Anna Turbau

argazkilari katalana

Anna Turbau (Bartzelona, Katalunia, 1949) argazkilari katalana da, kontrakulturari eta argazki-errealismoari lotua, eta proiektu dokumentalak ere egin ditu. Garrantzi berezia du Galizian 1975etik 1979ra bitartean egindako argazki-ekoizpenak, eta interes handia piztu zuen Espainiako arte-panoraman; horregatik, zenbait erakunde ospetsuk erosi dituzte haren argazki batzuk, hala nola Sofia Erregina Arte Zentro Nazionalak. Bere argazki-estiloa, borondate sinbolikoa duen zuri-beltzaren ohiko erabilera eta efektu optiko oso espresionistak lortzeko angeluarra ezaugarri dituena, Pilar Aymerich Puig , Manel Armengol eta beste argazkilari batzuenarekin lotu da. Anna Turbauk bere erreferenteen artean, Cristina García Rodero, Koldo Chamorro, Robert Doisneau edo Robert Frank argazkilariak nabarmendu ditu.[1][2][3]

Anna Turbau

Bizitza
JaiotzaBartzelona, 1949 (74/75 urte)
Herrialdea Katalunia
Familia
Bikotekidea(k)
Jarduerak
Jarduerakargazkilaria

Biografia eta obra

aldatu

Eskulturaz gaztetan interesatuta egon arren, diseinu grafikoa ikasi zuen Massana Eskolan (Centre d'Art i Disseny) eta gero Elisava Eskolan (Escola Universitària de Disseny i Enginyeria de Barcelona). Prestakuntza-aldian, Interviú aldizkarirako Bartzelonako etxe bateko okupazio bat estaltzera gonbidatu zuten, eta, harrezkero, argazkigintzarako eta, zehazki, fotokazetaritzarako bokazioa aurkitu zuten. Hortik aurrera, diseinutik behin betiko bereizi zen Haren arabera, argazkiari esker, "diktadurari gustatzen ez zitzaion guztia erakutsi" ahal zuen.[4]

Lan ibilbidea

aldatu

1975eko Bartzelonako Ciutat Vellari argazkia atera ondoren, Raval aldeko pobrezia eta marjinazioa erakutsiz ikusezina ikusarazi nahi zuten irudietan, uda horretan bertan Galiziara joan zen, lunpenproletariotza irudikatzeko lanarekin jarraitzeko. Galiziako Arkitektoen Elkargoak gonbidatuta, O Vao herrian (Pontevedra) César Portelak eta Pascuala Campos de Michelenak diseinatutako etxebizitza-proiektua dokumentatzea zen bere lehen asmoa. Ijito etniako familiak hartzeko eraikia. Baina Turbauren egonaldia Galizian lau urtez luzatu zen, 1976an Santiago de Compostelan finkatu zen eta Interviú eta Lehen Plana aldizkarietako korrespontsal lan egin zuen. Horrela, Anna Turbau Trantsizioak ezarritako aldaketa politiko, sozial eta ekonomiko sakoneko garai hartan sortzen hasi ziren mugimendu sindikal eta batzar kontestatario berrien lekuko bihurtu zen. Bere artxiboak hamar mila negatibo inguru ditu, Galiziako autonomia-estatutuaren aldeko adierazpenak, AP-9 eraikitzearen aurkako mobilizazioak, Marbelen hondoratzearen drama edo Ortigueirako Mundu Zeltako Nazioarteko Jaialdiaren lehen edizioa, besteak beste, erakusten ditu. Bere lanek denboran ahaztuta dauden herri txikien errealitatea, arkitektura, jendea eta, batez ere, emakumeek Galiziako landa-gizartean duten zeregina erakusten dute. Urte horietan sartu zen Conxoko Ospitale Psikiatrikoan, Santiagon, eta han dauden pertsonen errealitate gordina islatu zuen; hala ere, erreportajea ia lau hamarkada geroago arte ez zen ikusgai egon, irudien gogortasunarengatik eta errepresaliak izateko beldurrarengatik. Poliziaren presioak Galiziako etapari amaiera ematera behartu zuen, 1979an Bartzelonara itzulita, baina zailtasun handiak izan zituen fotokazetari lanetan jarraitzeko.[5][6][7]

