Bled
Bled (ˈbleːt ahoskatua), (alemanez: Veldes), Esloveniako hiria da, Karniola Garaian dagoena. 2014ko erroldaren arabera 8.192 biztanle ditu. Esloveniako hiri turistikoenetakoa da.
Bled Bled Bled | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
hiria | |||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Herrialdea | Eslovenia | ||||||||||
Eskualdea | Karniola Garaia | ||||||||||
Alkatea | Janez Fajfar | ||||||||||
Izen ofiziala | Bled | ||||||||||
Jatorrizko izena | Bled | ||||||||||
Posta kodea | 4260 | ||||||||||
Geografia | |||||||||||
Koordenatuak | 46°22′N 14°07′E / 46.37°N 14.12°E | ||||||||||
Azalera | 72,3 km² | ||||||||||
Altuera | 507.7 | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 4.929 (2019) 4.969 (2020ko urtarrilaren 1a) Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragileaAdierazpen errorea: Hitz ezezaguna "br" (2019) | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 26 bizt/km² | ||||||||||
Informazio gehigarria | |||||||||||
Telefono aurrizkia | 4 | ||||||||||
Ordu eremua | UTC+01:00 eta UTC+02:00 | ||||||||||
Hiri senidetuak | Brixen eta Velden am Wörther See (en) | ||||||||||
http://www.bled.si www.bled.si |
Geografia
aldatuKaravanke mendilerroaren hegoaldean kokaturik dago eta Austriarekiko muga 50 kilometrotara dauka. Bled aintziraren ertzean kokatzen da, Pokljuka lautadan. Biak ala biak ere Triglav Parke Nazionalaren barnean daude.
Historia
aldatuBledeko lurraldea Mesolito garaitik izan da populatua baina gaur egungo herriguneak k.o. 600 urtearen inguruko asentamendu eslaviarrean dauka jatorria. 788an Carantania printzerria frankoek konkistatu zuten eta bavariarren esku gelditu zen Bled.
Brixengo apezpikua
aldatuLehenengo aipamena ordea Karniolako markako agiri batean agertzen da, 1004an Ueldes izenarekin. 1011ean gaztelua aipatzen da. Bi agirietan Henrike II.a enperadoreak lurraldea Brixengo printze-apezpikuari ematen dio eta bere menpe jarraitu zuen hurrengo 800 urtetan. Dena den, apezpikuak 300 kilometrotara zuen egoitza eta oso gutxitan bisitatu izan zuen Beld. Kontrol gutxi honen ondorioz XVI mendean protestantismoa nagusitu zen Bleden denbora luzez izan ez zen arren.
Aro modernoa
aldatu1808an Brixengo apezpikuaren menpe izatetik Austria-Hungariako Inperioaren parte izatera pasa zen, baina urte berean Napoleondar Gerretan Iliriar probintzietan sartu zuten. 1813an Austriak berreskuratu zuen eta 1838an berriz ere Brixengo apezpikuari eman zion. 1848an sistema feudala bertan behera utzi zen eta industrializazioa iritsi zen Bledera. Arnold Rikli (1823–1906) naturopata suitzarrak Bledeko klima epela osasunerako egokia zela aldarrikatu zuen eta bainuetxe turismoa bultzatu zuen nabarmen. Mundu guztiko aristokratak etorri ziren denboraldiak bertan igarotzera.
1918an Austria-Hungariako inperioa desegin zen eta Jugoslaviaren parte bihurtu zen. 1947an Josip Broz Titok bertan eraiki zuen bere egoitza.
Kirolak
aldatu2011 urtean Munduko arraunketa txapelketak antolatu ziren Bled aintziran, aurrez 1966, 1979 eta 1989an ere bertan jokatu ziren. Xake txapelketa garrantzitsuak ere izan dira bertan, 1961 eta 2002an kasu.
Ondasun nabarmenak
aldatu- Bledeko gaztelua
- Bled aintzira
- Jasokundeko Amabirjinaren eliza: aintzirako uhartean dagoena.
- San Martin eliza: Bledeko eliza nagusia da, XX mende hasierako eraikin neogotikoa.
- Stol mendia (2.236m): Bled inguruko mendi altuena.
- Vintgar arroila
Iruditegia
aldatu-
Bled aintzirako uhartea.
-
Jasokundeko Amabirjinaren eliza.
-
San Martin eliza.
-
Txalupak.
-
Stol mendia (2.236m).
Hiri senidetuak
aldatuKanpo estekak
aldatu- (Eslovenieraz)(Ingelesez)(Alemanez)(Italieraz)(Hungarieraz) Webgune ofiziala