Amaiur: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
→Ondasun nabarmenak: Arriada etxea Arretxea Jauregira birzuzenduta dago |
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
||
28. lerroa:
Herriaren lehenbiziko aipamena [[1095]]ekoa da. [[Amaiurko gaztelua]]ri dagokionez, [[XII. mende]]aren amaiaerakoa da lehen berria. Haren funtzioetako bat [[Iruñea]] eta [[Baiona]] arteko errege bidearen kontrola zen.<ref name="euskon">{{erreferentzia|izena= Zuriñe |abizena= Vélez de Mendizabal |url= http://gaztea.euskonews.com/0495zbk/gaia49504.html |izenburua= Amaiurko Gaztelua |bilduma= | argitaletxea= gaztea.euskonews.com |sartze-data = 2016-03-17}}</ref>
[[Nafarroako konkista]]n gertaera garrantzitsuen kokagunea izan zen. [[1512]]an [[Gaztelako koroa|Gaztelako]] tropek ia borrokarik gabe hartu zuten gotorlekua. [[1521]]ean, [[Noaingo gudua|Noaingo porrotaren]] ondoren, [[Nafarroako Erresuma|Nafarroako armadak]] Amaiurko gaztelua hartu zuen; [[1522]]ko uztailean, ordea, gaztelarrek [[Amaiurko gazteluaren setioa|gaztelua setiatu zuten]]; barnean zeuden 200 nafar gudariek ahal bezala eutsi zioten setioari, baina uztailaren 19an amore eman behar izan zuten.<ref name="euskon"
Gertakari horien oroigarri, [[1922]]an monolito bat jarri zuten Gazteluko muinoan. [[Espainiako Bigarren Errepublika]]ren garaian, [[1931]]ko [[uztail]]ean, eraso eta suntsitu zuten, eta azkenik [[1982]]an berreraiki zuten.<ref name="euskon"
Herria [[1665]]ean banandu zen [[Baztan]]dik, baina [[1969]]an berriro elkartu zen;<ref>{{erreferentzia|izena= |abizena= |url= http://www.baztan.eus/lugar-y-gentes/herriak/amaiur/ |izenburua= Amaiur |bilduma= | argitaletxea= baztan.eus |sartze-data = 2016-03-17}}</ref> Baztango Udalean beranduen sartu den herria da.
== Demografia
{| align="center" rules="all" cellspacing="0" cellpadding="4" style="border: 1px solid #999; border-right: 2px solid #999; border-bottom:2px solid #999"
|+ style="font-weight: bold; font-size: 1.1em; margin-bottom: 0.5em"| Amaiurko biztanleria
53. lerroa:
* [[Amaiurko gurutzea]]
* [[Arretxea jauregia (Amaiur)|Arretxea jauregia]] ([[XVI. mendea|XVI. mendekoa]]).
* [[Borda jauregia]] ([[1702]]).
* [[Jasokundeko Andre Mariaren eliza (Amaiur)|Jasokundeko Andre Mariaren eliza]]
* [[Pilareko Amaren baseliza (Amaiur)|Pilareko Amaren baseliza]]
78. lerroa:
{{baztango herri aurkibidea}}
[[Kategoria:Amaiur| ]]
[[Kategoria:Nafarroako lehengo udalerriak]]
| |||