Hormigoi aurreatezatu
Hormigoi aurreatezatua esaten zaio martxan jarri aurretik nahita jasandako konpresio-esfortzuak dituzten hormigoizko egitura-elementuak eraikitzeko teknologiari. Esfortzu horiek altzairuzko barra, alanbre edo altzairuzko alanbre-kableen bidez lortzen dira, hormigoian tenkatuak eta ainguratuak direnak.
| Hormigoi aurreatezatu | |
|---|---|
| Hormigoi armatua | |
 | |
| Fabrikazioa | |
| Diseinatzailea | Eugène Freyssinet |
Teknika hori hormigoiak trakzio[1] [2][3] -esfortzuen aurrean duen ahultasun naturala gainditzeko erabiltzen da, eta Eugène Freyssinetek patentatu zuen 1920an.
Hormigoiaren trakzio-erresistentzia handitzea da helburua, egitura-elementuan zerbitzu-kargek eragiten duten trakzio-esfortzuari hein batean aurre egiten dion barne-konpresioko esfortzua sartuz.
Hormigoi armatu konbentzionalean, trakzioaren aurkako erresistentzia ematen zaie egitura-elementuei, errefortzu-altzairua (pasiboa) jarriz trakzioak ager daitezkeen egitura-elementuen eremuetan. Trakzioarekiko erresistentzia emateko modu horrek elementuarekiko erresistentzia ez oso egokia berma dezake, eta eragozpen bat du: hormigoia pitzatzea zenbait karga-mailatan. Pitzadurak agertzea saihesteko eta, beraz, hormigoi pitzatuaren pisu hila kentzeko modu bat kanpo-ekintzen eragina konpentsatuko duten indar gehigarriak sartzea da; beraz, kanpo-ekintzek eta indar gehigarri horiek batera dihardutenean, haien efektuak konpentsatu egingo dira. Hala, hormigoi aurreatezatura iristen da.
Aurresfortzua aldatu
Aurreatezatzeko esfortzua hormigoiari transmiti dakioke:
- Armadura aurretenkatuen bidez: gehienetan banku batean tenkatzen diren barra edo alanbreak, tenkatuta mantentzen dira eta moldearen barruan hormigoi fresko eran sartzen dira pieza bat osatzeko. Hormigoiak fraguatu duenean, ainguraketak askatu eta hormigoia konprimituta geratzen da. Metodo hori erabiltzen da gehienbat elementu aurrefabrikatuetan.
- Armadura postenkatuen bidez: normalean, alanbreez osatutako kableak hormigoi-piezen barruan sartzen dira hodi hutsetan, eta hormigoia fraguatu ondoren tenkatu egiten dira. Metodo hori erabiltzen da batez ere zubi-taulak eta beste egitura handi batzuk eraikitzeko in situ hormigoiztatzen direnean.
Hormigoi aurretenkatua - Armadura Aurretenkatuekin aldatu
Hormigoia tendoi tenkatuen inguruan isurtzen da. Metodo horrek lotura ona sortzen du tendoiaren eta hormigoiaren artean, horrela tendoia oxidaziotik babesten duelako eta tentsioa zuzenean transferitzeko aukera ematen duelako. Hormigoia barren artean itsasten da, eta tentsioa askatzen denean, hormigoira transferitzen da konpresio moduan, marruskaduraren bidez. Hala ere, kanpoko ainguratze-puntu sendoak behar dira. Beraz, modu horretan aurretenkatutako elementu gehienak lantegian aurrefabrikatzen dira. Ondorioz, eraikuntza-lekura eraman behar dira, eta horrek haien tamaina mugatzen du. Aurretenkatutako elementuak, balkoiak, ateburuak, etxebizitzako lauzak, fundazio-habeak edo piloteak izan daitezke.
Hormigoi postenkatua - Armadura postenkatuekin aldatu
Enkofratu eta hormigoia in situ lehortzeko prozesuaren ondoren konpresioa aplikatzeko lokuzio deskribatzailea da. Hormigoizko moldearen barruan plastikozko, altzairuzko edo aluminiozko zorro bat jartzen da, piezaren barruan trazadurarik egokiena jarraitzeko; bestela, egitura-elementuan trakzioak izango lirateke. Hormigoia fraguatu ondoren, tendoiak hodietatik pasatzen dira. Ondoren, tendoi horiek katu hidraulikoen bidez tenkatzen dira, eta horiek hormigoizko piezaren kontra erreakzionatzen dute. Tendoiak behar adina luzatu direnean, diseinu-zehaztapenei jarraituz (ikus Hooke-ren legea), falken edo beste ainguratze-sistema batzuen bidez harrapatuta geratzen dira, eta katu hidraulikoak kendu ondoren, tentsioa mantentzen dute, presioa hormigoira transferituz. Hodia koipez edo esne-zementuz betetzen da tendoiak korrosiotik babesteko. Metodo hori erabili ohi da trakzio-esfortzu handiak jasaten dituzten obra zibileko edo eraikuntzako egitura-elementuak sortzeko. Adibidez, postenkatua hormigoizko zubiak eraikitzeko erabiltzen da, eta ia ezinbestekoa da hegalkinen, bultzaden eta dobela aurrefabrikatuen eta abarren bidezko eraikuntza-sistemetan.[4]
Abantailak eta eragozpenak aldatu
Abantailak aldatu
- Zerbitzu-kargen aurrean portaera hobea du.
