Aho-korapilo

Aho-korapiloak ahoskatu eta zuzen esaten nekezak diren esaldiak dira, fonetikoki antzekoak diren hitzak lotuz sortutakoak.

Jolas moduan erabiltzen dira, esaldia errepikatuz azkenean zuzen eta azkar esan arte. Herri literaturaren barruko genero txiki moduan hartzen dira aho-korapiloak eta igazkizunak, corpus aldetik eta mamiaren aldetik besteen aldean xumeagoak direlako. Hala eta guztiz ere, kultura eta hizkuntza guztietan daude halakoak, betidanik esan daiteke. Behin bakarrik esateko ez hainbeste, baina bost edo zortzi aldiz arnasa baten esan behar izanez gero hor dator jokoa, baita korapiloa ere.^[1]

Euskarazko korapilo batzuk

Hainbat aho-korapilo jaso dira euskaraz, hona hem horietako batzuk:^[2]


Irudia	izenburua	Korapiloa
	Akerra	Akerrak adarrak okerrak ditu. Adarrak okerrak akerrak ditu. Okerrak akerrak adarrak ditu. Baditu, bere, bereak ditu. ---- Martin Akerramakerrakoren aker adar okerra baino aker adar okerragorik ez dut ikusi nik.^[3]
Orrazia	Zorria	Zorri barri sarri larri eta barregarri
Baga Biga Higa...	Baga Biga Higa...	Baga, biga, higa, laga, boga, sega, zai, zoi, bele, harma, tiro, pun! Xirristi-mirristi gerrena plat, Olio zopa Kikili salda, Urrup edan edo klik ... ikimilikiliklik ...
Sanson	Zein zan Sanson?	—Sanson zein zan? —Sanson Sanson zan! —Eta Sanson Sanson ez bazan Sanson zein izango zan? —Sanson Sanson ez bazan ez zan Sanson izango!
Atorra	Giputz-apezez eta iztupez	Iputz-apezak napar-istupez atorra Napar-apezak iputz-istupez atorra
Aulkia	Aulkipean kapa	Alkipean kapa, kapa alkipean; alkipean kapa, kapa alkipean.
Balkoian Idoia	Han goian, balkoian, Idoia	Han goian, balkoian, Idoia. Hor bertan, kartetan, don Beltran. Hementxe, Matilde eta Mertxe!
	Amama, mamua eta mamorroa	Amamak mamua maite du. Mamuak mamia maite badu, eta mamian mamorroa badago, amamak maite duen mamuak ez du mamia jango.
	Patxi Putxi Ibargutxi^[4]	– Hemen bizi al da Patxi Putxi Ibargutxi? – Hemen hiru Patxi Putxi Ibargutxi bizi dira: goiko Patxi Putxi Ibargutxi teilatupekoa, erdiko Patxi Putxi Ibargutxi goiko Patxi Putxi Ibargutxi teilatupekoaren azpikoa, eta beheko Patxi Putxi Ibargutxi goiko Patxi Putxi Ibargutxi teilatupekoaren azpikoaren Patxi Putxi Ibargutxi erdikoaren azpikoa. – Horiek Patxi Putxi Ibargutxi asko dira. – Horiek ez dira ez Patxi Putxi Ibargutxi asko, ez Patxi Putxi Ibargutxi gutxi, horiek hiru Patxi Putxi Ibargutxi besterik ez dira.

Gaztelaniazko korapilo batzuk

Zenbait aho-korapilo gaztelaniaz:^[5]

(Gaztelaniaz) Como poco coco como, poco coco compro.
(Gaztelaniaz) ¿Cómo quieres que te quiera si el que quiero que me quiera no me quiere como quiero que me quiera?
(Gaztelaniaz) Me han dicho que has dicho un dicho. Un dicho que he dicho yo Ese dicho que te han dicho que yo he dicho no lo he dicho. Pues si yo lo hubiera dicho estaría muy bien dicho por haberlo dicho yo.
(Gaztelaniaz) El cielo está enladrillado, ¿quién lo desenladrillará? El desenladrillador que lo desenladrille, buen desenladrillador será.
(Gaztelaniaz) El cielo está encanquinculado, ¿quién lo encanquinculará? El encanquinculador que lo encanquincule, buen encanquinculador será.
(Gaztelaniaz) El arzobispo de Constantinopla se quiere desarzobispoconstaninopolizar, el desarzobispoconstantinopolizador que lo desconstantinopolice, buen desarzobispoconstantinopolizador será.
(Gaztelaniaz) Tres tristes tigres triscaban trigo en un trigal. Un tigre, dos tigres, tres tigres trigaban en un trigal. ¿Qué tigre trigaba más? Todos trigaban igual.

Katalanezko korapilo batzuk

Zenbait aho-korapilo katalanez:^[6]

(Katalanez) Setze jutges d'un jutjat mengen fetge d'un penjat si el penjat es despengés es menjaria els setze fetges dels setze jutges que l'han jutjat.
(Katalanez) M'han dit que tu has dit un dit que jo no he dit; el dit que tu has dit, jo no l'he dit, perquè si jo hagués dit que tu l'has dit, fóra ben dit per haver-lo jo dit.
(Katalanez) Plou poc, però quan plou plou prou. A Calp plou poc, però per a lo poc que plou, plou prou. Plou poc, però pa lo poc que plou plou prou.
(Katalanez) El cel està endormiscat. Qui el desendormiscarà? El desendormiscador que el desendormisqui bon desendormiscador serà.
(Katalanez) Duc pa sec al sac, m'assec on sóc i el suco amb suc.
(Katalanez) Al Marroc un marrec tira un roc i cau al rec. Un ric li diu: Roc no siguis ruc que jo no ric.
(Katalanez) En Pinxo li va dir a en Panxo: vols que et punxi amb un punxó? I en Panxo li va dir a en Pinxo: punxa'm però a la panxa no.
(Katalanez) A cap cap cap que Déu deu deu.
(Katalanez) En cap cap cap el que cap en aquest cap.

