The Sandman
The Sandman (euskaraz: «Hondar Gizona») Neil Gaimanek idatzitako komiki-sorta bat da, eta DC Comics-ek
| The Sandman | |
|---|---|
 | |
| Jatorria | |
| Egilea(k) | Neil Gaiman |
| Izenburua | The Sandman, Пісочний чоловік eta סנדמן |
| Jatorrizko herrialdea | Ameriketako Estatu Batuak |
| Ilustratzailea | Sam Kieth (en)  |
| Argitaletxea | Delcourt (en) , Vertigo (en) eta Comix-ART (en) |
| Ezaugarriak | |
| Hizkuntza | ingelesa |
| Emanaldia | |
| Hasiera-data | 1988 |
| Fikzioa | |
ikusi
| |
| Historia | |
| Jasotako sariak | |
| dccomics.com… | |
aritaratutako estilo askotako artista sorta zabal batek ilustratzen du. Sam Kieth sortzileaz gain, parte haru zuten beste ilustratzaIle batzuk Collen Doran, Mike Dringerberg, Marc Hempel, Miguelanxo Prado, Kelly Jones, Jill Thompson, Yoshitaka Amano eta Michael Zulli izan ziren. Seriea 75 zenbakiz osatuta izan zen. Lehenengo alea Estatu Batuetan argitaratu zen 1989ko urtarrilean, eta azkea 1996ko martxoan.
Komiki booken serie original, sofistikatu eta artistikoki handizaleenetakotzat otzen da. Istorioa amaita eta argitaratzeari utzi zitzaionean, ikono herrikoi bihurtu zen. The Sandman ez da azpigenero superheroikoa; telesaileare lehen herena beldurrezko istorioetan bitzen da, baina gero fantasiazko generora eboluzinatzen du, mitología lasiko eta garaikideo elemneak gehituz.
Kritikak goraipatuta, The SandmanThe New York Times- eko est seller zerredan egon zen lehenengo eleberri grafikoetako bat izan zen, Maus, Wtahmen eta gaueko Zaldunarn batera. Entertaiment Weekly.[1]-en “1983tik 2008ra 100 irakurkea onenen” zerredan sartu ziren bost eeberri grafikoetako bat izan zen. Serieak fantasia eta novela grafikoaren generoan eragin nabarmena izan du argitaratuzenetik, eta garai guztietako eleberri grafiko onenetakotzat jotzen da.
Argumentua aldatu
Te Sandman filmeo protagonista Loa da, ametsen pertsonifikasio artropomorfikoa. Izen ugarik ezagutzen dute, Morfeo buru zutela, baina baita Oniros, Prestatzailea, Istorioen Printzea eta Arurtila (lotien begietara hondarra botatzen zuen iratxobati buruzko elezar zeltak lo egiteko eukera ematen zien). Azke ize horrek izenbrua ematen dio serieari (The Sandman), vaina ia DC-ren unibertsoan izen bera duen beste pertsonaia bae herentzia da.
Iraganean agertzen diren istorioetan, Loaren nortasun hotza, batzuetan krudela ai egungo historietaraino bilakatzen ari da, non bere akatsak birplanteatzeko aukera dauka. Baina zenbat alda dezake unibertsoa bezalako izaki zahar batek? Serietako gai garratzitsu bat erantzunizunaren eta horren ondorioea da; Loak bere buruari ezartzen dizkiozbetebeharre arteko ontrastea, eta Suntsipena akeratzen duen betebeharri uko egitea. Gaimenak honela laburbildu zuen seriearen argudioa: “Ametsen erregeak ikasi egiten du norberak aldatu edo hil egin behar duela eta bere erabakia hatze du”.
Ametsa Betierekoak bezala ezagutzen den familia batekoa da, zazpi anaiez osatuta; bakoitza kontzeptu baten errepresentazio antropomogikoa da. Hauek dira, handienetik txikienera: Patua, Heriotza, Loa, Suntsipena, Desira, Desitxaropena eta Eldarnioa.
Istorio gehienak Loaren, Morfeoren erreinuan eta zelataren munduaren artean gertatzen dira, nahiz eta maíz gertatzen diran Infernuan, Alfheim, Asgard eta beste Betiereko erresumak bezalako eremu alternoetan.
