Olibeta
Olibeta[1][a] Tafallaldeko Uxue udalerriko herri hustu bat da, Euskal Herriko Nafarroa Garaia lurraldean kokatuta, Erdialdea eskualdean.
Olibeta | |
---|---|
Nafarroa Garaia, Euskal Herria | |
Kokapena | |
Herrialdea | Nafarroa Garaia |
Eskualdea | Erdialdea |
Udalerria | Uxue |
Administrazioa | |
Mota | herri hustu |
Izen ofiziala | La Oliveta |
Posta kodea | 31496 |
Herritarra | olibetar |
Geografia | |
Koordenatuak | 42°26′10″N 1°25′18″W / 42.43609746°N 1.42152972°W |
Garaiera | 357 metro |
Distantzia | 73,8 km (Iruñetik) |
XVI. mendean jada despopulatu bezala agertzen zen. Bere lurrak Uxueko Udalara pasa ziren.
Bertako biztanleak olibetarrak ziren.
Izena
aldatuOlibeta toponimoa beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:
- gaztelaniaz: Castillo Munio ("kasstíllo múnio" ahoskatua) edo La Oliveta ("la olibéta" ahoskatua)
- nafar erromantzez: Castelmunio ("kasstelmúnio" ahoskatua) edo La Oliveta ("la olibéta" ahoskatua)
Gainera, toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:[2]
- Castellummunio (1150)
- Castellum Munium (1162)
- Oliveta (1230)
- Oliveta (1319)
- Olibeta (1767)
- la Olibetta (1800)
- Oliveta (1994)
Historia
aldatuHori da, hain zuzen ere, historiaurreko garaiaren eta Goi Erdi Aroaren artean Uxue mendilerroan zeuden herrixketako bat. VIII. eta IX. mendeen artean, Uxueko gotorlekua sortu zenean, bertako bizilagun asko hiribildu berrira aldatu ziren, batez ere defentsa-arrazoiengatik, musulmanekiko muga eremu lauan baitzegoen. Erdi Aroan zehar, populazioa eta erakargarritasuna galduz joan zen, Uxueren alde, eta, horren ondorioz, 1534. urterako jenderik gabe geratu zen.
Oharrak
aldatuErreferentziak
aldatu- ↑ Euskaltzaindia: Euskal Onomastikaren Datutegia.
- ↑ «Olibeta - Lekuak - EODA» www.euskaltzaindia.eus (Noiz kontsultatua: 2021-08-30).