Arrokoth[1] (izen ofiziala izan arte (486958) 2014 MU69 edo Ultima Thule ere deitua) Kuiper gerrikoan dagoen Neptunoz haraindiko objektu bat da. Espazio zunda batek inoiz bisitatutako objekturik urrunena da. Ukipen-bitarra da, hau da, grabitateak elkar ukitzeraino erakarri eta elkarri lotuta geratutako bi gorputzez osatua dago.[2] Gorputzik handienak ("Ultima" deitua) txikienak ("Thule" deitua) baino hiru aldiz bolumen handiagoa du. 30 kilometro inguruko diametroa du. Bere periodo orbitala 298 urtekoa da, eta eszentrikotasun eta makurdura orbitala oso baxua da. Ondorioz Kuiper gerrikoko objektu klasikotzat hartzen da, eta uste denez ez du izan perturbazio handirik eta krater gutxi izango ditu.

Arrokoth 
Behaketa
Distantzia Lurretik6.500.000.000 km
Itxurazko magnitudea (V)26,59 eta 25,24
Magnitude absolutua11,06
Gorputz-gurasoaEguzkia
AurkitzaileaHubble espazio teleskopioa
Aurkikuntza-data2014ko ekainaren 26a
Aurkikuntza-lekuaHubble espazio teleskopioa
Planeta txikien taldeaobjektu transneptunotar eta Cubewano
Orain duen posizioa ikusi
Orbitaren ezaugarriak
Apoapsis46,836957606768 AU
Periapsis42,173591584219 AU
Ardatzerdi handia44,505274595493 AU
Eszentrikotasuna0,052391161103191
Orbita-periodoa296,91041342041 urte
Batezbesteko anomalia309,67869124913 °
Makurdura orbitala2,4444435413347 °
Goranzko nodoaren luzera159,20171747139 °
Periapsiaren argumentua186,73058921225 °
Ezaugarri fisikoak
Diametroa33,54 km
Albedoa0,057
Izendapenak
Behin-behineko izendapenak2014 MU69

2014ko ekainaren 26an aurkitu zuten Hubble Espazio Teleskopioa erabilita, Kuiper gerrikoko objektuen bilaketa programa baten baitan. New Horizons misioarentzat helburu bat izan zitekeela erabaki zen, 2014 OS393 eta 2014 PN70 objektuen aurretik.

Arrokoth Powhatan algonkin herriaren hizkuntza zeru esan nahi du[1].

Izen ofiziala eman arte Ultima Thule ezizenarekin ezagutzen zen. Ultima Thule izena latinetik datorren metafora bat da, ezagutzen den munduaren mugen ostean dagoen leku bat izendatzeko. Izena behin-behinekoa da; 2019ko urtarrilaren 1ean NASAk izen proposamen ofizial bat bidaliko du misioaren argazkiak ikusi ostean.[3]

Erreferentziak

aldatu
  1. a b Galarraga Aiestaran, Ana. (2019-11-13). «Arrokoth izena eman diote Ultima Thule deitu izan duten urruneko objektuari» Elhuyar.
  2. (Ingelesez) 2014 MU69 revealed as a contact binary in first New Horizons data returns – NASASpaceFlight.com. (Noiz kontsultatua: 2019-01-03).
  3. (Ingelesez) Chang, Kenneth. (2018-12-30). «A Journey Into the Solar System’s Outer Reaches, Seeking New Worlds to Explore» The New York Times ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2018-12-30).

Kanpo estekak

aldatu