Rosi Braidotti
Rosi Braidotti ( Latisana, 1954ko irailaren 28a ) italiar-australiar filosofo eta teorialari feminista garaikidea da. Aitzindarietako bat da Europan emakumeen ikasketeten alorrean.[1][2]
| Rosi Braidotti | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Latisana, 1954ko irailaren 28a (69 urte) |
| Herrialdea |  Australia |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | University of Canberra (en)  |
| Hizkuntzak | italiera ingelesa frantsesa nederlandera |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | filosofoa, unibertsitateko irakaslea eta emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea |
| Enplegatzailea(k) | Utrechteko Unibertsitatea |
| Jasotako sariak | |
| Kidetza | Academia Europaea (en) |
| rosibraidotti.com | |
_-_Ribbon_bar.svg){kind=small}
Ibilbidea aldatu
Braidotti Italian jaio eta Australian hazi zen. Han, Canberran Australiako Unibertsitate Nazionalean graduatu zen eta Filosofia arloan Unibertsitateko Domina eta Tillyard Unibertsitateko Saria jaso zituen. Braidotti Sorbonara joan zen bere doktorego tesia egitera, eta bertan filosofian lizentziatu zen 1981ean. 1988az geroztik Herbehereetako Utrechteko Unibertsitateko irakaslea da eta bertako emakumeen ikasketetak sailaren irakasle sortzailea. 1995ean, Emakumeen Ikasketen Herbehereetako Eskola sortu eta zuzendaria izan zen 2005. urtera arte. Braidotti Europako Emakumeen Ikasketetan aitzindaria da: SOCRATES red NOISE eta ATHENA Emakumeen Ikasketa Sare Tematikoa sortu zituen 2005etik aurrera zuzendaria izanik. Braidotti gaur egun Utrechteko Unibertsitateko irakaslea da eta Humanitateetarako Zentroaren zuzendari sortzailea.[3][1]
Lana aldatu
Subjektibotasunari buruz aldatu
Braidottiren argitalpenak filosofia kontinentalaren barruan kokatzen dira, teoria soziala eta politikoa, politika kulturala, generoa, etnia ikasketak eta teoria feministaren intersekzioan. Bere diziplinarteko lanaren muina subjektibotasun garaikidearen konstituzioari buruzko lau monografikek osatzen dute, Europako filosofiaren eta teoria politikoaren historiaren arteko ezberdintasun kontzeptuan enfasi berezia jarriz. Bere proiektu filosofikoan diferentzia nola modu positiboan pentsatu ikertzen du. Horrek, inplizituki dialektika kontrajarriaren barruan mugitzea suposatzen du eta, ondorioz, antzekotasun nozioa ukatu.[4]
Horren adibide da bere lehenengo saiakera-liburua -Dissonance Patterns: An Essay on Women in Contemporary French Philosophy Philosophy (1991)- ondoren trilogia batean garatuko zuena. Hurrengo liburuan, -Nomadic Issues: Incarnation and Difference in the Contemporary Feminist Theory , 1994- termino zehatzagoetan formulatu zuen: Generoa, etnia, kultura desberdintasunak edo Europako ezberdintasunak uler daitezke hierarkia eta oposizio dikotomikotik kanpo? Hurrengoan -Metamorfosis: Hacia una Teoría Materialista de Devenir, 2002- genero-ezberdintasunak aztertzen dira, baita norberaren eta bestearen arteko bereizketa dikotomikoak ere, europako eta atzerritarrak, gizakiak eta gizakiak ez direnak (animalia / ingurumena / teknologikoa) eta abar.
Braidottik diferentziarekiko duen dimentsio etikoa trilogiaren azken liburukian biltzen da, Transpositions: In Nomad Ethics, 2006. Bertan, desberdintasuna eta aniztasuna erreferentziatzat harturik, gerta daitezkeen planteamendu etiko ezberdinak aztertzen ditu. Ondorio bezala, askoz gehiago irabazten dela gizartearen parte-hartzea, enpatia morala eta gizarte-kohesioa berdintasunaren aitorpenean oinarrituta soilik sor daitezkeenaren ustea haustean.
