Cortinarius venetus var. montanus

Cortinarius venetus var. montanus Cortinariaceae familiako onddo espezie bat da.[1]

Cortinarius venetus var. montanus
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaCortinariaceae
GeneroaCortinarius
EspezieaCortinarius venetus
Barietatea Cortinarius venetus var. montanus
M.M.Moser, 1970

Ez du sukaldaritzarako baliorik.

Deskribapena

aldatu

Kapela: Tamaina ertainekoa. 4-7 cm bitarteko diametrokoa, ganbila, erdian deprimitu-titidun samarra, ertzak ez oso mamitsuak, oso meheak eta inkurbatuak. Kapelaren azala lehorra, felpaduna, marroi-berdexka kolorekoa, erdian ikusten diren ezkatatxo berde-okre antzeko kolorekoak edo berde-oliba kolorekoak. Oinarri sendoekin purpura-beltzera erreakzionatzen du.

Orriak: Adnatu-eskotatuak, lodiak, zabal, hori-oliba kolorekoak (okre-burdin kolorekoak espora-jalkinaren ondoren)

Orri eskotatuak: Oinera hurbiltzen diren orriak, baina ukitzen ez diotenak.

Hanka: 4 eta 8 cm bitarteko garaierakoa, kurbatua, lehorra, oinarrirantz mehetua, marjinatu gabeko erraboil txikia, zuri-horixka (okrea espora-jalkinaren ondoren), oinarrirantz ezkata erretikulatuekin, gortina-hondar gutxi izaten ditu.

Haragia: Berdexka (biziagoa oinaren erdialderantz), usain eta zapore zehaztugabea. Oinarri sendoekin marroi-gorrixkara erreakzionatzen du. Espora-jalkina okre kolorekoa.[2]

Etimologia: Cortinarius hitza, gortinatik dator, gortina eta guzti, errezelaren hondakin bereizgarriak direla eta.

Jangarritasuna

aldatu

Interes gastronomikorik gabea.[3]

Nahasketa arriskua

aldatu

Venetus taxoi nominala, marroi-berdexka baino hori-oliba gorrixka gehiago da, eta, pinudietan baino hostozabaletan gehiago hazten da, errefau usaina du. Cortinarius melanotus delakoak ezkata beltzaxkak ditu.

Sasoia eta lekua

aldatu

Udazkenean (Irailetik azarora). Goi mendietako izeietan, pinu gorrietan. Lautadatan pagadietan eta hariztietan ere ager daiteke.

Banaketa eremua

aldatu

Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Europa, Errusia.[4]

Erreferentziak

aldatu
  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia.
  3. (Gaztelaniaz) Guia de Setas y Hongos de Navarra.
  4. Cortinarius venetus var. montanus: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak

aldatu