Mónica Braun

Mexikar idazlea eta poeta

 

Mónica Braun

Bizitza
JaiotzaMexiko Hiria, 1965 (58/59 urte)
Herrialdea Mexiko
Jarduerak
Jarduerakidazlea, poeta eta editorea

Mónica Braun (Mexiko Hiria, 1965eko maiatzaren 7a) mexikar narratzailea, poeta eta editorea da.

Biografia aldatu

Mexiko Hirian jaio zen, János Braun hungariar xelebrearen eta Etelvina Guillén mexikarraren alaba da. Hizkuntza eta Literatura Hispanikoetan lizentziatu zen Mexikoko Unibertsitate Nazional Autonomoko Filosofia eta Letren Fakultatean; horrez gain, Letra Modernoetako maisutza ikasi zuen Unibertsitate Iberoamerikarrean.[1] Idazle gisa, bere testuetan erotismoaren bidez emakumeen autonomia aldarrikatu du. Bere jarduera profesionala aldizkari eta liburuetako lan editorialean oinarritu du batez ere.

Ibilbidea aldatu

Argitalpen-industrian lan egiten du 1990etik aurrera. 1994tik 1997ra Viceversa izeneko aldizkariaren editore exekutiboa izan zen Gatuperio Editoresen.[2]1998tik 2001era, Harper's Bazaar Editorial Televisa aldizkariaren zuzendari editoriala izan zen; helburu nagusitzat Mexikoko talentuari presentzia ematea eta moda kultura-produktu gisa tratatzeko sormen-proposamen berriak ematea jarri zituen.[3] Kontsumitzailearen Prokuradoretza Federalaren Hezkuntza eta Zabalkunderako Koordinatzaile Nagusi gisa egindako jardueran, 9 urtez lan egin zuen erakunde horretan, TV Revista del Consumidores asteroko telebista-programa egin zuen, El cuarto del Consumo asteroko irratsaioa, eta Kontsumitzailearen Aldizkaria berrabiarazteaz arduratu zen.[4]2012tik 2014ra, Trilce Edizioetan editore eta koordinatzaile izan zen.[5]2014. urtean bere argitalpen-zigilua atera zuen, Nieves de Chamoy, eta bertan saiakera, poesia eta, batez ere, autore mexikarren eta latinoamerikarren eleberriak argitaratu zituen, ezezagunak eta estilo probokatzaile eta originala zutenak lehenetsiz.[6] Braun Ediciones argitalpen-zerbitzuen enpresa ere zuzentzen du.

Idazle gisa, artikulu, ipuin eta poesietan parte hartu du hainbat aldizkari eta gehigarri kulturaletan. 1996an La luz inversa poesia-liburua argitaratu zuen Metropoliko Unibertsitate Autonomoak Molinos de Viento bilduman.[7] Argitalpen horri buruz, Ernesto Lumbreras poeta eta editoreak hau idatzi zuen: "bere idazketa Minaren Hiribururako bidea da. Doluaren konbentzioak gaindituz, haren autoreak dio galeraren berreraikuntza exorzismoa edo errekonkista ere badela. Bere diskurtsoan, beharrezkoa, gorrian, ikusgarria, lirismo mesianikoa, esperimentalaren pruritoa, saihesten du, eta (ekin) introspekzioan zentratzen da, errealitate eraldatua ere gogo-aldartea dela onartuz. Argudio horren azpian, Mónica Braunen poetikak bere egiten du bizitzaren planoa metafora gisa, itsutu edo harritzen ez duten aurkikuntzekin, bere enpresa erretzea edo haragitzea baita; lurperatutako argia itzultzea".

Chilango aldizkariko zutabegile izan zen 2003tik 2010era. Haren hiru urteko zutabeak Sexo chilango liburuan jaso ziren, 2006an Planetak argitaratua, eta, ondoren, argitalpen zabalduan (zutabe osoak), Nevada de Chamoy (2017) lanean. Sex and the City programan oinarritutako liburu hau "gertaera moduko kronika bat da, errealitatea eta fikzioa nahasten dituena, gaurko emakumeak kezkatzen dituzten gaiak jorratzeko: maitasuna eta bikote ideala aurkitzeko beharra, librea izateko eta arrakasta profesionala izateko beharra. Sexuarekiko grina eta ama izateko unea iritsi den galdetzea blduz.[8]

2009an, Sexo sin dolor liburua argitaratu zuen Grijalbok, Alma Aldana sexologoarekin batera idatzia, baginismoa eta dispareunia tratatzeko metodo bat proposatzen duena.[9]

Lanak aldatu

Liburuak aldatu

  • La luz inversa (UAM, 1996)
  • Sexo Chilango (Planeta, 2006)
  • Sexo chilango: versión completa (Nieve de Chamoy, 2017)
  • Sexo sin dolor (Grijalbo, 2009)
  • El pan de lo irremediable (Universidad Veracruzana, 2021)

Olerkiak antologietan aldatu

  • Anuario de Poesía 1990 (INBA, 1991)
  • Poesía en la Facultad (UNAM, 1992)
  • Jóvenes Creadores. Antología de Letras y Dramaturgia 1995-1996 (Fonca, 1996)
  • Jóvenes Creadores. Antología de Letras y Dramaturgia 1997-1998 (Fonca, 1998)
  • Mujeres que besan y tiemblan (Planeta, 1999)
  • Poesía orgánica (Urania, 2000)
  • En el rigor del vaso que la aclara el agua toma forma (Resistencia, 2001)
  • Eco de voces (Arlequín, 2004)
  • La luz que va dando nombre (Gobierno del Estado de Puebla, 2007)
  • Animales distintos (Arlequín, 2008)
  • Nectáfora (Ed. Libera, 2009)
  • 20 años de poesía. Jóvenes Creadores del FONCA (Conaculta, 2010)

Antologietako ipuinak, elkarrizketak eta testigantzak aldatu

  • Otro ladrillo en la pared (Selector, 1996)
  • Por sus comas los conoceréis (Conaculta, 2001)
  • Arreola en voz alta (Conaculta, 2002)
  • Tampoco se trata de ser perfectas (Océano, 2011)
  • Protagonistas del suplemento cultural sábado de unomásuno (Ariadna, 2017)

Sariak eta aintzatespenak aldatu

1994an Abiapuntuko Poesiaren XXVII. Saria lortu zuen; era berean, Kulturarako eta Arteetarako Funts Nazionalerako bekaduna izan zen 1995-1996 eta 1997-1998 poesiaren arloan. 2005ean, Dibulgazioko Kristalezko Pantaila Sari Berezia lortu zuen Telebistako Erreportajean, Kontsumitzailearen Prokuradore Federalean egindako lanagatik.

Erreferentziak aldatu

Kanpo estekak aldatu