Braidottik subjektibotasunari, etikari, emantzipazioari eta eremuen aniztasunari buruzko ikuspegi alternatibo bat egiten du erlatibismo kultural postmodernistaren arriskuaren aurka, baita indibidualismo liberal baten printzipioen aurka ere posizionatuz. Bere lanaren bidez, Braidotti-k baieztatzen eta frogatzen du kezka teorikoak munduan aldaketak egiten lagunduko duten gizarte eta politika bekak lortzeko konpromiso serioarekin uztartzearen garrantzia.Bere lana 19 hizkuntzatan eta bere liburu nagusiak ingelesez beste hiru hizkuntzatan itzuli ditu.
"Eraldaketa erradikala behar dugu, feminismoaren, arrazakeriaren eta faxismoaren aurkako oinarriak jarraituz. Garen subjektu motaren eraldaketa sakona. Eta hori modu kolektiboan bakarrik gerta daiteke, gertatzen ari den mundu mota birdefinituz".[5]
Humanoaren gerokoa aldatu
Lo posthumano (Gedisa, 2015) liburuan Braidottik adierazten du gaur egungo erronka nagusietako bat dela jasangarritasunaren eta aukera berrien aldeko gizarte-harreman berriak garatzea gure ingurunearekin, testuinguru jakin batean: iraganean teknologiaren adar desberdintzat hartzen ziren nanoteknologia, bioteknologia, informazioaren teknologia eta zientzia kognitiboa bezalako askoren konbergentzian.[6]
Politika alternatiboen bila aldatu
Por una política afirmativa (Gedisa, 2018) liburuan baiezko etikaren alde egiten du eta planteatzen zer zentzu duten teknologia berriek askapen subjektibo eta, aldi berean, kooperatiborako tresnak ez badira. Braidottiren ustez ez dago zientzia osoari bizkarra emateko edo giza ekimen gisa gaitzesteko premiarik: ikuspegi kritiko bat hartzen jakitea eta ideologikoki teknoutopikoak edo alternatiba erreakzionarioak diren jarrerak ez hartzea baino ez da beharrezkoa. Natur eta informatika zientziek aurrekaririk gabeko autoritate-papera hartu dute XX. mendeko mendebaldeko bizitzan eta ez da akritikoki onartu behar den egiaztapen bat, galdetu gabe zer indar-loturari esker eta zer botere-erlaziotan garatu diren bioinfoteknologia horiek. Braidottik erakusten du baiezko etika dagoela matrize neo-feminista mugimendu batzuen oinarrian. Hain zuzen ere, Riot Grrrls-etatik Pussy Riot-etara, cyborg-ekofeministetatik eta arrazismoaren eta antiespezisten ekintzaileetatik pasatuz ikusten ditu isolamenduaren gainean eraikitakoen ordezko izna daitezkeen subjektibotasun-ereduak. [2][6]
Sariak eta errekonozimenduak aldatu
- 2005eko martxoaren 3an, Braidotti Herbehereetako Beatriz I.a erreginaren aipamena.[7]
- 2006ko abuztuan Poloniako Lodzeko Unibertsitateko Unibertsitateko Domina. [8]
- 2007ko maiatzean Helsinkiko Unibertsitateak Ohorezko Filosofo.[8]
- 2009an Australiako Humanitateen Akademiako ohorezko kidea hautatu zuten.[8]
- 2009a geroztik CHCI (Humanities and Institutes Centerreko partzuergoa) kidea da.
- 2013an Filosofian ohorezko gradua jaso nuen Suediako Linköping Unibertsitatean.[8]
Bibliografia aldatu
Liburuak aldatu
- 2013, The Posthuman. Cambridge, Polity Press.
- 2011b, Nomaden teoria. The Portable Rosi Braidotti, New York: Columbia University Press, pp. 416.
- 2011a, Gai Nomadikoak. Embodiment and Sex Difference Contemporary Feminist Theory, Bigarren edizioa, New York: Columbia University Press, pp. 334.
- 2009, La philosophie, là où en ne l’atender pas, Paris: Larousse, pp. 286.
