Demofonte
Greziar mitologian, Demofonte (antzinako grezieraz Δημοφόων, Dêmophóôn), bi pertsonairen izena da:
| Demofonte | |
|---|---|
Acamas and Demophon (en)  | |
 | |
| Ezaugarriak | |
| Sexua | gizonezkoa |
| Familia | |
| Aita | Teseo |
| Ezkontidea(k) | Filis |
| Seme-alabak | Oxintes |
| Anai-arrebak | Acamas (en) |
Demofonte Atenasekoa aldatu
Atenaseko errege mitikoen artean, hamabigarrena izan zen. Teseo eta Fedraren semea eta Akamanteren anaia zen. Troiako Gerran parte hartu zuen Atenasko errege bezala bere aurrekoa izan zen Menesteoren ondoan, eta Troiako Zaldiaren barnean gorde ziren soldaduetako bat izan zen. Gerraren ondoren, Agamemnonengandik, bere amona Etraren askapena lortu zuen, Troiako Helenaren esklabu bezala gatibu zegoena Dioskuroek Atenasen aurka izan zuten gerratik. Atenaseko tronua oinordetu zuen.
Bere itzulerako bidaian, traziar bisaltiarren lurraldean lehorreratu zen. Filis, erregearen alaba, Demofontez maitemindu zen, eta bere aitak, Demofonteri eman zion ezkontzeko, bere erreinua ezkon sari bezala. Baina Demofontek bere bidea jarraitu zuen, itzuliko zen ala ez esan gabe.
Filisek, opari bezala, kutxa bat eman zion, barnean, Jainkoen Ama zen Reari sagaraturiko objektu bat zuela esanez, eta berarekin itzultzeko itxaropena zuen bitartean ez zezala ireki aholkatu zion. Baina denbora aurrera zihoan eta Demofonte ez zen itzultzen. Filisek, bere senarra izan zena madarikatu egin zuen eta bere buruaz beste egin zuen. Demofontek, bere aldetik, kutxatxoa ireki, eta izuikaratuta, bere zaldi gainean muntatu eta bizkor abiatu zen: zalditik desmuntatua eta bere ezpataren gainean eroriz hil zen.
Filisek eta Demofontek, zenbait seme-alaba izan zituzten, Oxintes horien artean, Demofonteren oinordekoa izan zena Atenasko errege bezala.
Bere izena, Heraklidekin ere lotua dgo: Argolidako errege eta Heraklesen lehengusua zen eta euren atzetik zihoan Euristeogandik ihes egiteko euren ihesaldian, hauek Atikan babestu ziren. Demofontek hartu zituen, eta, Maratonen jarriz, Euristeoren aurka, irabaztea lortu zuen gudu batean borrokatu zuen, errege honen erorketa bizkortu zuena.
Iturriak aldatu
- Apolodoro Atenasekoa: Epitomea, 1, 18, 23; Liburutegia, 5, 22; 6, 16, 17
- Diodoro Sikulo: Biblioteka Historikoa, IV, 20
- Euripides: Heraklidak
- Higino: Fabulak, XLVIII
- Pausanias: Greziaren deskribapena, I, 23, 8; X, 25, 7.
| Aurrekoa Menesteo |
Atenasko errege mitikoa |
Ondorengoa Oxintes |
Demofonte Eleusisekoa aldatu
Eleusiseko Zeleo erregearen eta Metaniraren semea zen. Tradizioren batzuren arabera, Triptolemoren anaia zen.
Demeter, Hadesek bahitu zuen bere alaba Persefoneren bila denbora askoan noraezean ibili ondoren, Eleusisera iritsi zen, non Zeleoren etxean sartu zen atso baten itxurarekin, Demofonte hazteko. Anbrosiarekin igurzten zuen, eta gauero sutan jartzen zuen, hilezkor bihurtzeko, eta Demofonteren gurasoen bizkar egiten zuen. Demofonte oso azkar hazten ari zenez eta ez ohiko itxura zuenez, bere ama susmatzen hasi zen, gau batean, jainkosaren gelan sartu zena: bere semea sugarretan ikusi eta oihu egin zuen. Orduan hautsi zen sorginkeria: Demeterrek, haserretuta, jauregia utzi zuen eta Demofontek hilkor izaten jarraitu zuen (edo sutan erreta hil zen, egileren batzuen arabera).
Iturriak aldatu
- Apolodoro: Liburutegia i.5.1
- Homeroar ereserkia Demeterri 164-165 eta 233-291 bertsoak
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q912376
| Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Demofonte |