Chellyko arroila

Chellyko arroila
Chellyko arroila
	III. maila: monumentu natural
Datu orokorrak
Mota	arkeologia-aztarnategi, Monumentu Nazionala, Parke Nazional Sistemako eremua eta national monument (en)
Azalera	33.930 ha
Eponimoa	Canyon de Chelly (en)
Geografia
Koordenatuak	36°09′19″N 109°30′32″W / 36.1553°N 109.509°W
UTC ordua	Mountain Time Zone (en)
Estatu burujabe	Ameriketako Estatu Batuak
Estatua	Arizona
Arizonako konderri	Apache konderria (Arizona)
Leku geografikoa	Canyon de Chelly (en)

Chellyko arroila (ingelesez: Canyon de Chelly National Monument) Ameriketako Estatu Batuetako monumentu nazionala da. 1931an ingurune babestua izendatu zuten.

Kokapena aldatu

Ameriketako Estatu Batuetako Arizona estatuko ipar-ekialdean dago, Apache konderrian. Inguru guztia Navajo herriaren Erreserban dago.

Klima aldatu

Datu klimatikoak (Canyon de Chelly, AZ)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	20	22	28	32	38	41	41	39	37	32	26	19	'
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	7	11	16	21	26	32	34	32	28	21	13	7	20.7
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	-7	-5	-1	2	7	11	16	15	10	3	-3	-7	3.4
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	-36	-30	-17	-13	-12	-7	3	3	-5	-11	-19	-33	'
Pilatutako prezipitazioa (mm)	20	18	17	13	13	7	29	32	23	25	18	18	232.7
Elurra (mm)	41	30	23	3	0	0	0	0	0	3	10	38	147.3
Iturria: https://wrcc.dri.edu/cgi-bin/cliMAIN.pl?az1248

Ezaugarriak aldatu

Chellyko arroilaren inguru babestuak 339,3 km² ditu.

Spider Rock aldatu

Ingurune babestuaren leku ezagunena da. Indigenen mitologiarekin oso lotura estua da. Arizonako arroilan dago eta da hareharri gorriazko monolitoa da. 244 metroko garaiera du. Izena, Armiarmaren Arroka, kondaira batetik dator: bertan Amona Armiarma bizi zen, munduaren sortzailea navajo eta beste herrien arabera. Amona, jainko salbatzailea, bertan bizi da. Geologikoki monolitoa230 milioi urte sortu zen, haizeak zeraman hondarraren metatze prozesuaren ondorioz.^[1]

Spider Rock eszenatoki hartuta beldurrezko filmak egin dira, esaterako, Poltergeist II: The Other Side ezaguna.