Inocybe maculata
Inocybe maculata edo Inosperma maculatum Inocybaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Muskarina du, eta jan eta 4 ordu baino lehen pozoitzen du. Sindrome gastroenterokolitiko serioarekin eta nerbio-sistemarena.
Inocybe maculata | |
---|---|
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Fungi |
Klasea | Agaricomycetes |
Ordena | Agaricales |
Familia | Inocybaceae |
Generoa | Inocybe |
Espeziea | Inocybe maculata Boud., 1885 |
Deskribapena
aldatuKapela: 4 eta 6 cm bitarteko diametrokoa. Lehenengo koniko puntaduna, gero koniko obala, ondoren zabalagoa eta oso pitzatua; titi zapal batekin, hainbat kolorekoa, gaztaina kolore ilunetik okre-marroi ilunera doan kolorekoa, askotan, errezel hondarrekin estalia erdia, ezkata zuri itxuran, mintzezkoak, galkorrak, ertza beherantz biribildua, ondoren pitzatua.
Orriak: Zurixkak edo grisaxkak gero ori-arre kolorekoak, ertz argiagoarekin edo zurixkarekin; meheak, sabeldunak, ia librek
Orri libreak: Oinera hurbiltzen diren orriak, baina ukitzen ez diotenak.
Haka: 3 eta 6 cm bitarteko garaierakoa eta 0,4 eta 1 cm bitarteko diametrokoa. Zilindrikoa, pixka bat loditua oinarrirantz edo erraboil marjinatu batekin; mardula, ildaskatua, lehenbizi zurixka, gero marroiz pintatua; zuri flokosua goialdean.
Haragia: Zurixka, fibrosua, elastikoa, pixka bat gorrixka, trufaren usaina gogorarazten du.[2]
Etimologia: Inocybe terminoa, muskulua, nerbioa, zuntza esan nahi duen, “is inós” hitzetik eta burua esan nahi duen "cybe" hitzetik dator, hau da, zuntzezko kapela. Maculata epitetoa latinetik dator, zikindua, esan nahi duen. "maculatus" hitzetik. Kapelaren itxuragatik.
Toxikotasuna
aldatuToxikoa.[3]
Nahasketa arriskua
aldatuInocybe rimosa toxikoaren antzekoa da.[4]
Sasoia eta lekua
aldatuUdan eta udazkenean. Hostozabalen baso hezeen ertzetan, taldeka. Ugaria.[5]
Banaketa eremua
aldatuKanada, Ameriketako Estatu Batuak, Mexiko, Kolonbia, Europa, Islandia, Errusia, Iran, Kaukasia, Kazakhstan, Txina, Vietnam, Japonia.[6]
Erreferentziak
aldatu- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 234 or. ISBN 84-282-0865-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 229 or. ISBN 84-282-0540-X (T. 2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
- ↑ (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia..
- ↑ (Gaztelaniaz) Morales Pulido Juan, Carmona Perate José Julián. (1981). Sociedad Micologica Extremeña, Medalla de Extremadura 2019.
- ↑ Inocybe maculata: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.