Altaitar hizkuntzak
Altaitar hizkuntzak zenbait hizkuntzalarik proposatutako hizkuntza familia bat da, gaur egun nahiko baztertua dagoena. 60 bat hizkuntza eta 250 miloi bat hiztun bilduko lituzke eta Turkiatik eta Europako ekialdetik Asiako ipar-ekialderaino hedatuko litzateke. Izena Altai mendietatik datorkio.
Altaitar hizkuntzak | ||||
---|---|---|---|---|
Taldeko hizkuntzak
| ||||
Datu orokorrak | ||||
Araugilea | arautu gabea | |||
Hizkuntza sailkapena | ||||
giza hizkuntza hizkuntza nostratikoak | ||||
Informazio filologikoa | ||||
Hizkuntza-tipologia | hizkuntza eranskaria eta SOV hizkuntza | |||
Aurrekaria | Proto-Altaic (en) | |||
Hizkuntza kodeak | ||||
ISO 639-2 | tut | |||
Glottolog | alta1235 | |||
Linguist List | altc | |||
IETF | tut |
Sailkapena
aldatuBatzuen aburuz hizkuntza familia da, baina beste batzuentzat ez dago hain argia eta makrofamilia dela uste dute. Lehen, uraldar hizkuntzekin batera uraldar-altaitar hizkuntza familiaren zati zela uste zen, baina gaur egun iritzi hori baztertuta dago; kontaktuko fenomenoetan soilik oinarrituta zegoen teoria hori.
Zabalago ikusita talde edo phylum nostratikoaren zatia dela uste dute batzuek.
Hizkuntza altaitarrak hiru adar nagusitan (batzuentzat hiru familiatan) sailkatzen dira:
- Turkiar hizkuntzak: turkiera, azerbaijanera, turkmeniera, uzbekera, tatarera, kazakhera, kirgizera...
- Mongoliar hizkuntzak: mongoliera...
- Tungus hizkuntzak (edo mantxu-tungusak): mantxuera...
Batzuen aburuz japoniera eta koreera familia honetako beste adarrak dira.
Ezaugarriak
aldatu- Bokal asko eta kontsonante gutxikoak dira
- Bokal-harmonia (hau da hitz batean bokalak ala aurrekoak ala atzekoak izaten dira)
- Atzizkiak erabiltzen dituzte (aurrizkiarik ia ez daude).
- Preposizioen ordez, postposizioak dauzkate.
- Hitzorden nagusia SOA (Subjektua/Objektua/Aditza) da
- Ez dute genero gramatikalik.
Bibliografia
aldatu- Eguzkitza, Andolin & Etxebarria, Maitena. 1971. Hizkuntzalaritza orokorra : arazoak eta ikuspegiak “ (III. Gaia). Arabako Foru Aldundia, Kultura, Gazteria eta Kirol Saila, [Vitoria-Gasteiz] : 2004. ISBN 84-7821-599-9.
- Poppe, Nicholas. 1960. Vergleichende Grammatik der altaischen Sprachen. Teil I. Vergleichende Lautlehre, 'Comparative Grammar of the Altaic Languages, Part 1: Comparative Phonology'. Wiesbaden: Otto Harrassowitz. (Only part to appear of a projected larger work.)
- Poppe, Nicholas. 1965. Introduction to Altaic Linguistics. Ural-altaische Bibliothek 14. Wiesbaden: Otto Harrassowitz.
- Poppe, Nicholas. 1976. Review of Karl H. Menges, Altajische Studien II. Japanisch und Altajisch (1975). In The Journal of Japanese Studies 2.2, 470–474.
- Miller, Roy Andrew. 1971. Japanese and the Other Altaic Languages. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 0-226-52719-0.
Kanpo estekak
aldatu- Starling Etymological Databases
- Monumenta altaica Altaic linguistics website
- Altaic Indo-European Kinship