreferentziak aldatu

Bibliografia aldatu

  • 2017 Pepe Yñiguez. "Andalucía Abstracta 1957-1982", Andaluziako Abstrakzio, 1957-1982. Arg. Federico García Lorca zentroa. Granada.
  • 2012 Tecla Lumbreras Krauel . Caballero / Pedroche / Vargas-Machuca. Erakusketa Udal Ondarearen Museoan. Malagako Udala, Kultura, Turismo eta Kirol Arloa. ISBN. : λ8492633-51-7.
  • 2007 Tecla Lumbreras Krauel. Sin género de dudas. Pepa Caballero Elena Laverón Cristina Martín Lara Titi Pedroche María José Vargas-Machuca. Andaluziako Junta. Kultura Saila. Malaga.'
  • 2004 Pepa Caballero. Sobre la marea y otras cosas. Banakako erakusketa-katalogoa Bezmilianako Etxe Indartsuan (Rincón de la Victoria [Malaga]). Rincón de la Viktoriako Udala.
  • 2003 Pepa Caballero. Trilogia. Banakako erakusketaren katalogoa Unicaja Fundazioaren (Malaga) Italcable aretoan. "Mitos y ritos del color, una aproximación a la pintura de Pepa Caballero", Francisco Chica. Argitaletxea: Fundación Unicaja Gizarte Ekintza.
  • 1997 Enrique Castaños Alés La pintura de vanguardia en Málaga durante la segunda mitad del siglo veinte. La Fundación Picassok/Malagako Udalak argitaratua.
  • 2022 Cortés Zaborras, Carmen / Garnelo Díez, Isabel.Pepa Caballero. Viajar Colores. Malagako Unibertsitateak argitaratutako titulu bereko erakusketaren katalogoa.

Kanpo estekak aldatu