Guarromán

Guarromán
	Espainiako udalerria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Espainia
Autonomia	Andaluzia
Probintzia	Jaéngo probintzia
Alkatea	Antonio Almazán Ojeda (en)
Izen ofiziala	Guarromán
Posta kodea	23210
INEk ezarritako kodea	23039
Herriburua	Guarromán
Geografia
Koordenatuak	38°11′02″N 3°41′07″W / 38.184°N 3.6852°W
Azalera	96 km²
Altitudea	345 m
Mugakideak	Baños de la Encina, Bailén, Carboneros, Linares eta Villanueva de la Reina
Demografia
Biztanleria	2.760 (2024); −22 (2023)
Dentsitatea	29 bizt/km²
Informazio gehigarria
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Matrikula	J
	guarroman.es

Guarromán Jaéngo udalerria da, Sierra Morena eskualdean dagoena. Bere altitudea 345m-koa da eta 52km-tara dago Jaengo kapitaletik. Sierra morenako komarkari dagokio. 2926 biztanle ditu (2007-ko INE-ren arabera),96,21km²-ko azalera du eta Guarromán herrian bizi direnei guarromanenses deritzo.

Ohiturak

Jaiak eta Olibadiaren Azoka (Uztailaren 25ean hurbila gehiago den Asteburua) Soinua nabarmenki herrikoak eta hirurogeita hamar urteen hasieretako dira XX. mendean, aldatu zirenean jaiaren ingurunerako San Isidro-ren (maiatzaren 15aren) datatik Done Jakue, beste arrazoi bat gabe orduan erromesaldia eta gau-berbena iluntzen zituzten ohiko udaberriko euriak saihestekoa. Guarromán-ek du azoka eta santu baten izenaren azpian ez dauden jai batzuk izateko berezitasuna edo santu bat, ohikoa beste herri batzuetan den bezala, baizik bere nekazaritza-jarduerako zuhaitz enblematikoan eskainita daude: Olibadia.

Ostegun batean hasten dute gauean su artifizial-gazteluarekin eta jai-argiztapeneko piztearekin, eta azkeneko trakarekiko hurrengo igandearen gaua burutzen dute. Bere igarotzean berbenak ospatzen dira gauetan, larunbateko arratsaldeko `novillada´ batean. Goizetan bigantxak haitzen dibertsiorako askatzen dira, gazteenak bertakotuta eta jarduera ludiko, gastronomiko eta kiroletakoak burutzen dira.

Erromesaldia San Isidro Labrador (maiatzaren 15aren) `En la Pradera de Piedra Rodadera´ egiten da edertzen duten eta karrozak apaintzen duteneko parte-hartze jendetsuarekiko erromesaldia, nekazaritza-atoiez eginda eta zalditeriak apaintzen dira, Guadiel ibaiko beste ertzean dagoen txaparraleko zelaiko egun batean ospatuz.^[1]

Pintahuevos (Berpizte-Igandea) Egun familien arteko azelaiko eta, egositako eta koloreetako, fundazioaren garaiko den eta kolono erdialdeko europarrek ekarri zuten tradizioko, margotutako arrautzak trukatzen direna.^[2]

Santuen (azaroaren 1en) jaia gazte-haitzek zelaira, bi edo hiru egun eramaten dutena, kantuak eta dantzak egiten dira, ohitura hau ondoko Arteko Bainugela herrialdetik heredatutako da.^[3]