Gaitun harrautsia (Pimpinella saxifraga) Umbelliferae familiako landarea da, Europa eta mendebaldeko Asiako eskualde epeletan bizi dena.[1] Izen arruntak kontrakoa dioen arren, ez da harrautsi bat. Hala ere, erabilera diuretikoak ere baditu.

Gaitun harrautsi
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaPlantae
OrdenaApiales
FamiliaApiaceae
GeneroaPimpinella
Espeziea Pimpinella saxifraga

Deskribapena

aldatu

40 eta 60 cm arteko altuera hartzen duen landare belarkara da. Oinarritik hasten dira hostoak ateratzen eta zurtoinean zehar era txandakatuan banatzen dira[2].

Aterkin itxuran unbelak osatzen ditzten lore tiki ugari ditu. Loreek 1mm inguruko petalo zuriak dituzte.

Bizimodua

aldatu

Landare hemikriptofitoa da, hau da, landare iraunkorra da baina negua iristean hostoak eta zurtoinak galtzen ditu eta lurrazian, azaletik gertu"izkutatuta" gelditzen da, udaberrian berriz ateratzeko[3].

Intsektuek polinizatzen dute[2].

Erabilera

aldatu
 
Ohar medikoa
Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.

Sendabelar gisa erabiltzen da. Haren olio esentzialek, saponinek eta azido organikoek ezaugarri diuretikoa, astringentea eta estimulatzailea dute[4].

Iruditegia

aldatu

Erreferentziak

aldatu
  1. Grieve, Maud. (1971). A Modern Herbal: The Medicinal, Culinary, Cosmetic and Economic Properties, Cultivation and Folk-lore of Herbs, Grasses, Fungi, Shrubs, & Trees with All Their Modern Scientific Uses. 1, 143 or..
  2. a b Vonarburg, Bruno. (2005). Homöotanik. Bd. 2. Blütenreicher Sommer. Georg Thieme Verlag, 76 or. ISBN 9783830472261..
  3. Grime, J.P.; Hodgson, J.G.; Hunt, R.. (1988). Comparative plant ecology: a functional approach to common British species. Springer Science+Business Media; Springer Netherlands, 436 or. ISBN 978-94-017-1094-7..
  4. Ticli, Bernardo; Cecchini, Tina. (2016). El libro de las hierbas medicinales - Pimpinella saxifraga. Parkstone International ISBN 9781683251392..

Kanpo estekak

aldatu