Euskal preso politikoak (1978-egun): berrikuspenen arteko aldeak

'''Euskal preso politikoak''' izendapenaren azpian, euren aktibismo politiko [[abertzaletasun|abertzalearengatik]] edo baita ere, euren aktibismoaren baitan [[terrorismo]] eta [[indarkeria]] ekintzak burutzeagatik, laguntzeagatik, justifikatzeagatik edo ekintza hauen alde egoteagatik [[preso]] izandako euskal herritarrak sartzen dira. Oro har, ez dago [[preso politiko]] kontzeptuaren gaineko adostasunik, eta sektore sozial zein ideologiko bakoitzak bere irizpideak ditu: preso politikoen existentzia ukatzetik, [[Euskadi Ta Askatasuna|ETA]] erakundeko kideak diren guztiak barnebildu arte. [[1978]]ko [[Espainiako trantsizioa]]ren ostetik, ikuspegi hauek ere aldatu dira, [[frankismo]]an preso politikoak zeudela onartzen duten askok ez dutelako ondoren preso politikoak onartzen.

 

 

2019rarte [[Frantzia]]n eta 2021. urterarte [[Espainia]]n preso gehienak [[Euskal Herri]]tik urrun dauden espetxeetan zituzten, [[Euskal presoen sakabanaketa]]ren ondorioz. Presoen eskubideen aldeko mugimendu ugari egon dira Euskal Herrian, euren [[amnistia]] eskatzen duten taldeetatik, herriratzea eskatzen duten sektoreetara. Azken ikuspegi honek babes zabala du Euskal Herriko iritzi publikoan, zein eragile politiko eta sozialean artean<ref>{{Erreferentzia|izenburua=ETAko presoak: gizarteratzea ala amnistia?|hizkuntza=eu|url=https://www.eitb.eus/eu/albisteak/politika/osoa/972143/etako-presoei-buruzko-erreportajea--urtebete-eta/|aldizkaria=EITB Euskal Irrati Telebista|sartze-data=2021-06-20}}</ref>, eta preso hauen eskubideen aldeko mobilizazioak Euskal Herrian egindako handienak izan dira.