Hurrengo urteetan, Actual aldizkariko kide izan zen, eta bertan kolaborazioa eten behar izan zuen, ama ezkongabea zelako. Geroago, TV3 katean aritu zen lanean 12 urtez, errealizazioko laguntzaile lanetan, eta hezkuntza- eta kultura-programazioan espezializatu zen. Gainera, bere enpresa-batzordeko kide aktiboa izan zen. Argazki-kazetaritzako irakaslea ere izan zen Bartzelonako Grisart Nazioarteko Argazki Eskolan. Calatañazorren (Soria) eta Bartzelonan bizi da, eta Mujer y Silencio (2009) seriea edo Calatañazorren (2017) gerrako fusilatuak hobitik ateratzeko dokumentazioa egiten jarraitu zuen, Valentziako zinemagile dokumentalgilea den Llorenç Soler senarrarekin. Azken urteotan, osasun kontuek baldintzatu egin dute Anna Turbauren ekoizpen erritmoa.[4][6][8][9]

2017an, Galizian bizi izandako etapari buruzko Anna Turbau. Galizia 1975-1979 izenburuko liburu antologikoa argitaratu zen. Galiziako Kulturaren Kontseiluak argitaratu zuen, izen bereko erakusketarekin batera.[10]

Banakako erakusketak

aldatu
 
Fotonoviembre 2023 lana aurkezten.
  • "Fotografías de Jazz (Jazz argazkiak) (Bartzelonako IX. Jazz Jaialdia)". Aixelà aretoa. Bartzelona, 1975. [Palau de la Música, 1975.]
  • "Galiza". Sargadelos galeria, Santiago, 1979.
  • "Galiza". Spectrum-Canon galeria, Bartzelona, 1979.
  • "Jazz para cinco instrumentos (Jazza bost instrumentutarako)". Pentsioen Caixako Cercle Kulturaleko Espai Alternatiu. Granollers, 1987.
  • "Santiago, pequena historia natural. Anna Turbau (Santiago, historia natural txikia. Anna Turbau)". Pazo de Fonseca (USC). Santiago, 1993. [Can Ametller, Molins de Rei, 1995 / Tréveriseko Unibertsitatea (Alemania), 1997 / Collado aretoa. Caja Duero, Soria, 1998.]
  • "Paisajes de Soria (Soriako paisaiak)". Frances Català-Roca argazki-filma. Bartzelona, 1994. [Charly Privat aretoa, Figueres, 1995.]
  • "Claus des dones". Dones Francesca Bonnemaison Kultura Zentroa. Bartzelona, 2009.
  • "Mujeres de Calatañazor (Calatañazorreko emakumeak)". Sabinar parkeko etxea. Muriel de la Fuente (Soria), 2011.
  • "Galicia, la transición años 70 (Galizia, trantsizioa, 70eko hamarkada)". Centre Zibic Golferichs. Bartzelona, 2012.
  • "A intimidade da imaxe (Irudiaren intimitatea)". Pazo de Fonseca. Santiago, 2017. [Coruñako Erakusketa Jauregia, 2018 / Pazo da Cultura de Pontevedra, 2019.][6][11][12]

