Hortentsia hostohandi

Hortentsia hostohandi
	Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Plantae
Ordena	Cornales
Familia	Hydrangeaceae
Generoa	Hydrangea
Espeziea	Hydrangea macrophylla; Ser.

Hortentsia hostohandia edo soilik hortentsia (Hydrangea macrophylla) Hydrangea generoko zuhaixka hostoerorkorra da, apaingarritzat oso erabilia lore anizkoitz eta oso handiak baititu. Jatorriz Japoniakoa, mundu osoko klima epeletan landatu ohi da, Euskal Herrian barne.

Izena aldatu

Nahiz eta jatorria Japonian izan, Europara 1760 aldera Philibert Commerson naturalistak Maskareina uharteetatik eraman zuen, seguraski bertara holandar nabigatzaileek eramana. Hasieran, Peautia coelestina izena eman zion, bere lagun Nicole-Reine Lepaute astronomoaren omenez^[1]^[2]. Baina laister konturatu zen Peautia izena hartua zegoela jada, eta Hortensia izendatu zuen, Lepaute andreak lagunekin erabiltzen zuen izena Hortense baitzen. Horregatik, frantsesez landare honi hortensia deritzo eta euskaraz hortentsia.

Ezaugarriak aldatu

Lore baten xehetasuna, koloredun sepaloak bost petaloren inguruan.

Macrophylla terminoaren esanahia hostohandia da^[3]. Hostoak 15 cm izatera irits daitezke, eta arkakoak, bakunak, eliptikoak eta ertz zerradunak dira.

Hortentsiaren infloreszentzia korinbo bat da, lore guztiak plano edo erdi-esfera batean kokatuak. Bi lore mota ezberdintzen dira: erdiko lore ugalkor ez-apaingarriak eta ertzetako lore apaingarri "antzuak".

Inausketa aldatu

Loreak aurreko urtetako adarren begietatik irekitzen dira udaberrian. Baina inausten ez bada, urtez urte lore txikiagoak ematen ditu. Horrela, landareak gaztetzeko baina loreak urtero izateko, lau adarretik bat inausi behar da zutoin bakoitzaren oinarritik^[4].

Iruditegia aldatu

H. m. 'Taube' lorea
H. m. 'Nikko Blue' petaloak, aluminio sulfato soluzioaren emaitza "urdingarria" erakutsiz
H. m. Gakuajisai, loreak
H. m. 'Tokyo Delight' udako lore arrosak
H. m. 'Red Ace'
H. m. 'Pia'
H. m. 'Beauté Vendomoise'
H. m. 'Bunspecht'
H. m.'Geoffrey Chadbund'
H. m. 'Harlequin'
H. m. 'La Marne'
H. m. 'Mariesii'
H. m. 'Merveille'
H. m. 'Satinette'
H. m. 'Zaunkoenig'