Obuliparo

Obuliparoak animalia obiparo edo errule mota bat dira, hau da, arrautzen bitartez ugaltzen direnak, baina arrautzaren ernalketa eta enbrioi-garapena amaren gorputzetik kanpo gauzatzen da, ez barruan. Talde honetan arrainak dira nagusi.

Honako hau da obuliparoen ugaltze-prozesua:

Emeak obuluak kanporatu eta ezkutuan uzten ditu, harraparirik iristen ez den lekuetan.

Arrak obulu horiek nabaritu eta ernaltzen ditu; une horretan arrautza-zelula sortzen da, baina oskolik gabe.

Ondoren arrautza hori bere kabuz garatzen da, hau da, emearen eta arraren laguntzarik gabe. Horrek arriskuan jartzen ditu arrautza ugari, eta harrapariek kume-kopurua murriztu dezakete.

Askotan nahasten ditugu obuliparoak errule edo obiparoekin (kanpoko enbrioi-garapena eta barne- edo kanpo-ernalketa duten animaliak), bibiparoekin (enbrioi-garapena amaren gorputzaren barruan duten animaliak) edo obobibiparoekin (enbrioi-garapenaren amaierara arte amaren gorputzaren barruan dauden arrautzetan garatzen diren animaliak).

Zein animalia dira obuliparoak?

Hona hemen obuliparo ezagunenetako batzuk:

Igelak: emeek arrautzak kanporatzen dituzte gelatina moduko likido batean, orduan arrak arrautzak ernaldu eta aste batzuk igaro ondoren kumeak jaiotzen dira.

Txirlak: emeek milioika arrautza uzten dituzte itsasoan; geroago, horietatik larbak ateratzen dira eta azalera sendo batean itsasten dira ernalduak izan daitezen.

Itsas trikuak: emeek itsasaldietatik babestuta dauden lekuetan uzten dituzte arrautzak, eta ondoren, arrak hurbiltzen dira horiek ernaltzeko.