|
[[Fitxategi:Ahari Talka 001.jpg|thumb|300px|[[Ahari-joko|Ahari jokoa]].]]
[[Fitxategi:St fardoa zoruan.jpg|right|160px|thumb|Lasto altxatzea.]]
'''Herri kirolak''' [[abeltzaintza]], [[nekazaritza]], [[arrantza]] eta [[artisautza]] jardueretan oinarriturik [[Euskal Herria]]n antzinatik jokatu izan diren [[kirol]]ei deitzen zaie normalki. Hauetako asko hemen sortutakoak eta bereziakak dira. '''Herri kirolen''' jatorria, izan ere, garai bateko lan jarduera desberdinakjarduerak aisialdira bideratzeanbideratzea aurkiizan dezakeguda. BaserritarrakAbeltzain, nekazari, arrantzale nahiz artisauek nahitaezogibidez egin behar zituen eguneroko betebeharraklanak kirol bilakatu dira denborarekin, indartsuago, bizkorrago, trebeago... nor zen erakutsi nahian.
"''Herri kirol"'' esapidea[[izen]]a nahiko modernoa da; [[Ipar Euskal Herria]]n, bestalde, "[[herri kirol|''indar joko]]"'' esan izan dazaie erabilikirol den izendapenahoriei.<ref>[http://www.eitb.com/bideoak/telebista/4-denbora/osoa/442020/4denbora-peio-dospital-doxpi/ Iñaki Perurena] "«'4.denbora': Peio Dospital 'Doxpi'"» telebista saioan].</ref>.
[[Eusko Jaurlaritza]]k [[2006]]an aurrera eramandako Plan Estrategikoaren arabera, 18 dira Herriherri Kirolkirol kategoria duten kirolak. HerriHorrenbestez, Kirolenherri Markakirolen ikurra ''H18K'' da, 18 direlako kirolak. Hurrengo hauek, hain zuzen:
* 1.# [[Aizkora proba]]
* 2.# [[Sega-joko|Sega jokoa]]
* 3.# [[Harri-jasotze|Harri jasotzea]]
* 4.# [[Sokatira]]<br/><br/>Giza-abere probak (5-8 zenbakiak):
* 5-8.# [[Giza-Abere Probak:proba]]k
** 5.# [[GizaZaldi proba]]k
** 7.# [[Idi-dema|Idi probak]] .▼** 6.# [[ZaldiAsto proba]]k.
▲** 7. [[Idi-dema|Idi probak]].
** 8.# [[AstoLasto probaaltxatze]]ka
* 9.# [[Lasto altxatzebotatze]]a
* 10.# [[LastoLokotx botatzebiltze]]a
* 11.# [[Lokotx biltzeTrontza]]a
* 12.# [[TrontzaZaku eramate]]a
* 13.# [[ZakuOrga eramatejoko]]a
# [[Ingude altxatze]]a<br/><br/>Txinga-ontzi eramatea (16-17 zenbakiak):
* 14. [[Orga joko]]a
* 15.# [[IngudeTxinga altxatzeeramate]]a
*# 16-17. Txinga-[[Ontzi eramatea:eramate]]a
** 16.# [[TxingaHarri eramatezulaketa]]a.
** 17. [[Ontzi eramate]]a
* 18. [[Harri zulaketa]]
Hala ere, badira beste kirol edo joko batzuk, aurrekoez gain, batzuetanaskotan herri kiroltzat hartzen direnak:
* [[Ahari-joko|Ahari jokoa]]
* [[Artzain-txakurren lehiaketa]]k
* [[Bola joko]]a
* [[Traineru estropada|Estropadak]]k
* [[Oilar-joko]]a
* [[Palanka jaurtiketa]]
== Kanpo loturak ==
* {{eu}} [http://www.euskalkiroletajokoak.com/ euskalkiroletajokoak.com].
* [https://sites.google.com/site/urpeherrikirolak/home urpeUrpe herri kirolak].
* [http://www.herri-kirolak.org/pub/home.asp?idioma=eu H18k] Eusko Jaurlaritzaren Herriherri Kirolenkirolen web gune ofizialawebgunea.
* [http://www.herrikirolak.biz/index.php?idioma=eu Bizkaiko Federakuntza] Bizkaiko Herri Kirol Federakuntzaren web gune ofizialawebgunea].
* [http://www.herrikirolakgipuzkoa.eu Gipuzkoako Federakuntza] Gipuzkoako Herri Kirol Federakuntzaren web gune ofizialawebgunea].
* [http://www.herrikirolaknafarroa.org/?lang=eu NafarroakoNafarroa Federakuntza] NafarroakoGaraiko Herri Kirol Federakuntzaren web gune ofizialawebgunea].
* {{eu}} [http://www.bizkaia.net/kirolak/kirolbide/_publikoa/ASP/eu_visor_herri_kirolak_intro.asp Kirolbide, Herri kirolak].
* {{eu}} [http://www.argia.com/argia-astekaria/2086/herri-kirolak-zulotik-atera-nahian/osoa «Herri kirolak zulotik atera nahian. Nola egin herri kirolak erakargarri kalekumeari?»] Erreportajeaerreportajea ''Argia'' astekarian (2007-04-29).
* {{eu}} [http://www.argia.com/argia-astekaria/2078/emakumeak-plazara-salto-egin-zuenekoa/osoa «Emakumeak herri kiroletan»] Erreportajeaerreportajea ''Argia'' astekarian (2007-03-04.).
{{commonskat}}
| 