Kaiju
Kaiju (japonieraz: 怪獣 Hepburn: Kaijū, euskaraz: «basapizti erraldoia») japonierazko hitza da, Tokusatsu generoan mundua edo gizateria erasotzen edo babesten duten izaki erraldoiei erreferentzia egiteko erabiltzen dena.
Japonierazko kaiju hitza, jatorrian, antzinako japoniar kondairetako munstro eta kreaturei buruzkoa zen; aurretik, terminoa Shan Hai Jing testu klasikoan agertu zen, eta, ondoren, japoniarrek erabili zuten. Gaur egun, termino honek Kaiju-eiga (japonieraz: 怪獣映画 kaijū eiga) , kaiju-filmak, kaijin (munstro antropomorfoei buruzkoak) eta Daikaiju (japonieraz: 大怪獣 daikaijū) generoak biltzen ditu.
Kaiju ospetsuena Godzilla da; beste kaiju ezagun batzuk Mothra, Anguirus, Rodan, Gamera eta King Ghidorah dira; King Kong, berriz, Tōhō konpainiek egindako ekoizpenetan agertzen denean baino ez da kaijutzat hartzen.[1] Ultra-kaijuak Ultra Serieseko munstroak izendatzeko balio du, hala nola Red King.
Kontzeptua aldatu
Ekialdean kaiju hitza japoniar tokusatsu eta folkloreko munstroak deskribatzeko erabiltzen bada ere, banpiroak, gizotsoak, Frankensteinen munstroak, momiak, zonbiak eta mendebaldeko mitologiako beste entitate asko japoniarren ikuspegitik kategoria honetan daude, baldin eta izaki erraldoiak izateko baldintza betetzen badute; haien tamaina giza eskalara hurbiltzen bada, berriz, Bakemono (japonieraz: 化け物 bakemono) terminoa erabiltzen dute.
Garrantzitsua da kaijuak mechekin ez nahastea, hau da, ongiaren alde edo kontra borrokatzeko erabiltzen diren robot erraldoiekin, nahiz eta, oro har, bi kontzeptu horien nahasketa ikus daitekeen Super Sentai edo Power Rangers bezalako programetan. Hala ere, kaiju askok zientziaren sorkuntzatzat dute jatorria, baina ez dago kaijutzat hartzen den izaera teknologiko edo mekanikokoa den izaki bakar bat ere (agian Mechagodzilla salbuespena izan liteke).
Kaijuak gaitz handiago baten zerbitzura egonik irudikatzen dituzte. Kaiju batzuk eliteko gerlariak dira, bilau handiago baten eskuineko eskua bezala zerbitzatzen dutenak, eta, azken finean, indar heroikoek suntsitzen dituzte. Hori esanda, tokusatsuaren lehen garaietan, munstro "heroikoak" daikaiju eiga filmetan "jaio" ziren, eta geroago hasi zen tokusatsu telebista heroiak erabiltzen. Kaiju hauek munstro klasikoen ezaugarri asko hartu zituzten, hala nola, "izaki ulertezina"rena, berriro ere horren adibiderik onena Godzilla da, zeinak bere existentzia gizakiei erasotzen dien piztia mutatu gisa hasten duen, eta, ondoren, sagan zehar, beste kaiju batzuengandik babesten dituen heroi bat bihurtu zen, hainbat mehatxu egiten dizkiena, eta, azkenik, antiheroiaren kontzeptutik hurbilago dagoen pertsonaia bat eboluzionatzen du, gizakiei baino. Izan ere, gizakiak beren babesaren mende dauden aldi berean, berak ordezkatzen duen arriskuari aurre egin behar diote, eta berak gorrotoa erakusten dio giza arrazari, baina beti babesten ditu.
Kaiju ezagunen zerrenda aldatu
Erreferentziak aldatu
- ↑ (Gaztelaniaz) Rodríguez Gómez, Ismael. (2017-2-22). «King Kong contra Godzilla y King Kong se escapa: cuando el rey de la isla Calavera fue un kaiju» La Soga Revista Cultural.
