Juan Díaz-Caneja Candanedo (León, 1877ko ekainaren 24a - Pozo de Urama, 1948ko uztailaren 26a) espainiar idazlea eta jurista izan zen.

Juan Díaz Caneja

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakJuan Díaz-Caneja Candanedo
JaiotzaLeon, 1877
Herrialdea Espainia
HeriotzaPozo de Urama, 1948 (70/71 urte)
Familia
Seme-alabak
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jardueraklegelaria eta idazlea

Biografia aldatu

Oseya de Sayambreko Domingo Díaz-Caneja y Bulnes-en eta Leongo hiriko Josefa Candanedo y Carrandi-ren semea zen. [1] Palentziako Cirila Betegón-nekin ezkondu zen, lur-jabe baten alaba, Juan lur-jabea ez zelako ezkontza hori es zuen aholkatu, baina azkenean makurtu egin zen etorkizuneko suhiak auzi batean bikain defendatu zuenean. Ezkontza 1905ean izan zen, eta haien semea Juan Manuel Díaz-Caneja jaio zen 1907an

Narciso Alonso Cortések zuzendutako Revista Castellanarekin kolaboratu zuen. Gaztelanismoko testuen egilea ere izan zen: Apuntes sobre la emigración castellana (1909), La emigración en Castilla (1912), eta Castilla y las zonas neutrales (1915). Urte batzuk lehenago, 1909 eta 1910 artean, El Ideal Castellano egunkariko zuzendaria izan zen.

"Juan sin Tierra" eta "Juan de Castilla" ezizenekin sinatu zituen bere artikulu batzuk. [2] Azken izen horren pean, Toledoko Castilla aldizkariak, eskualdeko aldizkari ilustratuak, Santiago Camarasari egotzitako artikulu sorta argitaratu zuen. [3] Juan Díaz-Canejak bere izenarekin artikulu batzu argitaratu zituen, ezizenik gabe, aipatutako Toledoko aldizkarian, «Del solar castellano. Una carta interesante» (1919). [4] Horrez gain, 1917ko maiatzaren 27an Burgosko La Voz de Castilla egunkari gaztelanistan Juan de Castilla izenarekin sinatutako artikulu bat agertu zen [5]

Juan Díaz-Caneja Candanedo Unión Castellana Agrariako hautagaia izan zen 1931ko ekaineko hauteskunde legegileetan [6] 1932an, bere burua «erregionalista gaztelar» [7] deitu zuen eta Madrilgo Palentzia Etxean «El problema catalán visto por un castellano regionalista» eman zuen. [8]1931ko ekainean, Carrión de los Condesko Sarabia Antzokian Unión Castellana Agrariaren aurkezpenean, bere ibilbide politikoari buruz esan zuen:

« Nitaz ere separatista nintzela esaten zen, Kataluniako irizpideak defendatzen nituelako. Baina ez ziren konturatu 1915etik 1920ra bitartean Altamirako kobazulo trogloditikoetako biztanleek pentsa zezaketen irizpideekin pentsatzen jarraitu zutenekiko separatista nintzela; beren nahieran hautesleen borondate askea baztertu zuten kazike horien separatista. Eta Kataluniako irizpideak txalotu zituen, Gaztelako erregionalismoa lortu nahi zuelako; ez erregionalismo politikoa, administratiboa baizik [...]. Gaztela —eta barka iezadazu esaldiaren zakartasuna— azken hamarrak jokatzen ari da. Arazoa larria da eta gure eskualdeak bere nortasuna defendatu behar du eta herriari bere bizimodu sendo batekin bizi dela erakutsi behar du.[9] »
También se dijo de mí que era separatista, porque defendía el criterio de Cataluña. Pero no se dieron cuenta de que yo era separatista de aquellos que en los años 1915 al 1920 seguían pensando con el criterio que podían pensar los habitantes de las cuevas troglodíticas de Altamira; separatista de aquellos caciques que a su antojo disponían de la voluntad libérrima de los electores. Y aplaudía el criterio de Cataluña, porque quería conseguir el regionalimo de Castilla; no el regionalismo político, sino el administrativo [...]. Castilla —y perdónenme la vulgaridad la frase— se está jugando las diez de últimas. El problema es agudo y nuestra región necesita defender su personalidad y demostrar al país que vive con vida fuerte y propia.[10]

Juan Manuel Díaz Caneja (1905-1988) margolariaren aita, Gaztelako paisaiaren margolaria eta Franco jeneralaren erregimenaren aurkaria, kidetasun komunistakoa.

Lanak aldatu

Nobelak aldatu

  • La cumbre (1908)
  • Cumbres palentinas (1915)
  • Verde y azul (1927)
  • Josef el Santero: estampas montañesas (1942)

Entsegua aldatu

  • Estudios sociológico-jurídico: vagamundos de Castilla (1903)
  • Apuntes sobre la emigración castellana (1909)
  • La emigración en Castilla (1912)
  • Elogio a Tolstoi
  • Monografía del obrero y el agricultor castellano
  • Así nació el anarquismo
  • Castilla y las zonas neutrales (1915), Madrilgo Ateneo Científico, Literario y Artísticoan emandako hitzaldia
  • El contrato de arrendamiento de fincas rústicas en el código civil español (1918)
  • Paisajes de Reconquista (1926)
  • Comedia musical cinematográfica (1934)
  • El cerco de Madrid: apuntes de un sitiado (hil ostekoa 2004)
  • El misterio Aguilar y otros relatos de montaña (hil ostekoa, 2006)

Artikuluak aldatu

  • Gaztelako lurretik. gutun interesgarri bat (1919)
  • "Sellaren bizitza eta heriotza" (Oasis aldizkaria, 4. zk., 1935eko otsaila)

Erreferentziak aldatu

  1. «Juan Díaz-Caneja y Candanedo | Real Academia de la Historia» dbe.rah.es.
  2. https://web.archive.org/web/20180630161853/http://www.diariodeleon.es/noticias/cultura/el-padre-montanero-de-caneja_309223.html (Consultado: 24-10-2013)
  3. SANCHEZ, Isidro. "Camarasa, Toledo y Castilla, una arrebatadora relación". En: Archivo secreto, revista cultural de Toledo, nº 2 (2004), p. 199-235
  4. Castilla, revista regional ilustrada, nº 21 (1919), p. 16
  5. La Voz de Castilla, 27 de mayo de 1917, p. 2
  6. ABC, 17 de junio de 1931, p. 31
  7. La Libertad, 28 de mayo de 1932, p. 11
  8. ABC, 28 de mayo de 1932, p. 35
  9. El Día de Palencia, defensor de los intereses de Castilla, 1931ko uztailaren 1a. , or. 4
  10. El Día de Palencia, defensor de los intereses de Castilla, 1 de julio de 1931, p. 4

Bibliografia aldatu

  • Canal Sánchez-Pagin, José María. "Juan Díaz Caneja: idazlea (1877-1948)". In: Actas del III Congreso de Historia de Palencia. Palentzia: Diputación, 1995, or. 201-216

Kanpo estekak aldatu