Ingelesezko korapilo batzuk

(Ingelesez) How much wood would a woodchuck chuck if a woodchuck could chuck wood? A woodchuck would chuck all the wood he could chuck if a woodchuck would chuck wood.^[7]
(Ingelesez) The seething sea ceaseth and thus the seething sea sufficeth us.^[8]
(Ingelesez) She sells sea-shells by the sea-shore. The shells she sells are sea-shells, I'm sure. For if she sells sea-shells by the sea-shore. Then I'm sure she sells sea-shore shells.^[8]

Frantsesezko korapilo batzuk

(Frantsesez) Bonjour madam Sans-Soucis! Combien sont ces saucissons-ci? Ces saucissons ci sont six cent six sous. Si ces saucissons ci sont six cent six sous, ces sausissons ci sont six cent six sous trop cher!
(Frantsesez) Un chasseur sachant chasser sait chasser sans son chien de chasse.

Portugesezko korapilo batzuk

Zenbait aho-korapilo portugesez:^[9]

Três pratos de trigo para três tigres tristes.
O rato roeu a roupa do Rei de Roma e a rainha com raiva resolveu remendar.
Num ninho de mafagafos, cinco mafagafinhos há! Quem os desmafagafizá-los, um bom desmafagafizador será.
A Iara agarra e amarra a rara arara de Araraquara.
Em rápido rapto, um rápido rato raptou três ratos sem deixar rastros.
Bagre branco, branco bagre.
O padre pouca capa tem porque pouca capa compra.
Casa suja, chão sujo.
Se o Pedro é preto, o peito do Pedro é preto e o peito do pé do Pedro também é preto.
O pinto pia, a pipa pinga. Pinga a pipa e o pinto pia. Quanto mais o pinto pia, mais a pipa pinga.

Erreferentziak

↑ Etxebarria, Igone; Kaltzakorta, Xabier. (2009). Herri literatura. Eusko jaurlaritzaren argitalpen zerbitzu nagusia = Servicio central de publicaciones del Gobierno vasco. Labayru ikastegia ISBN 978-84-457-3033-1. (kontsulta data: 2023-07-20).
↑ Partekatu. «50 Trabalenguas en Euskera para ponerte a prueba» partekatu.com (kontsulta data: 2023-07-11).
↑ Olaizola (Txiliku), J. M.. (2000). Axa mixa zilarra. Elkarlanean, 99 or. ISBN 84-8331-657-9..
↑ Lertxundi, Anjel. (2002). Aizak eta aizan elkarrekin dantzan. Elkar, 126 or. ISBN 84-8331-823-7..
↑ «Trabalenguas» iesaugustobriga.educarex.es (kontsulta data: 2023-07-13).
↑ (Katalanez) Katalanezko Wikipidea. (2023-05-16). Embarbussament. (kontsulta data: 2023-07-13).
↑ (Ingelesez) Ingelesezko wikipwdia. (2023-06-23). How much wood would a woodchuck chuck. (kontsulta data: 2023-07-13).
↑ ^a ^b (Ingelesez) Ingelesezko Wikipedia. (2023-05-31). Tongue twister. (kontsulta data: 2023-07-13).
↑ Trava-Línguas. Só Português.

Bibliografia

Olaizola (Txiliku), J. M.. (2000). Axa mixa zilarra. Elkarlanean, 99 or. ISBN 84-8331-657-9..

Ikus, gainera

Kanpo estekak

(Ingelesez)Nazioarteko aho-korapiloen bilduma
Euskarazko aho-korapiloak goiko nazioarteko bilduman
(Alemanez)Nazioarteko zenbait aho-korapilo

Datuak: Q230052
Multimedia: Tongue twisters / Q230052

[1] Etxebarria, Igone; Kaltzakorta, Xabier. (2009). Herri literatura. Eusko jaurlaritzaren argitalpen zerbitzu nagusia = Servicio central de publicaciones del Gobierno vasco. Labayru ikastegia ISBN 978-84-457-3033-1. (kontsulta data: 2023-07-20).

[2] Partekatu. «50 Trabalenguas en Euskera para ponerte a prueba» partekatu.com (kontsulta data: 2023-07-11).

[3] Olaizola (Txiliku), J. M.. (2000). Axa mixa zilarra. Elkarlanean, 99 or. ISBN 84-8331-657-9..

[4] Lertxundi, Anjel. (2002). Aizak eta aizan elkarrekin dantzan. Elkar, 126 or. ISBN 84-8331-823-7..

[5] «Trabalenguas» iesaugustobriga.educarex.es (kontsulta data: 2023-07-13).

[6] (Katalanez) Katalanezko Wikipidea. (2023-05-16). Embarbussament. (kontsulta data: 2023-07-13).

[7] (Ingelesez) Ingelesezko wikipwdia. (2023-06-23). How much wood would a woodchuck chuck. (kontsulta data: 2023-07-13).

[:0-8] (Ingelesez) Ingelesezko Wikipedia. (2023-05-31). Tongue twister. (kontsulta data: 2023-07-13).

[9] Trava-Línguas. Só Português.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]