Jasokundeko Andre Mariaren eliza (Leatxe)

Jasokundeko Andre Mariaren eliza Oibar ibarreko Leatxe udalerrian XII. mendeko kristiau eliza bat da, erromaniko estiloan.

Jasokundeko Andre Mariaren eliza
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Probintzia	Nafarroa Garaia
Udalerria	Leatxe
Koordenatuak	42°36′26″N 1°24′27″W

Eraikina

Estilo erromaniko berantiarrekoa, lau ataleko habearte bakarreko oinplanoa du, burualde poligonala eta kontrahormek sendotua. Etapa erromanikotik portadak, horma-perimetroak eta oinaldean dagoen dorrearen behealdeak irauten dute. Gurutze-ganga sinplez estalita dago, eta nerbioak mentsuletan zurkaizten ditu. Nerbio batzuek oraindik ere badute beren tailu figuratiboa, giltzarriak ere zizelkatuta dituztela. Burualdeak gurutze-ganga du, eta giltzarria erliebean dagoen Agnus Deirekin apainduta dago. Habeartearen hirugarren atalean, kanoiz (epistola) eta ertzez (ebanjelioa) estalitako alboko kapera bana atxiki ziren berandu, hurrenez hurren.

Nabearen bigarren atalean irekitako portada erromaniko batetik sartzen da barrura. Ate txaranbeldua erdi-puntuko arkukoa da, eta arkiboltak hiru zutabe-bikotetan bermatuta daude. Zutabeen kapitelak animalien buruekin eta hostoekin ornatuta daude. Tinpanoak krismoia du, izarrez flakatua, eta polikromia arrastoak ditu. Kanpandorrearen behealdean (epistolaren aldean) tinpano erromaniko bat dago, dagokion krismoiarekin San Martin Tourskoa eliza zaharretik datorrena.

Barrualdean, nabarmentzekoa da ur bedeinkatuzko pilareak eta aldare-mahaiak landare-dekorazioa duten kapitelak dituztela, estilo erromanikokoak, eta horiek ere ermitatik etor zitezkeela. Erretaula nagusia erromanista estilokoa da (XVII. mendeko lehen erdialdea), eta aspaldi berrmargotu zuten. Bi solairuko hiru kale eta teilatupea ditu, erliebeak alboko kaleetan eta tailu exentuak erdialdean. Lehenengo solairuan, erakustokiko horma-hobiaren alde banatan, erliebeak daude, San Joan Bataiatzailearen eta San Migel Arkanjeluaren irudiekin, eta horiek identifikatzen dituzten sinboloak dituzte. Bigarren solairuan, Jasokundeko Ama Birjinaren irudia dago, aingeruekin batera, eta alde banatan Santa Ana eta Santa Maria Magdalenaren erliebeak. Eta teilatupean Kalbarioa agertzen da, ikonografia tradizionalaren arabera, fardel biribilean.

Epistolaren aldeko kaperan gurutziltzatu bat dago, zurez zizelkatua (XVII. mendea), naturala baino txikiagoa. Ebanjelioaren aldeko kaperan erretaula barroko bat dago tamaina ertainekoa, Familia Santuari atxikia, mihise gainean margotua, Madrilgo eskolako Claudio Coello margolari gaztelarrak ospetsu egin zuen ikonografia errepikatzen duena. Bankuan, tamaina txikiko mihiseetan, San Frantzisko Xabierkoa, San Migel Goiaingerua eta San Fermin irudikatzen dira.

Erreferentziak

• Nafarroako Entziklopedia Handia | LEATXE. (Noiz kontsultatua: 2021-12-16).

Ikus, gainera

• Leatxe
• Oibar

Kanpo estekak

• Datuak: Q111609725