- 2007, Egy nomád térképei. Feminizmus A posztmodern után, Budapest: Balassi Kiado, pp. 137.
- 2006, Transpositions: In Nomad Ethics, Cambridge: Polity Press pp. 304.
- 2004, Feminismoa, sexu-aldea eta subjektibotasun nomada, Bartzelona: Gedisa, pp. 2. 3. 4.
- 2004, Op doorreis: nomadisch denken in de 21ste eeuw, Amsterdam: Boom, pp. 298.
- 2003, Baby Boomers: Vite parallele dagli anni Cinquanta ai cinquant'anni, Florence: Giunti, pp. 191.
- 2002, Metamorphosis: To a Materialistic of Becoming Theory, Cambridge: Polity Press, pp. 317.
- 2002, Nuovi soggetti nomadi, Erroma: Luca Sossella editore, pp. 201.
- 1996, Madri, Mostri e Macchine, Erroma: Manifesto Libri, Anna Maria Crispinoren hitzaurrearekin. Bigarren edizioa, 2005. urtea berrikusi eta zabaldu zen.
- 1994, Gaiak nomadak. Gizartearen eta sexu desberdintasunaren teoria feminista garaikidean. Cambridge: Columbia University Press, pp. 326.
- 1994, Ewa Charkiewicz, Sabine Hausler eta Saskia Wieringa-rekin batera egileak: Emakumeak, ingurumena eta garapen iraunkorra. Towards a Theoretical Synthesis, London: Zed Books, pp. 220.
- 1991, Patterns of Dissonance: an Essay on Women in French Contemporary Philo¬sophy,: Cambridge: Polity Press; USA AEB: Routledge, pp. 316. Bigarren edizioa: 1996.
Erreferentziak aldatu
- ↑ a b «Rosi Braidotti | Ciutat Oberta Biennal de Pensament» www.biennalciutatoberta.barcelona (Noiz kontsultatua: 2020-07-23).
- ↑ a b «Gedisa: Por una política afirmativa» www.gedisa.com (Noiz kontsultatua: 2020-07-23).
- ↑ (Gaztelaniaz) Fernández, Lola. «“La izquierda no ha querido saber nada del feminismo: lo descarta como un movimiento cultural”» ctxt.es | Contexto y Acción (Noiz kontsultatua: 2020-07-23).
- ↑ (Gaztelaniaz) «"El feminismo tiene más recursos que la mayoría de culturas políticas para tratar los derechos de los animales" -» pikara magazine 2019-02-27 (Noiz kontsultatua: 2020-07-23).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Rosi Braidotti: «Necesitamos una transformación radical, siguiendo las bases del feminismo, el antirracismo y el antifascismo»» CCCB LAB 2019-04-02 (Noiz kontsultatua: 2020-07-23).
- ↑ a b (Gaztelaniaz) «“El futuro es ahora”» Telos Fundación Teléfonica 2018-03-06 (Noiz kontsultatua: 2020-07-23).
- ↑ (Ingelesez) Prof. dr. Rosi Braidotti | KNIR. (Noiz kontsultatua: 2020-07-23).
- ↑ a b c d «Medewerkers - Universiteit Utrecht» www.uu.nl (Noiz kontsultatua: 2020-07-23).
Kanpo estekak aldatu
- Rosi Braidotti Orri pertsonala
- Orrialdea Rosi Braidotti -ren teoria feministaren webgunean
- Elkarrizketa Rosi Braidotti
- Prof.aren arteko elkarrizketa Braidotti eta prof. Paul Gilroy London Riots-ek 2011ko irailean.
- Hitzaldia Irlandako Humanitateen Institutuan, UCD. 11/2/2012. 'Teoria Feminista Nomada aro global batean'.
- Critical Theory: Go Nomadic Now with Rosi Braidotti YouTuben Critical Theory: Go Nomadic Now with Rosi Braidotti YouTuben YouTube / Youtube bideo jokatzailea Laburrak Teoria nomada eta gai nomadak (2. ed.) )
- Prof.arekin egindako bideo-elkarrizketa Braidotti Andrea Mura, "Herritartasun zorduna", 2014
Datuak: Q2662864
