Trullo
Trullo (pluralez, Trulli) Apulian Itria baillarako etxola tradizionala da. Eraikuntza estilo honek duen ezaugarri nagusiena harri lehorrez eginiko teilatu konikoa da. Trulliak orokorrean aldi baterako aterpetxe eta biltegi modura eraikitzen ziren edo baita jabe txikien edo nekazaritzako langileen etxebizitza iraunkor gisa ere. Bariko probintzian, Alberobello herrian, trulli eraikin ugari daude. Trullien urrezko aroa XIX. mende bukaerako hamarkadeetan izan zen.
Historia aldatu
.jpg)
Diseinuaren jatorriari dagokionez hainbat teoria daude. Teoria ezagunenetako baten arabera, ondasunen gaineko zerga handia zela eta, zerga ikustatzaileek inguruan zebiltzatenean, eraikina azkar botatzeko Apulieko biztanleek eginiko eraikinak ziren.
XIV. mendearen erdialdetik XVI. mendearen amaierako erregistro historikoen arabera, Alberobello eremua selva ("basoa") moduan agertzen da eta noizean behin, artzaintzako animaliak baztertutako lurra bezala. Ez dago XVII. mendez aurretiko eraikuntza inguruko frogarik. [1]
1704an Donato Gallerano-k marraztutako Mottala Lurraldeko Planean, baso handi baten erdian marraztuta ageri da trulliz osaturiko eraikin multzo bat. [2]
1808an Giovanni Antonio Rizzi Zannoni-k marraztutako mapa geografiko batean, Alberobelloko selva ikus daiteke eta horren erdian, eraikinak sakabanaturik, eta gaur egungo hiri-ereduari antzematen zaio. [2]
1897 urteko Rione Montiren argazki batean, trulliak gaur egun baino askoz sakabanatuagoak ageri dira eta lorategi itxiekin inguratuta zeuden. [3]
Alberobellon oraindik ere badaude XVIII eta XIX.mendeko trulliak. XX. mendearen lehen hamarkadetan dentsifikazio prozesu bat jasan ondoren mendearen bigarren aldean, trullien asentuak husten hasi ziren.
Landa trulliak, XX mendeko lanaren kostua igotzearekin batera, eraikitzeari utzi zioten, izan ere,etxe bakar bat egiteko beharrezkoak ziren ehunka tona maneiatzeko gastua oso altua zelako. [4]
Trulliak erakargarri turistiko gisa aldatu
Gaur egun dirauten trulliak ingeles eta alemaniar turisten artean oso ezagunak dira eta askotan, erabili ahal izateko erosi eta konpondu egiten dituzte. Hala ere, trullo bat berreskuratu nahi duen edonork araudi ugari bete behar ditu, izan ere, Nazio Batuen Hezkuntza, Zientzia eta Kultur Erakundea (UNESCO) trulliak babestuak ditu.
Argazkiak aldatu
-
Bi trullo (Alberobello) -
Eraikitako fatxadak jatorrizko bi trulloen teilatuak ezkutatzen ditu (Alberobello) -
Harriz landukato pinakulua zaharberritutako trullo konoen gainean (Alberobello) -
Trullo baten sarrera (Alberobello)
.jpg)
.jpg)
Oharrak eta erreferentziak aldatu
- ↑ Angelo Ambrosi, Raffaele Panella, Giuseppe Radicchio, Enrico Degano zainketa bat, Alberobello Trulli de Estudio y Destino - Berreskuratze prentsa , Schena Editore, 1997, p. 12 : begira begirada bat egiteko aukera ematen du. XVI.aren iradokizunari buruzko informazioa iradokitzen du "zuhaitzez ederra" izenekoa . XVI . Mendeari buruzkoa da 1600].
- ↑ a b Angelo Ambrosi et al., Op. cit., p. 12.
- ↑ Luigi Mongiello, hiri fenomeno izugarria, Quaderni dell'Istituto di disegno, Ingegneria Fakultatea - Bari Unibertsitatea, 1978, 109. or. 81: Il Bertacchi 1897an argitaratu zuen "Monti" rioaren argazkia, zenbait izenik egin ahal izateko. Le berdintasunaren ardatza, argazki errekorra, ordea, oraindik ere ez dago, baina ez da gehiago sartzen atxilotutako filmak eta bildumak, hala ere, nazio mailako funtzioak ez du esan nahi.
- ↑ Edward Allen, "Stone aterpeak", op. cit., p. 84.
