Karimeh Abbud

Palestinar argazkilaria eta artista

Karimeh Abbud (Shefa-'Amr, 1896ko azaroaren 18aNazaret, 1940ko apirilaren 27a), arabieraz كريمة عبّود, Palestinan bizi eta lan egin zuen argazkilari profesional eta artista palestinarra izan zen, XX. mendearen lehen erdian. Arabiar munduko lehen emakume argazkilarietako bat izan zen.[1]

Karimeh Abbud

Bizitza
JaiotzaShefa-Amr (en) Itzuli1893ko azaroaren 18a
Herrialdea Otomandar Inperioa
Palestinako Britainiar Mandatua
HeriotzaNazaret, 1955 (61/62 urte)
Hezkuntza
HeziketaBeiruteko Amerikar Unibertsitatea
Jarduerak
Jarduerakargazkilaria

Aurrekariak aldatu

1913an hasi zen argazkigintzaz arduratzen, hamazazpigarren urtebetetzean kamera bat opari gisa jaso ondoren. Bere lehen argazkietan, familia, lagunak eta Belengo paisaiak agertzen ziren. 1919ko urrian sinatu zuen lehen argazkia.[2]

 
Mary's Well-en postala, Karimeh Abbud-en eskutik

Karimehek literatura arabiarra ikasi zuen Beiruteko Unibertsitate Amerikarrean, Libanon. Denbora horretan Baalbekera joan zen aztarnategi arkeologikoei argazkiak egitera. Etxean estudioa jarri eta dirua irabazi zuen emakume, haur, ezkontza eta beste zeremonia batzuei argazkiak aterata. Haifa, Nazaret, Belén eta Tiberiadesen ere atera zituen espazio publikoen argazkiak.

Ibilbidea aldatu

 
Jordán ibaiko postal koloreztatua, Karimeh Abbud-ek egina.
 
Bi postalen atzeko aldea: "Editeur señorita Karimeh Abbud, Nazareteko argazkilaria" eta "Karimeh Abbud andereñoa, Nazareteko argazkilaria" copyrightaren oharra

1930eko hamarkadan argazkilari profesionala zen, eta Nazareten egin zen ezagun. Bertan, Abbud familia oso ezaguna zen bere aitonagatik, Nazareteko ospitaleko farmazialaria, eta bere aitagatik, han ere zerbitzatu zuen artzainagatik.[3]Nazareteko Fadil Saba argazkilaria Haifara joan zenean, Karimeh-en estudioari bereziki eskatu zioten ezkontzak eta erretratuak egitea. Denboraldi horretan egindako lana arabierazko eta ingelesezko zigiluarekin estanpatu zen: "Karimeh Abbud - Argazkilaria - كريمة عبود: مصورة شمس".

1930eko hamarkadaren erdialdera, estudioko argazkiekin kopia pintatuak eskaintzen hasi zen.

Bilduma aldatu

Ahmed Mrowat, Nazareteko Artxiboen Proiektuaren zuzendaria, Abbudeko paper-zorro zabalaren jatorrizko kopiak biltzen aritu da. 2006an, Boki Boazz Israelgo antigoaleko gauzen bildumagileak Abbaden 400 kopia original baino gehiago aurkitu zituen Qatamon auzoko etxe batean. Hango jabeek utzi egin zuten Israelgo okupazioaren ondoren, 1948an. Mrowat-ek bere bilduma zabaldu du argazkiak Boazz-i erosita, eta horietako asko artistak sinatuak daude.

 
Karimeh Abbud-en Klehoi Kannaren postala

Aitortza aldatu

Googlek doodle Googlek doodle bat eskaini zion argazkilariari 2016ko azaroaren 18an, bere jaiotzaren 123. urteurrenaren omenez. Doodlea mundu arabiarreko herrialde guztietan zabaldu zen.[4]

Erreferentziak aldatu

  1. Palestine Studies. .
  2. Ahmed Mrowat. (Summer 2007). «Karimeh Abbud: Early Woman Photographer (1896-1955)» Jerusalem Quarterly (Institute of Jerusalem Studies) Issue 31: 72–78..
  3. «One Fine Art | Artists - Photographers / Karimeh Abbud» www.onefineart.com.
  4. Karimeh Abbud’s 123rd Birthday. .

Dokumentalak aldatu

  • Mahasen Nasser-Eldin: Restored Pictures.Dokumentala (22 minutu), Palestinako lurraldeak 2012, Vimeo (arabiera, ingelesezko azpitituluekin)

Kanpo estekak aldatu

  • Marwan Asmar: Palestinaren 'Lady Photographer'. Gulf Newsen, 2018ko urtarrilaren 3an
  • Mary Pelletier: Karimeh Abbud: Lady Photographer of Palestine (PDF), erreportaje bat Palestine Exploration Fundentzat, 2016
  • Mary Pelletier: Who Was Karimeh Abbud?, Palestine Exploration Fund Blog, 2016ko abenduaren 8a
  • Issam Nassar: Early Local Photography in Palestine: The Legacy of Karimeh Abbud (PDF). Jerusalem Quarterly 46 (2011), 23-31 or.