- Elementu aurreatezatuek eraginkorrak eta lerdenak izatea lortzen dute, beste eraikuntza-prozesu batzuek baino material gutxiago erabiliz.
- Seriean ekoizten direnez, industrializatuak izanez, denboraren doiketa hobea eskaintzen du.
- Behar bezala erabiltzen denean eta dagozkion elementuetan, obraren kostuak murriztea lortzen da.
- Deformazioak modu eraginkorragoan kontrolatzeko aukera ematen du.
- Pitzadurak kontrolatzen ditu eta, beraz, iraunkortasun handiagoa eskaintzen du.
Eragozpenak aldatu
- Hasierako inbertsioa behar du.
- Egitura-elementuen diseinua konplexuagoa eta espezializatuagoa da.
- Langile espezializatuak behar dira, bai elementu postenkatuak eraikitzeko, bai elementu aurretenkatuak muntatzeko.
- Behar bezala erabiltzen ez bada eta dagozkion elementuetan, obraren kostuak handitu daitezke.
- Eraikitze- eta eraiste-lanak arriskutsuak dira eta langile espezializatuek egin behar dituzte.
- Ainguratze-sistemak (eta beharrezko beste material batzuk) industria-ekoizpen mota hori duten herrialdeetatik inportatu behar dira.
Materialak aldatu
Hormigoi aurreatezatuaren oinarrizko osagaiak bi dira: hormigoia eta altzairua. Biek ezaugarri espezifikoak dituzte, beste eraikuntza-prozesu batzuetatik bereizten dutenak.
Hormigoia aldatu
- Oro har, 35, 40, 45, 50 eta 55 MPa-ko erresistentziak erabiltzen dira (350, 400, 450, 500 eta 550 kg/cm²).
Altzairua aldatu
- Hauek dira hiru altzairu mota nagusiak:
- Alanbreak.
- Alanbre bihurrituak (doroiak).
- Barrak.
- Aurreatezatzeko altzairuek normalean erabiltzen dituzten erresistentziak 1570 MPa-tik 1860 MPa-ra bitartekoak dira (15.000 eta 18.000 kg/cm² artean).
Erabilpenak aldatu
Hormigoi aurreatezatua material nagusia da habe-zubietan, pilareen arteko tarte luzeetan in situ eraikitako zubietan edo hegalkin, bultzada eta antzeko metodo berezien bidez eraikitako zubietan, eta abarretan. Etxe orratzetako pisuetan, erreaktore nuklearren ganberetan ere asko erabiltzen da, baita lurrikara [5]-maila handia jasateko eta leherketen aurka babesteko [6] prestatutako eraikinen pilare eta nukleo erresistenteetan ere.
Hormigoi aurreatezatuaren abantailetako bat da eraikuntza-kostua txikiagoa dela, elementu arinagoak erabiltzen baititu, hala nola lauza meheak. Bereziki garrantzitsua da eraikin altuetan; izan ere, eraikin horietan, solairuen pisua aurrezten bada, solairu gehiago egin daitezke eta kostu txikiagoa izan dezake. Luzerak handitzeak eraikinetan erabil daitekeen azalera handitzen du, juntura-kopurua murriztuz, eta, ondorioz, eraikin baten diseinu-bizitzan mantentze-kostuak murrizten dira, juntura horiek baitira hormigoizko eraikinen ahultasun-puntu nagusia.
Erreferentziak aldatu
- ↑ Nawy, Edward G.. (1989). Prestressed concrete : a fundamental approach. Englewood Cliffs, N.J. : Prentice Hall ISBN 978-0-13-698375-0. (Noiz kontsultatua: 2023-12-12).
- ↑ Nilson, Arthur H.. (1987). Design of prestressed concrete. (2. ed. argitaraldia) Wiley ISBN 978-0-471-83072-6. (Noiz kontsultatua: 2023-12-12).
- ↑ (Ingelesez) Leonhardt, Fritz. (1980). Prestressed Concrete Design and Construction. Frederick Ungar A Book ISBN 978-0-8044-4584-9. (Noiz kontsultatua: 2023-12-12).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Hormigón postesado y pretensado - Diferencias» Ferrovial (Noiz kontsultatua: 2023-12-12).
- ↑ «CME-C18» web.archive.org 2008-06-13 (Noiz kontsultatua: 2023-12-12).
- ↑ «Wayback Machine» web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2023-12-12).
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q465444
Multimedia: Prestressed concrete / Q465444