Argitalpenaren historia aldatu
Sorrera aldatu
The Sandman Neil Gaimanek 1974tik 1976ra Joe Simonek eta Michael Fleisherrek idatzitako eta Jack Kirbyk eta Ernie Chuak ilustratutako DCren seriea berpizteko egindako proposamenetik sortu zen. Gaimanek "dream stream" eko pertsonaiak (Kirby Sandman, Brute, Glob, eta Cain eta Abel anaiak barne) 1988ko "Black Orchid" telesaileko lehen liburukiko eszena batean sartzea pentsatu zuen. Baina eszena ez zen ondorengo zirriborroetan sartu, Roy Thomasek "Infinity Inc".
Gaimanek hasierako irudiaren pertsonaia berria sortu zuen: «Gizon bat, gaztea, zurbila eta biluzia, kaiola txiki batean espetxeratua, bere harrapatzaileak noiz hilko zain... Argal gaixoa, ile luze eta ilunarekin, eta begi arraroekin» .Gaimanek zortzi kanturen eskema idatzi zuen, eta Dave McKeani eta Leigh Baulchi eman zien, pertsonaien zirriborroak marraztu baitzituzten. Bergerrek zirriborroak aztertu eta Sam Kieth saileko artista izatea iradoki zuen. Mike Dringenberg, Todd Klein, Robbie Busch eta Dave McKean entintadore, errotulista, kolorista eta azaleko artista[2] gisa kontratatu zituzten, hurrenez hurren. McKeanek komikien portari buruz egindako proposamena ez zen oso ohikoa, eta Bergek komentzitu zuen telesaileko protagonistak ez zuela zertan azal bakoitzean agertu.
Gaiak eta generoa aldatu
The Sandman komiki-saila fantasia iluna generoan sartzen da, baina ingurune modernoago eta garaikideago batean. Mac Buxton kritikariak honela deskribatzen du liburua: "Fantasia iluneko mugimendu heldu bat sortzen duen ipuin magistrala, "fantasiazko aurreko lanetan ikusi gabekoa. Komikia hiri-fantasia[3], fantasia epikoa, drama historikoa eta superheroia generoen barruan ere sartzen da. Idatzi hau fikziozko elementuen azterketa metafisiko gisa, Neil Gaimanek pertsonifikazio antropomorfiko paregabeen, mitologiaren, elezaharren, irudi istorioen eta ezkutuaren kulturaren erabilera artistikoaren bidez lortu zuena, pertsonaia nagusi eta sekundarioetako gehienak osatzen dituztenak, baita bilbearen gailuak eta are istorioaren kokapena.[4]
Hilary Goldstein kritikariak honela deskribatu zuen komikia: "Ametsen kontzeptua amesteko ekintza baino gehiago". Lehen liburukietan, erantzukizuna eta berpizkundea izan ziren historiako gai nagusiak. Loa, azkenean, bere harrapatzaile okultistetatik askatzen denean, garai zailetan erori den bere erresumara itzultzen da, bere absentzia dela eta, bere beste anaiei aurre egiten dien bitartean, hauek bere erreakzioa baitute bere itzuleran. Istorioa ez da deskonektatutako gertaera sorta bat bezala egituratuta dago, ezta amets inkoherente bat bezala ere, panel bakoitzak ez badu helburu zehatz bat istorioaren fluxuan. Ametsa idatzitako istorioaren arku bakoitzaren muina bihurtu zen seriean, eta protagonistaren bidaiak nabarmenagoak eta deliberatuagoak bihurtu ziren. Vertigoren liburu asko geroztik, hala nola Transmetropolitan[5] eta Y: El último hombre[6], bere idazkeran formatu mota hau hartu dute, inprimategian bakarrik ikusitako prosa tradizional bat sortuz.
Erreferentziak aldatu
- ↑ «The New Classics: Books | EW.com» web.archive.org 2014-01-10 (Noiz kontsultatua: 2023-12-21).
- ↑ (Gaztelaniaz) «The sandman : preludes & nocturnes | WorldCat.org» search.worldcat.org (Noiz kontsultatua: 2023-12-21).
- ↑ «By Crom! The 10 Greatest Fantasy Comics of All-Time - Comic Book Resources» web.archive.org 2014-04-09 (Noiz kontsultatua: 2023-12-21).
- ↑ (Gaztelaniaz) «ABSOLUTE SANDMAN HC #1» www.radarcomics.com (Noiz kontsultatua: 2023-12-21).
- ↑ (Gaztelaniaz) Transmetropolitan. 2023-02-20 (Noiz kontsultatua: 2023-12-21).
- ↑ (Gaztelaniaz) Y: El último hombre. 2023-11-20 (Noiz kontsultatua: 2023-12-21).
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q827099
Multimedia: Sandman (DC Comics) / Q827099
