Pastaza ibaia
Pastaza ibaia (lehen Sumatara ibaia) Hego Amerikako ur zuriko ibaia da, Ekuador eta Peru zeharkatzen dituena, Marañón ibaiaren adarra . 643 km-ko luzera du, [1] horietatik 370 km [2] Peruko Loreto departamenduko Amazoniako lurraldea zeharkatzen dute.
| Pastaza ibaia | |
|---|---|
 | |
| Datu orokorrak | |
| Mota | ibai |
| Luzera | 710 km |
| Geografia | |
 | |
| Koordenatuak | 1°24′18″S 78°28′21″W / 1.4051°S 78.4726°W |
| Estatu burujabe |  Ekuador |
| Province of Ecuador | Pastaza probintzia |
| Hidrografia | |
| Ibaiadarrak | ikusi
|
| Arroaren azalera | 41.000 km² |
| Arro hidrografikoa | Amazonasen arroa |
| Bokalea () | Marañón ibaia |
Geografia aldatu
Pastaza Ekuadorren aldatu
Pastaza ibaia Ekuadorreko goi-ordokian jaiotzen da, Patate ibaiaren eta Chambo ibaiaren elkargunean, Tungurahuaren (sumendia) magalean, Ekuadorreko Baños hiritik gertu (Tungurahua probintzia). Goi-ordokia zeharkatzen du eta Andeetako Ekialdeko mendilkatea arroilen artean zeharkatzea lortzen du, eta bertan osatzen du Agoyáneko 60 m-ko altuerako ur-jauzia, gaur egun Agoyaneko Zentral Hidroelektrikoa dagoen tokian.
Ondoren, hego-ekialdeko norabidean jarraitzen du Ekuadorreko Amazonian zehar, bere ibilbideak Pastaza probintziaren eta Morona Santiago probintziaren arteko muga osatzen duen tarte luzean. Atall honetan ibaiadar garrantzitsuak jasotzen ditu, eskuinean Palora ibaia eta ezkerrean, Capahuari ibaia lehenik eta Bobonaza ibaia ondoren, Pastazako ibilguak Ekuador eta Peru arteko muga naturala osatzen duen zati labur baten ondoren.
Pastaza Perun aldatu
Bobonaza jaso ondoren, Perun sartzen da Puesto Bobonazatik, hegoalderantz, Peruko Amazoniako lautadetatik barrena. Lehenik Nuevo Andoas herria zeharkatzen du, eta gero Andoas eta Puerto Pardo, non eskuinean Huasaga ibaia jasotzen duen. Ibaian behera Huitoyacu ibaia eta Rimachi ibaia ere eskuinean jasotzen ditu eta San Ramonetik igaro ondoren, Marañón ibaira isurtzen da Huallaga ibaiaren bokaletik 95 kilometro inguru dagoen puntu batean.
Ezagutzen denaren arabera, oso balio nabarmenik gabeko ibaia da, piraguismorako izan ezik. Ibilbide bizkorra du eta maiz ur-jauzi eta hondar-barrak ditu, eta horrek ziurgabe bihurtzen du. Ibaiaren ertzetako sasoiko uholdeak gertatzen dira, bertako arro osoan zehar egindako prezipitazio ugariengatik.
Bere ertzetan ez dago asentamendu garrantzitsu gehiegirik, aurrez aipatutakoak izan ezik; beraz, Amazoniako arroaren gune birjinak zeharkatzen ditu, non Zapara indigenak bakarrik bizi diren eta landaredi trinkoa dutenak.
Ekonomia aldatu
Ekuadorreko lurraldean, Pastaza bailarako badian, Ambato eta El Puyo herriak lotzen dituen errepidea eraiki da. Peruko lurraldean, Pastaza ibaiak eta Marañón ibaiak osatzen duten triangeluaren barruan, jarduera ekonomiko garrantzitsua garatu da petrolio-hobiei, urre meategiei eta egur ustiategiei esker.
Erreferentziak aldatu
- ↑ Las aguas continentales de América Latina, de R. Ziesler y G.D. Ardizzone, publicación de la FAO de 1979. Disponible en: http://www.fao.org/docrep/008/ad770b/AD770B06.htm.
- ↑ Compendio de estadísticas económicas y financieras. Fuente Instituto Geográfico nacional - Dirección de Geografía. Disponible en: http://www1.inei.gob.pe/biblioineipub/bancopub/Est/Lib0172/cap01/CAP01008.htm.
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q685475
Multimedia: Pastaza River / Q685475