Erakusketa kolektiboak

aldatu
  • "Gitanos en el mundo y el mundo gitano (Ijitoak munduan eta ijitoen munduan)". Unibertsitate Konplutentseko Filosofia eta Letren Fakultatea. Madril, 1979.
  • "5 años de fotografía de prensa en España: 1975-1980 (5 urteko prentsa-argazkia Espainian: 1975-1980)". Sareta-Canon galeria, 1980.
  • "Muller (Emakumea)". Alfontso kioskoa. Coruña, 1980.
  • FotoPres 83. La Caixa Bartzelona / Madril, 1983.
  • FotoPres 84. La Caixa Bartzelona / Madril, 1984.
  • "Spanien nach Franco". Zentrum Friburgo, Alemania, 1986.
  • "Museu imaginari". d'Art Alla Aretoa. Bartzelona, 1986.
  • "10 anys de fotoperiodissme: 1978-1988 (10 argazkikazetaritza urte)". Tarragonako Diputazioaren aretoa. Tarragona, 1989.
  • "Traballadoras (Emakume langileak)". Casa da Cultura. Vigo, 1989.
  • "Els xiringuitos de la Barceloneta". Centre Zibic Pati Llimona. Bartzelona, 1992.
  • Imagens de Santiago. Vila Franca de Xira biurtekoa (Portugal). 1997.
  • "Mujer y silencio (Emakumea eta isiltasuna)" (Llorenç Soler, Anna Turbau, Concha Ortega eta Jesús Pastor). Gaya Nuno aretoa. Soria, 2009. [Medinaceliko Ducal jauregia, Caja Duero. Zamora, 2009 / Soria, Salamanca, Valladolid, Zaragoza.]
  • "Tan lejos, tan cerca. Documentalismo fotográfico en los años 70 (Hain urrun, hain gertu. Dokumentalismo fotografikoa 70eko hamarkadan)" (Koldo Chamorro, Cristina García Rodero, Cristobal Hara, Fernando Herráez, Anna Turbau eta Ramón Zabalza). PhotoEspainia. Lorategi Botanikoa, Madril, 2014 (Fundació Foto Cluania. Bartzelona, 2014 / San Telmo museoa, 2015.][13][14]
  • "Repetición y diferencia. Tipologías en la fotografía española (Errepikapena eta diferentzia. Tipologiak Espainiako argazkigintzan)". San Benito aretoa. Valladolideko Udala, 2016.

Erreferentziak

aldatu
  1. Novoa-Domínguez, Jennifer. (2023-01-13). «"La fotografía es un lenguaje silencioso": Entrevista a Anna Turbau» Arte, Individuo y Sociedad 35 (1): 327–333.  doi:10.5209/aris.84777. ISSN 1988-2408..
  2. Editor, Logopress-. (2018-12-03). Poéticas de la democracia. Imágenes y contraimágenes de la Transición. .
  3. Pardo, Rebeca. (2012-09-02). Anna Turbau: la mirada que sacó a la luz una Galicia diferente. .
  4. a b Novoa-Domínguez, Jennifer. (2023-01-13). «"La fotografía es un lenguaje silencioso": Entrevista a Anna Turbau» Arte, Individuo y Sociedad 35 (1): 327–333.  doi:10.5209/aris.84777. ISSN 1988-2408..
  5. «Anna Turbau: «No publiqué las fotos del Psiquiátrico de Conxo por respeto a aquellas mujeres»» La Voz de Galicia 2017-10-31.
  6. a b c ARTEINFORMADO. (20141217). Anna Turbau. Artista. .
  7. ALCOLEA, MARINA SÁNCHEZ. (2022-05-18). «La foto de un manicomio que Anna Turbau guardó más de 40 años» RTVE.es.
  8. Palau Escudero, Anna. Obrint camí: Les pioneres catalanes del fotoperiodisme. , 12 or..
  9. Anna Turbau: «Galicia era un tópico en los 70, pero yo conocí la realidad, los conflictos». 2017-10-19.
  10. Encuentro acerca de la publicación «Anna Turbau. Galicia,... - NUMAX. .
  11. Anna Turbau, exposición en el Pazo da cultura de Pontevedra. .
  12. «A intimidade da imaxe. Anna Turbau. Galicia 1975–1979» CONSELLO DA CULTURA GALEGA.
  13. Documentalismo fotográfico en los 70. 2014-06-13.
  14. «Tan lejos, tan cerca: documentalismo fotográfico en los años 70 - San Telmo Museoa» www.santelmomuseoa.eus.

Kanpo estekak

aldatu