Elurtegi

Izoztegi» orritik birbideratua)

Elurtegia (izoztegia edo hormagunea ere deitzen zaio) elur -pilaketa nahiko txikia da, eta, itzalak eta berau hartzen duen lur-forma partikularrak babestuta, udan tenperatura altuagoetan bizirauteko gai dena, betiko elurren mugatik beherakoa da, zirkuko glaziar txiki bat bezala. Oso sarri izaten dira mendiko goi-guneetan, non neguan erortzen den elur guztia ez baita guztiz urtzen udaberrian eta udan. Latitude altuetan elur eremuak ia edozein altitudetan aurki daitezke. Erdialdeko latitudeetan 2.500 metrotik edo 3.000 metrotik aurrera kontzentratzen dira, eremuaren arabera. Planetaren eremu epeletan, 4.000 edo 5.000 metrotik gora kokatzen dira. Azalera jakin batetik, elur eremu bat glaziartzat har daiteke, beraz, hauen dimentsioak ez dira inoiz oso handiak izaten.

Elurtegiak Alpeetan, 2500 m-ko altueran. Uztailean ateratako argazkia.

Urtutako ura izozten denean elurretan gau hotzetan sortzen den izotz-geruzari izoztegia ere esaten zaio.

Eraketa aldatu

Neguan, elurtearen ondoren elur-geruzak lur osoa estaltzen du. Udaberrian edo udan, elurtea baretu egiten da eta elurra urtzen hasten da, gainazal biluziak utziz. Elurrik gabeko gainazal horiek hazten dira, elurra duten gainazalak murrizten diren punturaino, elurtegiak osatuz.

Glaziar baten eta elurtegi baten arteko aldea ez da soilik lehenaren lodiera handiagoa. Funtsean, elurtegia izotz masa estatiko bat da eta, oro har, txikiagoa da. Dena den, glaziarra berezko mugimenduaz hornituta dago, hau da, higadura ahalmen handia du eta morrenak sortzen finkatzen diren materialak garraiatzen ditu.

Kanpo estekak aldatu